Thứ năm, 04/05/2023, 07:30 (GMT+7)

Xe ô tô tải điện và những điều cần biết

Thu Trang (theo Tiếp thị và Gia đình)

Xe ô tô tải điện đang dần trở thành lựa chọn yêu thích trên toàn thế giới dù chưa phổ biến ở Việt Nam. Hãy cùng Tiếp thị và Gia đình tìm hiểu về loại hình vận tải xanh này nhé!

Bài viết này thuộc series Xe ô tô điện

Xem thêm

Xe ô tô tải điện là gì?

Theo Wikipedia, xe ô tô tải điện là một phương tiện chạy bằng điện chạy bằng pin được thiết kế để vận chuyển hàng hóa, chở các trọng tải chuyên dụng hoặc thực hiện các công việc tiện ích khác.

Xe tải điện giảm tiếng ồn và ô nhiễm so với xe tải chạy bằng đông cơ đốt trong. Xe tải điện có hiệu suất cao và số lượng thành phần thấp của hệ thống truyền lực điện, không đốt nhiên liệu khi không hoạt động, đồng thời khả năng tăng tốc êm ái và hiệu quả, chi phí sở hữu và vận hành xe tải điện thấp hơn đáng kể so với các loại xe tải trước đó.

Electric Trucking - the Future of Logistics Solutions | Geotab
Xe tải điện ngày càng phổ biến kể từ năm 2020.

Xe hạng nặng chạy bằng điện cho phép doanh nghiệp khai thác hết tiềm năng của mình và giúp họ tạo sự khác biệt với các công ty khác.

Ưu và nhược điểm của xe ô tô tải điện

Ưu điểm của xe ô tô tải điện

Theo AutoPi, xe ô tô tải điện mang đến cho doanh nghiệp nhiều lợi ích chủ yếu hướng đến mục tiêu lâu dài.

  • Xe tải EV không cần nhiên liệu, vốn đã là một trong những lợi thế lớn nhất, do chi phí nhiên liệu và tác động của nó đối với tự nhiên. Lái xe tải điện giúp giảm lượng khí thải CO2 và mang lại hiệu suất tốt hơn cho người lái xe.
  • Khi lái xe trong các khu vực đô thị thường xuyên phải dừng lại và tăng tốc, việc lái một chiếc xe tải điện sẽ hiệu quả hơn nhiều so với một chiếc xe tải động cơ diesel.
  • Xe tải điện yên tĩnh hơn nhiều so với xe tải động cơ diesel. Vâng, bạn đã biết điều đó. Tuy nhiên, điều đó cũng có nghĩa là chúng có thể hoạt động vào những thời điểm mà xe tải động cơ diesel không thể hoạt động. Đây là một lợi thế rất lớn cho các doanh nghiệp khi họ có thể dễ dàng vận hành 24/7 và cải thiện hoạt động và hiệu quả của mình.
Tesla's Electric Semis Are Coming, and Trucks Stops Aren't Ready - Bloomberg
Xe ô tô tải điện sẽ giúp giảm lượng tiếng ồn đáng kể cho với xe tải động cơ xăng
  • Có khả năng, xe tải EV có thể trở thành đơn vị lưu trữ năng lượng. Điều này có nghĩa là chúng có thể là nguồn năng lượng cứu sinh trong các thảm họa thiên nhiên, cung cấp năng lượng điện quan trọng cho các bệnh viện và những người ứng phó đầu tiên.
  • Một lợi ích to lớn khác của việc sở hữu một đội xe điện là sự hỗ trợ từ chính phủ. Nhiều tiểu bang trên khắp thế giới hỗ trợ các doanh nghiệp đang sử dụng điện, bằng cách cung cấp cho họ các loại thuế thấp hơn và phí đăng ký thấp hơn.

Ngoài những lợi ích có thể dễ dàng nhận thấy ở trên, hãy cùng tìm hiểu những đặc điểm khác xe tải điện mang đến cho chính các tài xế và nhà đầu tư:

Bảo trì

Bên cạnh việc dừng sạc, việc chọn động cơ điện thay vì động cơ đốt trong đồng nghĩa với việc giảm thời gian ngừng hoạt động để bảo trì, vì những động cơ này gần như không có nhiều bộ phận chuyển động. Toàn bộ đường truyền lực cũng ít phức tạp hơn – bạn thậm chí không cần hộp số, hoặc cùng lắm là một bộ phận đơn giản hơn nhiều. Xe tải điện sẽ có thể tồn tại trong một thời gian dài và giá cả phải chăng hơn để tiếp tục chạy.

