Đa cấp Skyway hoạt động như thế nào? Công an cảnh báo 'nóng' với người tiêu dùng

Nhiều quốc gia cảnh báo

Theo Cổng thông tin điện tử Công an tỉnh Bắc Giang, thời gian vừa qua, tại một số huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh Bắc Giang đã xuất hiện hoạt động giới thiệu, quảng bá, kêu gọi đầu tư vào kinh doanh đa cấp Skyway. Theo đó, có một số người đang tích cực quảng bá để kêu gọi, huy động người tham gia; hình thức tuyên truyền chủ yếu là gửi tài liệu qua Zalo, Facebook, chat room hoặc tiếp xúc, gặp gỡ riêng để tư vấn; tổ chức các hội nghị, hội thảo... (trong đó, có hội nghị đã bị Công an thị xã Việt Yên xử phạt vi phạm hành chính do vi phạm trong lĩnh vực văn hoá và quảng cáo).

Công an tỉnh Bắc Giang cho biết, Skyway được quảng cáo là một dự án về phát triển vận tải tàu điện trên cao, đang huy động vốn thông qua việc chào bán “cổ phiếu” của “tập đoàn” này; chủ tịch của Skyway là ông Anatony Unitsky; trụ sở chính hiện đặt tại thành phố Minsk, Belarus.

Đáng chú ý, trên thế giới, một số quốc gia như Lithuania, Estonia, Bỉ... đã có cảnh báo về hoạt động huy động vốn của Skyway là trái pháp luật, có đặc điểm lừa đảo giống mô hình kim tự tháp, đồng thời khuyến cáo người dân không tham gia.

Còn tại Việt Nam, cũng đã có nhiều cảnh báo của cơ quan Nhà nước về việc mua cổ phần của Skyway tại Việt Nam khi chưa được các cơ quan quản lý Nhà nước cấp phép, có dấu hiệu vi phạm pháp luật (theo quy định, một tổ chức nước ngoài muốn chào bán chứng khoán ra công chúng tại Việt Nam phải được sự cấp phép của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước).

Công an tỉnh Bắc Giang cho biết thêm, Skyway chưa được các cơ quan quản lý Nhà nước tại Việt Nam cấp phép hoạt động; các giao dịch, thao tác trên hệ thống của người tham gia Skyway đều thông qua mạng Internet. Do vậy, trong trường hợp phát sinh tranh chấp, rủi ro, người tiêu dùng tham gia sẽ không được bảo đảm về mặt pháp lý; thậm chí có nguy cơ bị lộ, lọt, mua bán thông tin cá nhân hoặc các đối tượng sẽ khoá, xoá dữ liệu hệ thống để chiếm đoạt tiền của người tham gia đầu tư.

Ở diễn biến liên quan, trước đó, năm 2022, Cục An ninh kinh tế (Bộ Công an) cũng đã có bài viết cảnh báo “Lật tẩy phương thức kinh doanh đa cấp Skyway nhằm lừa đảo tài sản”, qua đó khuyến cáo, phổ biến cho người dân - người tiêu dùng về những nguy cơ, dấu hiệu của lừa đảo chiếm đoạt tài sản khi tham gia đầu tư vào “dự án” này.

Đa cấp Skyway hoạt động như thế nào?

Cũng theo Công an tỉnh Bắc Giang, đa cấp Skyway kêu gọi tham gia đầu tư bằng hai hình thức chính: Mua, nắm giữ “cổ phiếu” của Skyway; trở thành đối tác của Skyway, giới thiệu nhà đầu tư khác và kiếm được tiền hoa hồng, giới thiệu được càng nhiều người thì cấp bậc trong hệ thống càng cao và tỷ lệ % hoa hồng cũng càng lớn… qua đó, thúc đẩy tính vụ lợi của người tham gia đầu tư.

Đáng nói, dù đã nhiều lần được cam kết, hứa hẹn, tuy nhiên cho đến nay, “cổ phiếu” của Skyway vẫn chưa được lên sàn chứng khoán; những người tiêu dùng tham gia đầu tư vào Skyway đều chưa nhận được tiền lãi, cổ tức…

Lật tẩy thủ đoạn của đa cấp Skyway

Trong khi đó, theo thông tin được Cục An ninh kinh tế (Bộ Công an) từng cảnh báo, thủ đoạn hoạt động của đa cấp Skyway là chào bán số lượng cổ phiếu theo 15 giai đoạn để huy động vốn thực hiện các dự án của mình. Bất kỳ ai cũng có thể mua cổ phiếu của Skyway để trở thành nhà đầu tư, kể cả trẻ em (cổ phiếu của Skyway với gói đầu tư thấp nhất là 15 USD, còn gói cao nhất là 150.000 USD).

