Lý do bất ngờ khiến Việt Nam sử dụng điều hòa tốn điện hơn nhiều nước khác
Thời tiết nóng ẩm là khí hậu đặc trưng của châu Á, đây cũng là một trong những lý do vì sao người dân ở khu vực này phải chi trả hóa đơn tiền điện cao hơn bình thường.
Các khu vực có khí hậu nóng ẩm như Việt Nam đều phải chịu cảnh oi bức trong mùa hè. Khi độ ẩm cao, mồ hôi không thể bốc hơi và đọng lại trên da gây khó chịu. Không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống người dân, tình trạng này cũng có tác động đến hoạt động của điều hòa. Đây là thiết bị tiêu tốn nhiều năng lượng và chiếm khoảng 4% lượng khí thải nhà kính toàn cầu, gấp đôi ngành hàng không.
Theo nhóm chuyên gia, thế hệ điều hòa hiện tại có khả năng trong tương lai không đáp ứng được nhu cầu trong điều kiện thời tiết nóng ẩm. Máy điều hòa có khả năng, một là giảm độ ẩm, hai là làm mát không khí.
Nhưng do phần lớn thiết kế cho chức năng làm mát và rất ít sản phẩm được trang bị, thử nghiệm vận hành tối ưu ở khu vực có độ ẩm cao. Khi ở điều kiện độ ẩm cao, dù nhiệt độ không tăng lên nhưng người dùng vẫn sẽ cảm giác nóng hơn. Lúc này họ thường giảm nhiệt độ điều hòa ở mức thấp để đối phó nóng bức. Việc này sẽ dẫn đến tình trạng tiêu thụ điện cao.
Trong khi đó, thử nghiệm kiểm tra cơ bản thường ở nhiệt độ 35 độ C, tốc độ máy nén cố định nên thường phản ánh không đúng điều kiện nóng ẩm tại các nước Đông Nam Á như Việt Nam, Ấn Độ hoặc các nước Nam Á.
Theo Nihar Shah, Giám đốc Chương trình Hiệu quả Làm mát Toàn cầu tại Phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley (LBNL) ở Mỹ, nhận định: "Điều hòa có xu hướng làm lạnh quá mức để loại bỏ độ ẩm trong không khí, dẫn tới tiêu thụ nhiều điện hơn mức cần thiết".
Phòng thí nghiệm Năng lượng tái tạo Quốc gia Mỹ nghiên cứu cho thấy hơn nửa phát thải từ điều hòa bắt nguồn từ việc loại bỏ độ ẩm. Các nhà nghiên cứu nói thêm: "Việc kiểm soát độ ẩm bằng điều hòa có tác động nhiều đến biến đổi khí hậu hơn điều chỉnh nhiệt độ".
Và đến khi nhiệt độ toàn cầu tăng lên, các khu vực nóng ẩm sẽ phải đầu tư mạnh cho thiết bị điều hòa không khí. Từ nay đến năm 2050, trung bình có khoảng 10 chiếc điều hòa được bán mỗi giây, theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế.
Đặc biệt với các nước Ấn Độ và Trung Quốc, người dân có thể phải mua đến hàng tỷ máy trong thập kỷ tới khi họ phải vật lộn đối phó với thời tiết ngày một khắc nghiệt.
Hiện tại, đã có nhiều hệ thống điều hòa hiệu suất cao cho phép làm mát trong nhà với lượng điện thấp hơn hay còn có khả năng loại bỏ hơi ẩm tốt nhờ chất làm khô. Thế nhưng, để các sản phẩm này được phổ biến hơn trên thị trường thì mỗi quốc gia và tổ chức quốc tế sẽ cần cập nhật tiêu chuẩn thiết bị để tránh xảy ra tình trạng không tiêu thụ nhiều năng lượng.
Đã có nhiều nhóm nghiên cứu kêu gọi phát triển phương án thử nghiệm điều hòa mới để hướng tới khu vực nóng ẩm trên thế giới. Họ cho rằng cần kiểm tra điều hòa ở từng mức nhiệt độ và độ ẩm cùng với việc kết hợp tốc độ máy nén khác nhau để người dùng có thể xem xét, quyết định xem đâu là lựa chọn thích hợp nhất. Ankit Kalanki, chuyên gia Viện nghiên cứu năng lượng sạch RMI tại Mỹ, chia sẻ: "Nhu cầu làm mát sẽ bùng nổ. Nếu vẫn áp dụng công nghệ và tiêu chuẩn hiện nay, khí phát thải sẽ tăng lên rất nhiều".