Mô – men xoắn tức thời

Xe tải bị chi phối bởi mô-men xoắn, vì xếp hạng này sẽ cho bạn biết chính xác xe tải của bạn sẽ xử lý tải trọng lớn như thế nào. Khi bạn cảm thấy một động cơ cố gắng giảm tốc độ khi nó bắt đầu kéo rơ moóc của bạn về phía trước, đó là mô-men xoắn đang hoạt động – và động cơ điện có khả năng cung cấp loại lực kéo này một cách đáng kinh ngạc.

Nhờ mô-men xoắn tức thời đó, xe bán tải điện sẽ luôn có lợi thế hơn so với xe bán tải đốt trong về khả năng kéo và chuyên chở dễ dàng. Việc cung cấp năng lượng này cũng có nghĩa là việc giảm số về cơ bản là không cần thiết và vai trò của hộp số thay đổi khá nhiều, cần ít bánh răng hơn để mang lại hiệu suất tương tự.

Điều khiển bốn bánh

Trên thực tế, sự đơn giản của đường truyền động của xe điện có nghĩa là các kỹ sư có thể sáng tạo một chút: bằng cách kết hợp nhiều động cơ điện, một chiếc xe có thể có các bộ nguồn riêng lẻ cho từng trục hoặc thậm chí cho từng bánh xe. Điều này sẽ cho phép xe tải điện có hệ dẫn động bốn bánh có thể kiểm soát nhiều hơn bao giờ hết.

Vì đường truyền động không hoàn toàn được kết nối cơ học như bình thường, nên điều đó cũng có nghĩa là xe tải điện có thể thực hiện những việc như rẽ ngay tại chỗ, một tính năng mà Rivian (thương hiệu xe bán tải điện nổi tiếng ở Mỹ) đã thể hiện và đặt tên là “Quay đầu xe tăng”. Có khả năng điều khiển riêng ở mỗi bánh xe cũng loại bỏ nhu cầu khóa vi sai (thuật ngữ dùng để nói về bộ phận có tác dụng truyền năng lượng động cơ từ hộp số đến các bánh xe. Với sự xuất hiện của khóa vi sai, các bánh xe sẽ di chuyển với những tốc độ khác nhau và tạo ra sự cân bằng, giúp xe di chuyển ổn định, nhất là khi xe vào cua), vì những hệ thống truyền động này sẽ có thể tái tạo hiệu ứng khá dễ dàng.

Nhược điểm của xe ô tô tải điện

Phạm vi hoạt động

Một trong những thách thức lớn nhất mà xe ô tô điện phải đối mặt là chúng có thể duy trì hiệu suất vượt trội đó trong bao lâu – khi hết nước, bạn sẽ phải đợi trong khi pin được sạc lại. Điều này đặc biệt quan trọng với xe bán tải, vì những loại xe này được thiết kế để chuyên chở rơ-moóc và tải trọng nặng, cả hai đều đòi hỏi những nhiệm vụ sẽ nhanh chóng làm cạn kiệt ắc quy.

Ví dụ, chiếc Tesla Cybertruck cao cấp nhất tuyên bố có phạm vi hoạt động 500 dặm, nhìn bề ngoài thì đó là một con số lớn; nhưng nếu một đoạn giới thiệu sẽ cắt giảm một nửa, nó sẽ ngay lập tức trở nên kém hấp dẫn hơn với tư cách là một phương tiện làm việc. Nhiều xe bán tải cũng chủ yếu hoạt động ở các vùng nông thôn, nơi phải di chuyển quãng đường dài. Việc kéo một xe moóc trên khắp đất nước sẽ mất nhiều thời gian hơn nếu cứ vài trăm dặm bạn phải dừng lại.

Thời gian sạc xe

Thời gian sạc đi đôi với phạm vi: Phạm vi càng dài, pin càng lớn; pin càng lớn thì thời gian sạc càng lâu. Đối với một số người, phạm vi ngắn có thể được chấp nhận nếu thời gian sạc cũng ngắn. Nhưng hiện tại, hầu hết xe điện vẫn mất hơn một giờ để sạc đầy với các hệ thống nhanh nhất hiện có, trong khi nhiều bộ sạc gia đình thậm chí còn lâu hơn – một số phương tiện yêu cầu sạc qua đêm để bổ sung cho pin đã cạn hoàn toàn.

Are E-Trucks the future? - DHL Freight Connections
Thời gian sạc của các phương tiện động cơ điện được cho là khá lâu.

