Lý do gì khiến ăn chay thực dưỡng trở thành xu hướng và tốt hơn cả ăn chay thông thường?

Chế độ ăn chay thực dưỡng là gì?

Ăn chay thực dưỡng là gì?

Ăn chay thực dưỡng hay thực dưỡng Ohsawa là chế độ ăn các thực phẩm thuần thực vật dựa trên nguyên lý quân bình âm dương. Nên lựa chọn thực phẩm theo mùa, ăn đúng và ăn đủ theo một chế độ ăn uống lành mạnh đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể.

Ăn chay thực dưỡng có gì khác so với ăn chay thường?

Ăn chay là hình thức ăn uống với thực đơn chính là thực vật, bao gồm rau, củ, các loại hạt, trái cây… và không ăn tiêu thụ các thực phẩm có nguồn gốc từ động vật (trừ một số hình thức ăn chay khác).

So với ăn chay thông thường thì ăn chay thực dưỡng có một số điểm khác biệt như sau:

Gạo lứt là thực phẩm chính

Ăn chay thực dưỡng sử dụng gạo lứt làm thực phẩm chính cùng với ngũ cốc, trái cây, các loại hạt và hạn chế ăn thịt, cá. Đặc biệt, hình thức ăn chay này thường dùng thực phẩm theo mùa, ưu tiên nguồn gốc được trồng tại địa phương hơn so với thực phẩm nhập từ nơi khác về.

Bên cạnh đó, hình thức chế biến món ăn trong ăn chay thực dưỡng cũng ưu tiên việc luộc, hấp để giữ được nhiều giá trị dinh dưỡng nhất.

Hướng đến sức khỏe, hỗ trợ trị bệnh

Nhiều người chọn ăn chay thực dưỡng để có thể nâng cao sức đề kháng của cơ thể, trị bệnh và sống lâu hơn. Chế độ dinh dưỡng này chú trọng đến việc cung cấp đúng và đủ để cơ thể quay lại thế cân bằng, loại bỏ độc tố. Từ đó, giúp con người phòng và điều trị các bệnh lý nguy hiểm.

Những người nên ăn chay thực dưỡng

Theo chuyên gia, ăn chay có thể phù hợp với nhiều đối tượng nếu biết áp dụng đúng cách. Nếu là người lớn bình thường thì nên ăn chay thực dưỡng để tăng cường sức khỏe và ngăn ngừa bệnh tật. 

Nếu là người có sức khỏe yếu, đặc biệt là người mắc các chứng bệnh liên quan đến tim mạch, gan, thận có thể ăn chay thực dưỡng thường xuyên để hạn chế diễn biến nguy hiểm của bệnh.

Lợi ích của chế độ ăn chay thực dưỡng

Nếu có chế độ ăn thực dưỡng khoa học và lành mạnh, bạn sẽ nhận được nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa

Chế độ ăn chay thực dưỡng khiến hệ tiêu hóa không cần làm việc quá sức, bởi thực phẩm thu nạp vào cơ thể chủ yếu và rau củ và ngũ cốc. Trong rau, củ, quả chứa nhiều chất xơ sẽ thúc đẩy quá trình tiêu hóa và đào thải chất độc ra khỏi cơ thể. 

Tăng cường sức chịu đựng

Ăn chay thực dưỡng giúp cơ thể rèn luyện khả năng chịu đựng tốt hơn. Đồng thời, việc ăn chậm nhai kỹ cũng giúp cơ thể dễ hấp thu dưỡng chất và no lâu hơn.

Tăng cường hệ miễn dịch tốt hơn

Việc ăn lượng lớn ngũ cốc sẽ cân bằng độ PH bình quân của máu nằm ở mức trung hòa (7,4). Từ đây, các vấn đề về xương khớp, tim mạch hay các tổn thương về hệ tiêu hóa sẽ được cải thiện đáng kể.

Ngủ sâu hơn

Theo nghiên cứu từng chứng minh, ăn chay thực dưỡng sẽ giúp con người có giấc ngủ ngon và sâu hơn. Đồng thời, chế độ này cũng tồn tại nhiều mặt tích cực trong việc cải thiện làn da, giúp trẻ lâu và chống lão hóa hiệu quả.

Duy trì trí nhớ tốt

Ăn uống sạch giúp các tế bào não khỏe mạnh hơn, hạn chế trầm cảm và những áp lực, căng thẳng. Từ đây, tâm trạng sẽ dần trở nên tốt lên, tư duy được cải thiện, trí tuệ minh mẫn và cơ thể nhanh nhẹn hơn.

Giảm cân, giữ dáng ổn định

Ăn chay thực dưỡng là chế độ dinh dưỡng lành mạnh, giúp hỗ trợ giảm cân và giữ cân nặng cân bằng.

