4 loại 'bột trắng' âm thầm tàn phá mạch máu nhanh hơn cả thịt mỡ, nhiều người đang dùng hàng ngày mà không biết

Khi nói đến thực phẩm gây hại cho tim mạch, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến thịt mỡ. Tuy nhiên, theo GS. Watanabe – chuyên gia phẫu thuật tim mạch hàng đầu tại Nhật Bản – có những “thủ phạm” quen mặt trong căn bếp của hầu hết gia đình, tưởng vô hại nhưng lại âm thầm bào mòn thành mạch, khiến mạch máu mất dần sự đàn hồi, thậm chí trở nên “cứng như đá” nếu sử dụng thường xuyên. 

Đó chính là các loại “bột trắng” tinh chế – tưởng chừng đơn giản, nhưng tác động lại rất sâu sắc.

Đường tinh luyện

Khác với chất béo cần thời gian để tích tụ trong cơ thể, đường trắng lại đi thẳng vào máu với tốc độ cực nhanh, gây ra những đợt dao động mạnh của đường huyết. Mỗi lần mức đường huyết tăng vọt rồi giảm nhanh, cơ thể sẽ rơi vào trạng thái mất cân bằng, tạo điều kiện để mỡ nội tạng tích tụ và các gốc tự do hình thành – hai yếu tố gây hại trực tiếp lên lớp nội mạc mạch máu.

Chính vì tính hấp thu quá nhanh và khả năng gây rối loạn chuyển hóa mạnh, đường tinh luyện được xem là một trong những “bột trắng” gây tổn thương mạch máu nhanh hơn cả mỡ động vật.

Bột mì tinh luyện

Một trong những đặc điểm đáng lo ngại của bột mì là chúng xuất hiện trong vô số món ăn quen thuộc: bánh mì, mì gói, bánh ngọt, đồ chiên rán... Vì vậy, việc tiêu thụ quá mức xảy ra gần như mỗi ngày mà ít người để ý.

GS. Watanabe chỉ rõ: "Càng tinh chế, thực phẩm càng mất đi giá trị dinh dưỡng, nhưng lại dễ gây tổn thương cho mạch máu". So với thịt mỡ – vốn có thể kiểm soát bằng khẩu phần – thì bột mì tinh luyện lại là “bẫy ăn thừa” khiến người dùng nạp quá nhiều tinh bột xấu một cách vô thức.

Muối 

Muối không làm tăng cholesterol như thịt mỡ, nhưng lại có cách tấn công riêng: gây tăng huyết áp. Khi huyết áp lên cao kéo dài, thành mạch máu phải chịu áp lực liên tục, lâu dần bị xơ cứng, giãn mạch hoặc thậm chí vỡ.

Một bát mì ăn liền chứa lượng muối gần bằng giới hạn tối đa một ngày theo khuyến nghị của WHO (6g/ngày). Nhưng vấn đề là tác hại của muối không biểu hiện ngay lập tức, nên nhiều người chủ quan cho đến khi gặp biến chứng: loạn nhịp tim, đột quỵ, suy tim...

Giải pháp gợi ý: Dùng giấm, chanh, tỏi, hoặc các gia vị tự nhiên để thay thế một phần muối, vẫn giữ được vị ngon mà giảm gánh nặng cho tim mạch.

Bột protein

Trong khi thịt mỡ chủ yếu gây hại cho người ít vận động, thì bột protein lại có xu hướng bị lạm dụng bởi những người tập luyện thể hình hoặc mong muốn tăng cơ nhanh. Nhiều người dùng đến 4–5 muỗng mỗi ngày, vô tình khiến thận quá tải vì phải xử lý lượng đạm cao vượt nhu cầu thật sự.

Hậu quả là khả năng lọc của thận suy giảm, gây tích nước, giữ natri, kéo theo huyết áp tăng cao và nguy cơ tổn thương tim mạch.

GS. Watanabe cảnh báo: "Nếu không có chỉ định chuyên môn, người khỏe mạnh nên ưu tiên đạm từ tự nhiên như thịt nạc, cá, trứng... thay vì phụ thuộc vào bột protein".

Thịt mỡ không phải là kẻ thù duy nhất của tim. Bốn loại “bột trắng” tưởng chừng vô hại trên đây có thể gây tổn hại sâu hơn, rộng hơn – bởi chúng ảnh hưởng đến cả hệ chuyển hóa, huyết áp và chức năng thận, vốn đều có liên quan mật thiết đến sức khỏe mạch máu.

Điều đáng nói là chúng dễ bị tiêu thụ quá mức mỗi ngày mà không bị phát hiện. Vì vậy, việc kiểm soát lượng tiêu thụ, thay thế bằng thực phẩm ít tinh chế và tăng cường rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt chính là cách đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ trái tim và mạch máu dài lâu.