Kết nối sản xuất – phân phối – logistics: Đòn bẩy mới đưa thương mại Việt Nam – Campuchia cán mốc 20 tỷ USD

Sự kiện do Bộ Công Thương Việt Nam cùng Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh phối hợp với Bộ Thương mại Campuchia tổ chức, khẳng định quyết tâm chung trong việc thúc đẩy phát triển thương mại biên giới.

Hội nghị đã thu hút sự tham gia của nhiều đại biểu cấp cao từ cả hai phía. Đồng chủ trì là Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng, Ngài Tith Rithipol, Phó Quốc Vụ khanh Bộ Thương mại Campuchia, và ông Nguyễn Hồng Thanh, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh. Về phía Việt Nam, có đại diện Văn phòng Trung ương Đảng, các Bộ, ngành Trung ương, sở ngành của 8 tỉnh biên giới, cùng đông đảo doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng. 

Phía Campuchia cũng có đại diện Bộ Thương mại, lãnh đạo các sở, ngành của 9 tỉnh biên giới, cùng các doanh nghiệp, hiệp hội. Sự hiện diện đông đảo này cho thấy cam kết mạnh mẽ của cả hai bên trong việc củng cố quan hệ hợp tác kinh tế.

Hội nghị diễn ra trong bối cảnh thương mại biên giới Việt Nam – Campuchia đang trên đà mở rộng nhanh chóng, tạo ra nhu cầu cấp thiết về việc hoàn thiện hạ tầng, nâng cao năng lực logistics và kết nối chuỗi cung ứng. Quan hệ thương mại song phương trong thời gian qua đã duy trì tốc độ tăng trưởng cao.

Theo số liệu thống kê, năm 2024, kim ngạch thương mại hai chiều đạt 10,1 tỷ USD, tăng 17,5% so với năm 2023. Đến tháng 7 năm 2025, con số này đã vượt 7 tỷ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ. Việt Nam xuất khẩu 3,2 tỷ USD, tăng 5,1%, trong khi nhập khẩu từ Campuchia đạt 3,8 tỷ USD, tăng 28,1%, phản ánh xu hướng nhập siêu rõ rệt.

Phát biểu tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng nhấn mạnh Campuchia là quốc gia láng giềng có vị trí chiến lược, đóng vai trò cửa ngõ giao thông và trung chuyển hàng hóa trong tiểu vùng sông Mê Kông. Tuyến biên giới đất liền dài khoảng 1.137 km, đi qua 8 tỉnh của Việt Nam và 9 tỉnh của Campuchia, với hệ thống 50 cửa khẩu các loại, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu và giao lưu.

Thứ trưởng khẳng định việc triển khai các thỏa thuận hợp tác song phương như Bản ghi nhớ năm 2019 về phát triển và kết nối hạ tầng thương mại biên giới, Hiệp định Thương mại biên giới năm 2024 và Bản Thỏa thuận thúc đẩy thương mại song phương giai đoạn 2025 - 2026 đã góp phần thúc đẩy hạ tầng cửa khẩu, chợ biên giới, kho hàng hóa và dịch vụ logistics, qua đó rút ngắn thời gian thông quan, nâng cao năng lực kết nối chuỗi cung ứng.

Về phía Campuchia, ông Tith Rithipol, Phó Quốc vụ Khanh Bộ Thương mại, nhấn mạnh Việt Nam và Campuchia không chỉ là láng giềng gần gũi mà còn là đối tác tin cậy với truyền thống hữu nghị, đoàn kết và hợp tác lâu dài. Ông khuyến khích và mời gọi các doanh nghiệp, nhà đầu tư Việt Nam cân nhắc đầu tư và kinh doanh tại Campuchia trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là các ngành có tiềm năng và giá trị gia tăng cao như ô tô, nông nghiệp hiện đại, chế biến thực phẩm, điện tử, công nghệ số, công nghệ và dịch vụ tài chính, nghiên cứu và phát triển, du lịch, giáo dục, vận tải và logistics, công nghiệp sáng tạo, và các ngành sản xuất khác.

Tuy nhiên, ông Tith Rithipol cũng thẳng thắn chỉ ra những thách thức kìm hãm tiềm năng thương mại song phương, bao gồm chi phí logistics, hạn chế trong cơ sở hạ tầng giao thông và cửa khẩu biên giới, sự khác biệt về thủ tục pháp lý, cũng như năng lực hạn chế của các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs).

Trước bối cảnh đó, ông đề xuất Campuchia và Việt Nam cần hợp tác chặt chẽ hơn trong việc hiện đại hóa cơ sở hạ tầng thương mại biên giới, tăng cường kết nối logistics và vận tải, cũng như làm sâu sắc hơn hợp tác trong các khuôn khổ khu vực và đa phương như ASEAN, RCEP.

Tại diễn đàn, ông Trần Khắc Tâm, Phó Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Hàng tiêu dùng Việt Nam (VACOD), đã trình bày một bài tham luận chuyên sâu, phân tích rõ tiềm năng và thách thức, đồng thời đề xuất nhiều giải pháp đồng bộ nhằm hỗ trợ thúc đẩy xuất khẩu hàng tiêu dùng Việt Nam sang Campuchia.

Ông Tâm nhấn mạnh vai trò cầu nối của VACOD, cam kết đồng hành, đề xuất chính sách phù hợp và tổ chức các hoạt động hiệu quả. Trong bối cảnh thị trường Campuchia đang thiếu hụt nguồn cung hàng hóa, đây là cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt. Bộ Công Thương Việt Nam cũng đã phê duyệt đề án “Đẩy mạnh phát triển thương mại biên giới, xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Campuchia giai đoạn 2025–2027, hướng tới năm 2030”, đặt mục tiêu kim ngạch song phương đạt 20 tỷ USD.

Ông Tâm cũng đề xuất các giải pháp đa chiều về chính sách, hạ tầng và logistics, xúc tiến thương mại, và các giải pháp từ phía doanh nghiệp nhằm tối ưu hóa cơ hội. Ông khẳng định, thị trường Campuchia không chỉ là tiềm năng mà còn là người bạn thân thiết, và hàng tiêu dùng Việt Nam hoàn toàn có khả năng chinh phục người tiêu dùng Campuchia nếu có chiến lược bài bản, đồng bộ và dài hạn. VACOD cam kết sẽ tiếp tục đồng hành để hiện thực hóa mục tiêu 20 tỷ USD kim ngạch thương mại song phương.

Trong khuôn khổ Hội nghị, các doanh nghiệp Việt Nam và Campuchia đã tổ chức trưng bày những sản phẩm đặc trưng, tiêu biểu của từng quốc gia. Hoạt động này không chỉ giúp doanh nghiệp hai bên trực tiếp tiếp cận đối tác tiềm năng mà còn tạo điều kiện để khách tham quan, nhà phân phối hiểu rõ hơn về chất lượng, mẫu mã và thế mạnh của hàng hóa, mở ra cơ hội hợp tác lâu dài trong sản xuất, phân phối và logistics.