Nguyên tắc khi ăn chay thực dưỡng

Để việc ăn chay thực dưỡng trở nên khoa học và tốt cho sức khỏe, bạn cần nắm rõ các quy tắc như sau:

Thành phần dưỡng chất

Trong một bữa ăn thực dưỡng Ohsawa sẽ có 50 - 60% là ngũ cốc nguyên hạt (yến mạch, gạo lứt…); 25 - 30% các loại đậu; 10 - 15% là đạm thực vật; 5% súp rau và một ít đồ ngọt tráng miệng.

Phương pháp chế biến

Thông thường, khi ăn thực dưỡng, người ta sẽ ưu tiên các phương pháp chế biến món ăn đơn giản như hấp, luộc hoặc ăn sống (nếu thực phẩm tươi sạch, an toàn). Đồng thời, sẽ hạn chế các món ăn chiên xào, nướng… để đảm bảo hấp thu trọn dưỡng chất, hạn chế ảnh hưởng đến sức khỏe.

Ưu tiên thực phẩm sạch, theo mùa

Đối với thực phẩm để ăn chay thực dưỡng, người ta thường chọn các loại rau, củ, quả được trồng tự nhiên, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Đồng thời, ưu tiên thực phẩm theo mùa để vừa tươi ngon, an toàn và có giá thành rẻ.

Nguyên tắc trong bữa cơm

Khi trong bữa ăn, người ăn chay thực dưỡng nên ăn chậm, nhai kỹ và uống ít nước. 

Đối với người gặp vấn đề sức khỏe đặc biệt

Trong trường hợp bạn là người có vấn đề sức khỏe đặc biệt đang cần điều chỉnh chế độ ăn sao cho phù hợp, hãy dành thời gian tìm hiểu kỹ kiến ​​thức hoặc lắng nghe tư vấn từ chuyên gia dinh dưỡng để có cách áp dụng hợp lý.

Một số thực phẩm phổ biến trong chế độ ăn chay thực dưỡng

Các loại ngũ cốc (50 - 60%)

Ngũ cốc nguyên hạt gồm yến mạch, kiều mạch, diêm mạch, gạo lứt, hạt kê... 

Để áp dụng chế độ ăn chay thực dưỡng đúng, bạn nên sử dụng thực phẩm nguyên cám và không ăn các tinh bột trắng (gạo trắng, bánh mì, bún, phở…). Bên cạnh đó, bạn có thể bổ sung khoai lang, bột sắn dây… cũng rất tốt cho sức khỏe.

Các loại rau, củ (25 - 30%)

Các loại củ gồm cà rốt, củ sen, củ cải đỏ, khoai lang, củ cải trắng... đều có lợi cho hệ tiêu hóa. Các loại rau như bông cải xanh, bắp cải… là nguồn thực phẩm tốt cho dạ dày. Hay cà tím, cà chua, ớt chuông, khoai tây, nấm... có thể giảm cholesterol xấu, tăng cường sức khỏe nên rất được khuyến khích sử dụng khi ăn chay thực dưỡng.

Các loại đậu (10 - 15%)

Các loại đậu chứa nhiều protein cung cấp dưỡng chất cần thiết. Đậu nành, đậu đen, đậu đỏ… bạn có thể bổ sung để tăng cường hàm lượng canxi và đạm cho cơ thể.

Súp rau củ (5%)

Trong hình thức ăn chay thực dưỡng, bạn nên sử dụng một bát súp miso trước bữa ăn. Các loại miso đậu nành lên men tự nhiên chứa rất nhiều vi khuẩn có lợi cho đường ruột.

Bạn cũng có thể kết hợp nhiều loại ngũ cốc thực vật cùng các loại đậu và một ít hải sản để có một bát súp thơm ngon, giàu dinh dưỡng.

Các loại thực phẩm khác

Ngoài các nhóm thực phẩm chính được nêu ở trên, bạn có thể bổ sung thêm một số ngũ cốc nguyên hạt như óc chó, hạnh nhân, hạt điều... trong bữa ăn nhẹ. Đây đều là những món ăn chứa nhiều axit béo không bão hòa, rất tốt cho sức khỏe tim mạch. 

Ngoài ra, đừng quên ăn thêm các loại trái cây để tăng cường vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe và làn da.

Một số lưu ý để ăn chay thực dưỡng có hiệu quả

Một số lưu ý khi ăn chay thực dưỡng mà bạn nên biết như:

• Không nên sử dụng nhiều thực phẩm đóng hộp, thực phẩm được chế biến sẵn.

• Không nên sử dụng nhiều đường tinh luyện và gia vị nêm nếm thức ăn.

• Có thể linh hoạt chế độ dinh dưỡng tùy theo tình hình sức khỏe và thể trạng của bạn.

• Không nên sử dụng rượu bia và các thực phẩm có chất kích thích.

• Kết hợp tập luyện và lối sống sinh hoạt lành mạnh, khoa học.