Dấu hiệu nào cho thấy trẻ đang nói dối?

Ai nói dối cũng đều ít nhiều cảm thấy lo lắng, trẻ em cũng không ngoại lệ. Trang ParentCircle đã tổng hợp một số dấu hiệu trẻ nói dối và giải pháp khắc phục dành cho từng độ tuổi. Hiểu biết về những phản ứng này có thể giúp cha mẹ có những giải pháp đúng đắn khi dạy con.

Dấu hiệu cho thấy trẻ nói dối

Đột ngột thay đổi chủ đề cuộc trò chuyện

Nếu trẻ cố gắng đánh lạc hướng sự chú ý của bạn để tránh một cuộc thảo luận, chúng có thể đang muốn giấu một điều gì đó. Trẻ em thường có những hành vi như vậy để tránh bị phát hiện nói dối hoặc rơi vào tình huống khó chịu buộc chúng phải nói dối.

Tránh giao tiếp bằng mắt

Trẻ luôn thích được chú ý mà muốn giao tiếp bằng mắt với cha mẹ mọi lúc. Tuy nhiên, nếu trẻ lớn tránh nhìn vào mắt cha mẹ khi giao tiếp, chúng có thể đang nói dối. Nhưng theo thời gian và luyện tập, trẻ có thể học cách nhìn thẳng vào mắt người đối diện ngay cả khi nói dối. Cha mẹ cần hết sức tinh ý mới có thể phát hiện sự việc.

Việc tránh nhìn vào mắt cha mẹ khi nói dối có thể không xảy ra với trẻ nhỏ vì chúng gặp khó khăn trong việc phân biệt giữa thực tế và hư cấu. Nhiều đứa trẻ ở độ tuổi mẫu giáo vẫn có thể nhìn thẳng vào mắt bạn và ba hoa về một điều gì đó.

Thay đổi trọng tâm cơ thể

Nếu trẻ liên tục chuyển trọng tâm từ chân này sang chân kia trong khi nói chuyện với bạn, đó có thể là dấu hiệu cho thấy con không thoải mái với những gì mình đang nói và có thể không đưa ra được “bức tranh chân thực” về sự việc.

Cử chỉ khác thường

Bồn chồn, chớp mắt quá mức hoặc không chớp mắt, các phản ứng phòng thủ như cử động tay mạnh mẽ, chạm vào mặt hoặc mũi hoặc gãi tai… đều là những dấu hiệu của việc trẻ nói dối.

Giải thích quá chi tiết

Bạn cũng nên thận trọng khi trể cung cấp cho bạn nhiều thông tin hơn bình thường về một điều gì đó! Nếu con thường không phải là người nói nhiều nhưng không thể ngừng nói về điều gì đó, chứng tỏ con đang cố gắng hết sức để thể hiện quan điểm của mình.

Trì hoãn trả lời

Việc lặp lại câu hỏi trước khi trả lời hoặc trì hoãn câu trả lời thường có nghĩa là trẻ đang cố câu giờ để đưa ra câu trả lời phù hợp, điều này có thể không phản ánh đúng sự thật. Ngoài ra, nếu con không trả lời trực tiếp câu hỏi của bạn, điều đó có nghĩa là mặc dù lương tâm không cho phép con nói dối nhưng con vẫn cần phải nói dối vì một lý do nào đó.

Không nhất quán

Khi phiên bản câu chuyện của con nghe có vẻ không nhất quán và thiếu liên kết, có thể con chưa có cơ hội diễn tập lại lời nói dối mà mình nghĩ ra. Còn nếu con thông minh hơn bình thường và các câu trả lời của con có vẻ như đã được luyện tập kỹ lưỡng thì đó cũng có thể là một dấu hiệu khác của việc nói dối.

Giọng nói bị thay đổi

Nếu đột nhiên trẻ nói giọng trầm hoặc giọng cao, nói nhanh hơn bình thường, thường xuyên bị ngắt quãng hoặc nói lắp… có thể là do con đang cố nói dối. Nói dối làm tăng mức độ lo lắng của con, điều này dẫn đến sự thay đổi cao độ giọng nói.

Xử lý thế nào khi phát hiện trẻ nói dối?

Trẻ ở độ tuổi 2 - 4 tuổi không thể phân biệt được tưởng tượng với thực tế. Vì vậy, khi trẻ kể cho bạn nghe một câu chuyện không thể xảy ra, hãy trả lời nhẹ nhàng và đi theo diễn biến câu chuyện thay vì buộc tội trẻ nói dối.

Đối với trẻ 4 - 5 tuổi, nói dối thường có lý do. Vì vậy, thay vì buồn bã khi bị lừa dối và phản ứng gay gắt, hãy hít thở sâu vài hơi để bình tĩnh lại và đáp lại con bằng sự đồng cảm. Đừng gán cho con là kẻ nói dối ngay cả khi con đang nói dối bạn. Hãy giải quyết lời nói dối trong bối cảnh của nó và giúp trẻ nói chuyện với bạn về những gì thực sự đã xảy ra.

Trẻ 6 - 12 tuổi đã lớn và việc phát hiện con đang nói dối thường khiến cha mẹ tức giận. Nhưng hãy bình tĩnh và dành một chút thời gian để ổn định cảm xúc. Điều này giúp bạn có lập trường trung lập khi lắng nghe câu chuyện của con và kết nối với cảm xúc của con. Cách tiếp cận này khuyến khích con nói sự thật với bạn. Con càng tin tưởng rằng bạn sẽ hỗ trợ và hướng dẫn thay vì trừng phạt khi phạm lỗi hoặc làm sai, thì con sẽ càng ít nói dối bạn hơn.