3 thói quen khiến nguy cơ nhồi máu não tăng cao, đặc biệt thói quen thứ 3 dân văn phòng hay mắc phải nhất

Nhồi máu não – dạng đột quỵ do thiếu máu cục bộ – không phải lúc nào cũng đến một cách bất ngờ. Thực tế, đó là kết quả của sự tích tụ âm thầm trong mạch máu não, nơi các mảng xơ vữa hoặc cục máu đông dần dần hình thành rồi gây tắc nghẽn. Khi oxy không còn được đưa tới, mô não bị tổn thương và hoại tử. Số liệu năm 2023 của Hiệp hội Đột quỵ Trung Quốc cho thấy, mỗi năm có hơn 3 triệu ca đột quỵ mới, gần 70% trong số đó là nhồi máu não.

Điểm đáng lo là các bác sĩ lâm sàng đã ghi nhận: khoảng 9/10 bệnh nhân từng duy trì một vài thói quen xấu chỉ vài ngày trước khi phát bệnh. Những hành vi tưởng chừng “vô hại” này chính là tín hiệu cảnh báo sớm cho sức khỏe não bộ.

3 thói quen nguy hiểm trước nhồi máu não

Thức khuya kéo dài 

Ngủ muộn đã trở thành thói quen của nhiều người trẻ, nhưng hệ quả lại vô cùng nghiêm trọng. Thức khuya khiến hệ thần kinh giao cảm liên tục bị kích thích, làm huyết áp tăng cao, mạch máu co hẹp và máu đặc hơn. Nếu cơ thể có sẵn mỡ máu hoặc xơ vữa động mạch, đây chẳng khác nào “mồi lửa” cho việc hình thành cục máu đông. Ban đêm vốn là thời điểm lưu lượng máu chậm, cộng với rối loạn nội tiết do thiếu ngủ, nguy cơ tắc nghẽn mạch máu não càng tăng đột biến.

Căng thẳng cảm xúc

Những cơn tức giận, stress đột ngột hoặc cú sốc tinh thần lớn sẽ làm adrenaline tăng vọt, kéo theo huyết áp lên cao. Nếu thành mạch đã tồn tại mảng xơ vữa, áp lực này có thể khiến chúng nứt vỡ, hình thành cục máu đông. Thống kê y khoa cho thấy, khoảng 15% bệnh nhân nhồi máu não từng trải qua xung đột, căng thẳng mạnh hoặc biến cố tinh thần trước khi phát bệnh.

Ngồi bất động quá lâu 

Từ văn phòng đến phòng khách, việc ngồi lì hàng giờ đã trở thành “chuẩn sống” của nhiều người. Ít ai biết rằng ngồi lâu khiến máu ở chi dưới lưu thông chậm, dễ tạo cục máu đông và làm tổn thương nội mạc mạch máu. Đây cũng là thói quen phổ biến nhất mà người trẻ đang duy trì, đặc biệt khi kết hợp với thừa cân hoặc cao huyết áp thì nguy cơ nhồi máu não tăng gấp nhiều lần. Đột quỵ hiện không còn là “căn bệnh của tuổi già” mà đang trẻ hóa nhanh chóng.

Đừng bỏ qua “cảnh báo sớm” của cơ thể

Trước khi cơn nhồi máu não thực sự xảy ra, nhiều người trải qua cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua (TIA) – còn được gọi là “đột quỵ nhỏ”. Dấu hiệu bao gồm nói ngọng thoáng qua, mờ mắt, yếu tay chân… nhưng thường bị nhầm là mệt mỏi nhất thời. Theo khảo sát của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc, khoảng 30% bệnh nhân nhồi máu não từng có biểu hiện TIA trong vòng một tháng trước phát bệnh.

Nhồi máu não không chỉ đe dọa tính mạng mà còn để lại hậu quả nặng nề. Có tới 60% người sống sót sau nhồi máu não phải chịu di chứng từ liệt nửa người, suy giảm nhận thức cho tới rối loạn ngôn ngữ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Ngoài ba thói quen nguy hiểm kể trên, còn hàng loạt yếu tố khác làm tăng tốc xơ vữa động mạch: ăn quá mặn, hút thuốc, uống rượu, béo phì hay các bệnh nền như cao huyết áp, tiểu đường, mỡ máu cao. Tất cả đều khiến mạch máu dễ bị tổn thương hơn.

Các chuyên gia khuyến cáo, việc nhận diện và điều chỉnh thói quen hằng ngày – từ giờ giấc ngủ, vận động, kiểm soát cảm xúc đến chế độ ăn – chính là “lá chắn” quan trọng để giảm nguy cơ nhồi máu não. Bắt đầu từ những thay đổi nhỏ hôm nay sẽ giúp bảo vệ não bộ và sức khỏe lâu dài, tránh để lại hậu quả không thể đảo ngược.