Những phương tiện nào được miễn trừ áp dụng thiết bị an toàn riêng cho trẻ khi ngồi xe?

Đại diện Cục CSGT (Bộ Công an) mới đây cho biết cơ quan này đã hoàn tất báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật liên quan đến an ninh, trật tự. Việc chỉnh lý được thực hiện dựa trên ý kiến thảo luận của các đại biểu Quốc hội tại Tổ và tại Hội trường.

Nội dung được quan tâm nhất liên quan khoản 3 Điều 10 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ quy định về việc sử dụng thiết bị an toàn đối với trẻ em dưới 10 tuổi và cao dưới 1,35 mét khi ngồi trên xe ô tô. Sau khi tiếp thu ý kiến Quốc hội, Chính phủ chỉnh lý dự thảo theo hướng:

“Khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên xe ô tô, không được cho trẻ ngồi cùng hàng ghế với người lái, trừ xe ô tô chỉ có một hàng ghế. Người lái phải sử dụng và hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em, trừ xe kinh doanh vận tải hành khách”.

Như vậy, xe khách, xe buýt và phương tiện vận tải hành khách được miễn trừ áp dụng thiết bị an toàn riêng cho trẻ, nhằm bảo đảm tính khả thi và phù hợp với điều kiện giao thông hiện nay.

Dự thảo Luật sửa đổi đang được Quốc hội khóa XV xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 10 và dự kiến có hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 năm 2026.

Vì sao trẻ dưới 10 tuổi, cao dưới 1,35 mét phải dùng ghế trẻ em?

Theo đại diện Cục CSGT, quy định trẻ dưới 10 tuổi và cao dưới 1,35 mét phải sử dụng thiết bị an toàn được đưa ra dựa trên các căn cứ khoa học và thực tiễn.

• Thứ nhất, dây đai an toàn của xe ô tô được thiết kế cho người trưởng thành. Với trẻ dưới 1,35 mét, dây đai thường kéo lên đầu hoặc cổ, không giữ được cơ thể khi xảy ra va chạm và có thể gây chấn thương nghiêm trọng.
• Thứ hai, trẻ dưới 10 tuổi thường hiếu động, khó ngồi yên hoặc tuân thủ hướng dẫn của người lớn, nên cần thiết bị cố định phù hợp để đảm bảo an toàn khi xe phanh gấp hoặc chuyển hướng.
• Thứ ba, nhiều nghiên cứu quốc tế đã chỉ ra việc sử dụng ghế chuyên dụng cho trẻ em giúp giảm đáng kể nguy cơ chấn thương. Các nước áp dụng phổ biến quy định phân loại ghế trẻ em theo độ tuổi và chiều cao, trước khi đưa các yêu cầu này vào luật.

Đại diện Cục CSGT nhấn mạnh vẫn còn tình trạng phụ huynh ôm trẻ trên đùi khi di chuyển, cho rằng như vậy là an toàn. Tuy nhiên, khi va chạm xảy ra, lực tác động khiến trẻ rất dễ bị văng khỏi vòng tay người lớn, hoặc bị ép mạnh vào phía trước khi tài xế phanh gấp. “Trẻ em không thể tự bảo vệ mình, vì vậy người lớn có trách nhiệm tuân thủ quy định để bảo đảm an toàn cho trẻ” – Đại diện Cục CSGT nói.

Quy chuẩn QCVN 123:2024/BGTVT về thiết bị an toàn cho trẻ em

Theo Quy chuẩn QCVN 123:2024/BGTVT, thiết bị an toàn cho trẻ em sử dụng trên ô tô phải đáp ứng nhiều yêu cầu kỹ thuật:

• Phù hợp để lắp đặt chắc chắn trên ô tô

• Không có cạnh sắc, phần nhô gây hư hại ghế hoặc dây an toàn

• Không có bộ phận dễ tháo rời nếu không dùng dụng cụ chuyên dụng

• Các chi tiết tháo lắp phải đảm bảo không gây lắp sai hoặc sử dụng sai cách

Quy chuẩn cũng định nghĩa thiết bị an toàn cho trẻ em là sản phẩm giúp bảo vệ trẻ ở tư thế ngồi hoặc nằm, hạn chế di chuyển cơ thể khi xe va chạm hoặc giảm tốc đột ngột.

Thiết bị an toàn bao gồm hai nhóm chính:

Hệ thống ghế trẻ em CRS, gồm ghế, dây đai, khóa an toàn, thiết bị điều chỉnh và phụ kiện đi kèm như nôi hoặc tấm chắn va chạm. Hệ thống ghế trẻ em nâng cao ECRS, gồm các loại ghế tích hợp ISOFIX như i-Size hoặc ghế thiết kế riêng theo dòng xe.

Đại diện Cục CSGT cho biết việc luật hóa quy định sử dụng thiết bị an toàn là cần thiết để giảm thiểu thương tích cho trẻ em, đồng thời phù hợp chuẩn an toàn giao thông quốc tế.