Đây là một vấn đề đối với tất cả các phương tiện chạy điện, nhưng còn nghiêm trọng hơn trong thế giới xe tải vì nhiều phương tiện trong số này là phương tiện công việc được thiết kế để kiếm tiền cho bạn. Nếu bánh xe không quay, bạn sẽ không kiếm được tiền và ngồi sạc pin không phải là cách tốt nhất để duy trì hoạt động kinh doanh của bạn. Nếu tốc độ sạc có thể được tăng lên, thì sẽ còn một chặng đường dài để làm cho xe tải điện trở nên dễ chịu hơn đối với công chúng.

Ảnh hưởng của nhiệt độ môi trường

Cả nhiệt độ quá cao và quá thấp từ môi trường đều sẽ thu phạm vi hoạt động của pin lại bằng cách ảnh hưởng đến khả năng xả và sạc lại bình thường của chúng. Đây là một vấn đề khác phổ biến đối với tất cả các loại xe điện chạy bằng pin, nhưng sẽ được cảm nhận sâu sắc bởi những người lái xe phụ thuộc vào xe bán tải của họ trong môi trường khắc nghiệt.

Electric Trucks - Every Upcoming Pickup Truck in 2022| InsideEVs

Trọng lượng của xe

Mặc dù xe điện không cần tính đến trục truyền động hoặc động cơ đốt trong, nhưng tất cả chúng đều có bộ pin. Ngay cả với công nghệ mới nhất, pin vẫn còn nặng; và để lái một chiếc xe bán tải, sẽ cần có những bộ pin lớn. Bất kỳ trọng lượng nào dồn vào bộ pin đều lấy đi khả năng chịu tải của xe tải, vì vậy, điều quan trọng là tìm sự cân bằng phù hợp giữa phạm vi và khả năng.

Có mấy loại xe ô tô tải điện?

Xe tải giao hàng

Xe tải giao hàng là một phân khúc ngày càng tăng của lưu lượng xe tải với sự gia tăng của thương mại điện tử và bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng. Còn được gọi là xe thùng và xe tải thùng, những chiếc xe tải này có xu hướng được sử dụng trên các tuyến đường cố định hoặc với một khu vực cố định để giao hàng.

iBLUE Electric Truck to be previewed at AFMA conference - PR Newswire APAC

Xe bán tải điện

Xe bán tải (pickup truck) là một loại xe tải hạng nhẹ có cabin kín và phần cuối được tạo thành từ một thùng chở hàng được bao bọc bởi ba bức tường thấp không có mái che (phần cuối của giường chở hàng này đôi khi bao gồm một cửa sau và nắp khoang chứa hàng có thể tháo rời).

Rivian R1T- All You Need to Know Before You Buy
Xe bán tải điện Rivian R1T

Ưu điểm của xe bán tải điện

Xe bán tải điện mang lại rất nhiều lợi thế so với các đối thủ sử dụng động cơ đốt trong (ICE) chạy bằng khí đốt truyền thống. Xe điện cung cấp nhiều năng lượng hơn ngoài đường dây, khiến chúng trở nên linh hoạt hơn bất kỳ loại xe ga nào. Nhiều chiếc tự hào về khả năng tăng tốc của xe thể thao, hệ thống treo có thể điều chỉnh và đặc điểm xử lý độc đáo nhờ động cơ điện độc lập.​

Với sức mạnh cấp thấp, xe bán tải điện cũng có sức kéo cực lớn, từ 10.000 pound trở lên. Trên thực tế, Ford và Telsa đã dàn dựng các cuộc chiến kéo co trực tuyến, chẳng hạn như video Tesla kéo co gây tranh cãi. Điểm mấu chốt là xe điện có thể dễ dàng bằng hoặc vượt quá khả năng chuyên chở của ngay cả những xe bán tải truyền thống hàng đầu, vì vậy bạn không cần phải đắn đo về khả năng chở hàng hoặc sức kéo.​

Hơn nữa, xe bán tải điện hầu như im lặng. Trên thực tế, xe bán tải điện rất yên tĩnh nên chúng được yêu cầu phát ra âm thanh điện tử ở tốc độ thấp để cảnh báo người đi bộ về sự hiện diện của chúng.​

Nhược điểm của xe bán tải điện

Nếu bạn là người yêu thích những ống xả xe tải ầm ầm, thì bạn sẽ thất vọng. Những chiếc xe bốn bánh này được thiết kế để vận hành êm ái và êm ái.​ Quan trọng hơn, người mua hàng có thể bị ảnh hưởng bởi giá niêm yết. Xe điện vẫn có mức giá cao hơn vài nghìn đô la so với các phương tiện chạy bằng khí đốt truyền thống, nhưng khoảng cách đó đang bắt đầu thu hẹp.

