Mua bán nhà đất sắp chịu thuế 20%, Bộ Tài chính lý giải thế nào?

Bộ Tài chính đang đề xuất thay đổi cách tính thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng bất động sản, chuyển từ mức 2% trên giá bán như hiện nay sang phương án thu 20% trên phần thu nhập chịu thuế. Đây là một trong những nội dung đáng chú ý trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) đang được đưa ra lấy ý kiến rộng rãi.

Theo lý giải của Bộ Tài chính, phương án mới phản ánh đúng bản chất giao dịch kinh tế, bởi lẽ thuế sẽ được tính dựa trên phần thu nhập thực tế của người chuyển nhượng, tức phần chênh lệch giữa giá bán và giá mua, sau khi trừ các chi phí liên quan.

“Việc chuyển sang thuế suất 20% trên thu nhập chịu thuế sẽ đảm bảo điều thuế tiết thuế ở mức tương đương với cách tính 2% trên giá chuyển nhượng đang áp dụng hiện nay”, Bộ Tài chính nhận định. Đồng thời, trong một số trường hợp, người dân có thể được lợi hơn, chẳng hạn nếu giá bán không cao hơn nhiều so với giá mua, hoặc thậm chí bị lỗ, số thuế phải nộp sẽ thấp hơn.

Tuy nhiên, cơ quan này cũng nhấn mạnh việc triển khai phương án mới cần có lộ trình cụ thể, gắn với việc hoàn thiện cơ sở dữ liệu, hạ tầng công nghệ và cơ chế xác minh giá mua, chi phí để đảm bảo thu đúng, thu đủ.

Một điểm mới khác trong dự thảo là đề xuất đánh thuế dựa theo thời gian nắm giữ bất động sản, áp dụng cho những trường hợp không thể xác định được giá mua và các khoản chi phí liên quan. Cụ thể, nếu chuyển nhượng bất động sản sau thời gian nắm giữ dưới 2 năm, người bán sẽ chịu mức thuế 10%. Thời gian nắm giữ từ 2 năm đến dưới 5 năm, thuế suất là 6%. Nếu nắm giữ từ 5 đến dưới 10 năm, mức thuế giảm còn 4%. Với bất động sản nắm giữ từ 10 năm trở lên hoặc có nguồn gốc từ thừa kế, mức thuế áp dụng chỉ còn 2%.

Riêng với tài sản có nguồn gốc từ thừa kế, thời gian nắm giữ không được tính để áp dụng các mức thuế theo thời gian như trên. Việc tính thuế trong trường hợp này vẫn được giữ nguyên như quy định hiện hành, tức áp dụng thuế suất 2%.

Theo Bộ Tài chính, việc tính thuế theo thời gian nắm giữ là một biện pháp nhằm hạn chế đầu cơ bất động sản, giảm hấp dẫn đối với các giao dịch ngắn hạn, đồng thời tham khảo kinh nghiệm từ nhiều quốc gia trên thế giới.

Tuy nhiên, để áp dụng được những thay đổi này, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống dữ liệu quản lý giá mua – bán, chi phí đầu tư và chuyển nhượng bất động sản. Việc xác định đúng giá vốn là một trong những thách thức lớn nếu áp dụng phương án tính thuế theo thu nhập thực tế.

Hiện tại, Bộ Tài chính đang trong quá trình lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương, các tổ chức và cá nhân về nội dung dự thảo luật. Trên cơ sở tổng hợp góp ý, cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục hoàn chỉnh hồ sơ và trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định trong thời gian tới.