Không chỉ có rắn, vi khuẩn này trong máy lạnh có thể khiến bạn nhập viện

Cơ quan y tế và các chuyên gia bệnh truyền nhiễm cảnh báo về sự nguy hiểm của vi khuẩn Legionella, tác nhân gây bệnh Legionnaires, một dạng viêm phổi cấp có tỷ lệ tử vong cao. Loại vi khuẩn này thường phát triển mạnh trong môi trường nước ấm và ẩm, có thể tồn tại trong máy lạnh, vòi sen lâu không dùng, máy tạo độ ẩm hoặc các thiết bị chứa nước không được vệ sinh thường xuyên.

Theo khuyến cáo từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Legionella thường phát tán qua các giọt sương nhỏ trong không khí. Người hít phải có thể bị nhiễm bệnh nếu vi khuẩn xâm nhập vào phổi. Bệnh không lây từ người sang người.

Triệu chứng ban đầu của bệnh dễ nhầm lẫn với cúm, bao gồm sốt, ho, đau đầu, mệt mỏi. Trong một số trường hợp, bệnh có thể tiến triển nhanh thành viêm phổi nặng chỉ trong vòng 48 giờ, dẫn đến suy hô hấp, tổn thương đa cơ quan. Tỷ lệ tử vong dao động từ 10–30%, đặc biệt ở nhóm người cao tuổi, hút thuốc, hoặc có bệnh nền mãn tính.

Các dấu hiệu thường xuất hiện trong khoảng 2–10 ngày sau khi nhiễm bệnh, bao gồm:

• Sốt cao kéo dài trên 39°C

• Ho dữ dội, đôi khi có đờm hoặc lẫn máu

• Đau ngực, khó thở

• Rối loạn ý thức, lú lẫn

• Một số trường hợp có thể kèm tiêu chảy

Điều trị Legionnaires cần sử dụng các loại kháng sinh đặc hiệu. Các loại kháng sinh thông thường như penicillin không có hiệu quả. Việc chẩn đoán và điều trị chậm trễ làm tăng nguy cơ biến chứng nặng và tử vong.

Các nguồn nguy cơ và biện pháp phòng ngừa

Legionella là loại vi khuẩn phát triển mạnh trong môi trường nước có nhiệt độ dao động từ 25 đến 42 độ C – khoảng nhiệt phổ biến tại các thiết bị sinh hoạt chứa nước. Những nơi nước bị đọng lại lâu ngày, không có sự lưu thông hoặc không được vệ sinh thường xuyên sẽ tạo điều kiện lý tưởng để vi khuẩn sinh sôi.

Theo các chuyên gia dịch tễ, các nguồn phổ biến để Legionella phát triển mạnh bao gồm:

• Hệ thống điều hòa trung tâm hoặc máy lạnh không được bảo trì định kỳ

• Vòi sen, ống nước lâu không sử dụng

• Suối nước nóng, bồn tắm công cộng không khử trùng đầy đủ

• Máy tạo độ ẩm dùng trong phòng ngủ

• Đài phun nước, hồ cảnh quan

Để phòng bệnh, người dân được khuyến cáo:

• Vệ sinh máy lạnh định kỳ

• Thay nước và khử trùng máy tạo ẩm hàng tuần bằng dung dịch chứa clo

• Xả sạch vòi sen, vòi nước lâu không sử dụng trước khi dùng

• Không sử dụng các thiết bị phun sương, làm mát không rõ nguồn nước

• Hạn chế tắm suối nước nóng công cộng nếu không chắc về điều kiện vệ sinh

• Đeo khẩu trang khi làm vườn, chăm sóc cây cảnh, tiếp xúc đất ẩm

Nếu xuất hiện triệu chứng bất thường sau khi tiếp xúc nguồn nước nghi ngờ, người dân nên đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị sớm. Việc thông báo rõ yếu tố dịch tễ (như mới đi tắm nước nóng, bật máy lạnh, dùng máy tạo ẩm) sẽ giúp bác sĩ xác định nguyên nhân nhanh chóng hơn.