Theo AARP, xe bán tải điện chỉ có thể đi được 200 đến 300 dặm (khoảng 482 km) trước khi phải dừng lại và sạc lại. Và ngay cả tại một trạm sạc nhanh công cộng, việc sạc đầy tới 80 phần trăm sẽ mất khoảng 30 phút (mặc dù điều này khác nhau, tùy thuộc vào kiểu máy và thời tiết). Đối với các chuyến đi đường dài, một số kế hoạch là để đảm bảo bạn dừng lại ở các trạm có sẵn. Các chuyên gia khuyên bạn nên mua một trạm sạc tại nhà, trạm sạc này tương đối dễ lắp đặt và cho phép bạn sạc xe qua đêm để luôn được nạp đầy.​

Sơ mi rơ mooc và xe đầu kéo

Kể từ năm 2020, xe tải sơ mi rơ mooc và xe đầu kéo điện tuy còn hạn chế nhưng đã được sử dụng ở California tại Anheuser-Busch, GSC Logistics, Golden State Express (tất cả đều sử dụng xe bán tải BYD 8TT), Penske và NFI (cả hai đều sử dụng xe bán tải Freightliner eCascadia).

Tesla starts taking orders for
Tesla Semi

Volvo, DAF, MAN, Freightliner là những hãng xe có kế hoạch bắt đầu sản xuất hàng loạt xe tải khớp nối điện từ năm 2019 đến năm 2020. Tesla tham gia vào năm 2021 với Tesla Semi.

Xe tải van chở hàng

Xe Van là dòng xe ô tô cỡ trung có kích thước nhỏ hơn xe khách (bus) nhưng lớn hơn dòng xe đa dụng (MVP / minivan). Xe Van thường dùng để chở người, hoặc hàng hóa thiết bị trong một số lĩnh vực như: khách sạn, bệnh viện, cứu hỏa, bưu chính, kinh doanh vận tải…

VN5 - Electric Van | LEVC

Một số mẫu xe van điện có thể kể đến: Ford E-Transit, Fiat E-Ducato, Peugeot e-Boxer, Mercedes eSprinter,…

Xe tải chuyên dùng

Xe tải chuyên dùng là xe tải có kết cấu và trang bị để thực hiện một chức này hay công dụng đặt biệt.

Xe giao sữa ở Anh

Một ví dụ phổ biến của xe tải điện chạy bằng pin là xe giao sữa. Bởi vì những phương tiện như vậy dừng lại nhiều lần, nên việc sử dụng xe điện sẽ thực tế hơn là xe tải đốt trong, loại xe này sẽ không hoạt động trong phần lớn thời gian; nó cũng làm giảm tiếng ồn trong khu dân cư. Trong phần lớn thế kỷ 20, phần lớn các phương tiện giao thông chạy bằng điện chạy bằng pin trên thế giới là xe giao sữa của Anh.

Electric Milk Floats - Electric Milk Floats for Sale & Hire
Xe giao sữa chạy bằng điện tại Anh. Ảnh: electricmilkfloats.co.uk

Xe vận chuyển rác

Với kiểu lái tương tự của một phương tiện giao hàng như xe chở sữa, xe thu gom rác là ứng cử viên tuyệt vời cho hệ truyền động điện. Hầu hết thời gian của chúng là dừng, khởi động hoặc chạy không tải. Những yếu tố này và các yếu tố khác như dễ dàng đào tạo lái xe đã dẫn đến việc Hội đồng thành phố Birmingham chọn sử dụng xe chở rác chạy bằng điện để bắt đầu thay thế xe ngựa kéo vào năm 1918.

NYC Buying 7 Electric Garbage Trucks - CleanTechnica
Xe thu gom rác chạy bằng điện tại Mỹ. Ảnh: CleanTechnica

Để chuẩn bị cho Thế vận hội Olympic 2008, 3.000 xe chở rác động cơ đốt trong ở Bắc Kinh đã được thay thế bằng xe chở rác chạy bằng pin lithium ion polymer. Vào tháng 9 năm 2014, một chiếc xe chở rác điện, được gọi là ERV (xe rác điện), đã được triển khai tại thành phố Chicago của Hoa Kỳ.

Ở châu Âu, kể từ năm 2020, xe chở rác điện đã được đặt hàng bởi Geneva, Frankfurt và các thành phố khác. Xe chở rác truyền thống có mức tiêu thụ nhiên liệu rất cao. Sử dụng hệ truyền động điện thay vì động cơ diesel giúp giảm đáng kể mức tiêu thụ năng lượng. Với pin 340 kWh, một chiếc xe tải như vậy vẫn có thể đi được quãng đường hơn 177 km (110 dặm) trước khi cần sạc lại.

Cùng chuyên mục