Bãi rác Đa Phước bất ngờ 'đóng băng': Lý do nào dẫn đến khủng hoảng cuối năm?
Công ty TNHH Xử lý chất thải Việt Nam (VWS) thông báo các công nhân tại Khu liên hợp xử lý rác thải Đa Phước đã quay trở lại làm việc bình thường sau 2 ngày tạm ngừng do chưa được trả lương, thưởng Tết 2025. Tuy nhiên, lượng rác của TP.HCM vẫn chưa được đưa trở lại bãi rác Đa Phước, gây ảnh hưởng đến công tác xử lý chất thải trên địa bàn.
Tại sao Đa Phước ngừng nhận rác cuối năm?
VWS đã gửi văn bản đến UBND TP.HCM và Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) TP.HCM, xác nhận việc đã nhận được 56 tỷ đồng từ Sở TN-MT. Tuy nhiên, công ty cho biết số tiền này chỉ là một phần nhỏ trong tổng nợ hơn 600 tỷ đồng mà thành phố chưa thanh toán theo hợp đồng giao nhận và xử lý chất thải rắn.
Ông Kevin Moore, Giám đốc điều hành Công ty VWS, nhấn mạnh: “Khoản công nợ quá cao khiến công ty không thể tiếp tục hoạt động với chi phí vận hành hàng ngày. Chúng tôi kính đề nghị TP.HCM thanh toán gấp khoản tiền hơn 600 tỷ đồng để công ty có kinh phí trở lại hoạt động, đảm bảo hệ thống tiếp nhận và xử lý rác vận hành tốt".
Trước đó, UBND TP.HCM đã có công văn yêu cầu các sở, ngành và địa phương phối hợp điều phối công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) nhằm đảm bảo an ninh chất thải trên địa bàn.
UBND TP.HCM giao Sở TN-MT gửi văn bản yêu cầu VWS làm rõ nguyên nhân sự việc công nhân ngừng việc ngày 23/1. Đồng thời, công ty cần cam kết không tái diễn tình trạng tương tự. Nếu có cam kết, TP sẽ điều phối rác sinh hoạt về Khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước.
Trong trường hợp VWS không thể tiếp nhận và xử lý chất thải rắn sinh hoạt, Sở TN-MT có trách nhiệm phối hợp các đơn vị liên quan triển khai ngay phương án điều phối lượng rác thải sinh hoạt về các cơ sở xử lý khác trên địa bàn thành phố.
Để giải quyết tình trạng bất ổn, VWS đã chuyển trả đầy đủ lương và tiền thưởng Tết cho công nhân vào ngày làm việc cuối cùng trước kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Nhờ đó, hoạt động tại Khu liên hợp xử lý rác thải Đa Phước đã trở lại bình thường.
Dù vậy, việc giải quyết khoản nợ đọng hơn 600 tỷ đồng vẫn là vấn đề cấp thiết để đảm bảo hoạt động lâu dài, ổn định của VWS trong vai trò xử lý chất thải trọng yếu cho TP.HCM.
Chủ bãi rác Đa Phước là ai?
David Dương (tên thật là Dương Tử Trung), một doanh nhân gốc Việt nổi tiếng với biệt danh "vua rác", hiện là Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc Công ty California Waste Solutions (CWS) tại Mỹ và Công ty TNHH Xử lý chất thải Việt Nam (VWS) tại TP.HCM.
Ông bắt đầu khởi nghiệp từ những năm 1980, khi gia đình gom góp mua xe tải để làm nghề thu gom rác, phế liệu tại địa phương. Đến năm 1992, ông thành lập CWS – doanh nghiệp xử lý chất thải lớn mạnh tại bang California, Mỹ, được coi là biểu tượng thành công của cộng đồng gốc Á.
CWS từng đối mặt với áp lực cạnh tranh khốc liệt tại San Jose và Oakland nhưng đã vượt qua để giành được nhiều hợp đồng lớn. Tại Việt Nam, ông David Dương đưa VWS trở thành đơn vị quản lý Khu liên hợp xử lý rác Đa Phước (Bình Chánh, TP.HCM), tiếp nhận và xử lý hơn 70% lượng rác thải của thành phố với công nghệ chôn lấp hợp vệ sinh theo chuẩn Mỹ.
Dù thành công tại Mỹ, CWS gần đây vướng phải một số cáo buộc pháp lý. Từ giữa năm 2024, FBI đã điều tra và khám xét các địa điểm liên quan đến công ty này. Ngày 16/1/2025, truyền thông Mỹ đưa tin về việc cựu Thị trưởng Oakland, Sheng Thao, bị truy tố, với một số thông tin chưa được kiểm chứng cho rằng có liên quan đến CWS. Phía CWS khẳng định luôn tuân thủ pháp luật, minh bạch và hợp tác đầy đủ với cơ quan chức năng.
Về phần mình, VWS tại Việt Nam khẳng định hoạt động độc lập với CWS tại Mỹ. Đại diện VWS cho biết các vấn đề pháp lý của CWS không ảnh hưởng đến công ty và nhấn mạnh sự tuân thủ nghiêm ngặt quy định địa phương. Đồng thời, VWS cho rằng các thông tin sai lệch đang gây tác động tiêu cực đến uy tín của cả hai công ty.