Nhà đầu tư muốn tham gia phải có sự giới thiệu của người đầu tư và được cấp 1 tài khoản để đăng nhập trên website://new.skyway.capital, sau đó chuyển tiền vào hệ thống của Skyway bằng phương thức thanh toán qua thẻ Visa/MasterCard hoặc tiền điện tử như: Bitcoin, ETH, BCH... và nhà đầu tư có thể mua các loại gói cổ phiếu theo quy định.

Khi tham gia hệ thống, nhà đầu tư được hưởng cổ tức hàng tháng theo số lượng cổ phần sở hữu, ngoài ra được hưởng thêm hoa hồng khi giới thiệu người đầu tư mới. Skyway dựa vào số tiền của nhà đầu tư để phân 7 cấp bậc khác nhau. Người có mức đầu tư dưới 100 USD ở cấp 1, còn mức Sky Expert (cấp 7) dành cho người có mức đầu tư trên 20.000 USD.

Tuy nhiên, nhà đầu tư muốn nhận hoa hồng, ngoài giới thiệu thêm người tham gia, còn phải đảm bảo các điều kiện do Skyway quy định...

Do vậy, để phòng ngừa rủi ro, đảm bảo quyền lợi và thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật, Công an tỉnh Bắc Giang khuyến cáo, người tiêu dùng khi có ý định tham gia vào các hoạt động góp vốn, đầu tư, kinh doanh theo phương thức đa cấp… thì cần nghiên cứu, tìm hiểu, đánh giá kỹ các vấn đề liên quan pháp lý, tính xác thực của doanh nghiệp, sản phẩm, tránh việc bị các đối tượng lợi dụng tiến hành các hành vi vi phạm pháp luật, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, ảnh hưởng tới tình hình an ninh, trật tự tại địa phương...

Người bán hàng đa cấp không được thực hiện những hành vi nào?

Theo quy định tại khoản 1, Điều 3 Nghị định số 40/2018/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp quy định về giải thích từ ngữ như sau: Kinh doanh theo phương thức đa cấp là hoạt động kinh doanh sử dụng mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh, trong đó, người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và lợi ích kinh tế khác từ kết quả kinh doanh của mình và của những người khác trong mạng lưới.

Còn tại khoản 3, Điều 3 Nghị định số 40/2018/NĐ-CP quy định: Người tham gia bán hàng đa cấp là cá nhân giao kết hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp với doanh nghiệp bán hàng đa cấp.

Trong khi đó, Điều 4 Nghị định số 40/2018/NĐ-CP cũng quy định về đối tượng kinh doanh theo phương thức đa cấp là: Hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp chỉ được thực hiện đối với hàng hóa; mọi hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa đều bị cấm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Cùng đó, những hàng hóa sau không được kinh doanh theo phương thức đa cấp: Hàng hóa là thuốc; trang thiết bị y tế; các loại thuốc thú y (bao gồm cả thuốc thú y thủy sản); thuốc bảo vệ thực vật; hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn hạn chế sử dụng và cấm sử dụng trong lĩnh vực gia dụng và y tế và các loại hóa chất nguy hiểm; sản phẩm nội dung thông tin số.

Mặt khác, điểm a, khoản 1, khoản 2, khoản 3 và khoản 4 Điều 5 Nghị định số 40/2018/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp quy định về những hành vi bị cấm trong hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp như sau:

1. Cấm doanh nghiệp bán hàng đa cấp thực hiện những hành vi sau đây:

a) Yêu cầu người khác phải đặt cọc hoặc nộp một khoản tiền nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp;

2. Cấm người tham gia bán hàng đa cấp thực hiện những hành vi sau đây:

a) Hành vi quy định tại điểm a, khoản 1 Điều này;

b) Cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về lợi ích của việc tham gia bán hàng đa cấp, tính năng, công dụng của hàng hóa, hoạt động của doanh nghiệp bán hàng đa cấp;

c) Tổ chức hội thảo, hội nghị, đào tạo về kinh doanh theo phương thức đa cấp khi chưa được doanh nghiệp bán hàng đa cấp ủy quyền bằng văn bản;

d) Lôi kéo, dụ dỗ, mua chuộc người tham gia bán hàng đa cấp của doanh nghiệp khác tham gia vào mạng lưới của doanh nghiệp mà mình đang tham gia;

đ) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn, địa vị xã hội, nghề nghiệp để khuyến khích, yêu cầu, lôi kéo, dụ dỗ người khác tham gia vào mạng lưới bán hàng đa cấp hoặc mua hàng hóa kinh doanh theo phương thức đa cấp;

e) Thực hiện hoạt động bán hàng đa cấp tại địa phương nơi doanh nghiệp chưa được cấp xác nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp tại địa phương.

3. Cấm tổ chức, cá nhân kinh doanh theo phương thức đa cấp, tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo, giới thiệu về hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp của mình hoặc của tổ chức, cá nhân khác khi chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

4. Cấm cá nhân tham gia vào hoạt động của tổ chức, cá nhân kinh doanh theo phương thức đa cấp chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.