Bộ Xây dựng đề xuất người mua căn nhà thứ hai chỉ được vay tối đa 50%, từ căn thứ ba còn 30%

Siết chặt tín dụng để kiểm soát đầu cơ?

Đó là một trong những giải pháp đáng chú ý được Bộ Xây dưng đưa ra tại dự thảo nghị quyết của Chính phủ về cơ chế kiểm soát, kiểm chế giá bất động sản.

Cụ thể, đối với các khoản vay để mua nhà ở thứ hai, cơ quan soạn thảo muốn hạn mức cho vay sẽ không quá 50% giá trị của hợp đồng mua bán nhà ở. Điều này có nghĩa là người mua sẽ phải tự trang trải ít nhất 50% giá trị căn nhà bằng vốn tự có.

Đối với các khoản vay mua nhà ở từ thứ ba trở lên, quy định sẽ còn chặt chẽ hơn khi hạn mức cho vay được đề xuất là không quá 30% giá trị của hợp đồng mua bán nhà ở.

Với chính sách này, người mua căn nhà thứ ba trở lên sẽ cần chuẩn bị một khoản vốn tự có đáng kể, lên tới 70% giá trị hợp đồng. Bộ Xây dựng cũng đề xuất rằng hạn mức này sẽ được áp dụng kể từ thời điểm Nghị quyết có hiệu lực thi hành, tạo ra một khung pháp lý mới cho thị trường tín dụng bất động sản.

Mục tiêu cốt lõi của đề xuất này là kiểm soát dòng vốn đổ vào thị trường bất động sản, đặc biệt là các giao dịch mang tính đầu cơ, sở hữu nhiều hơn một căn nhà. 

Theo Bộ Xây dựng, việc thiết lập cơ chế pháp lý đặc thù này nhằm kiểm soát, điều tiết và từng bước kéo giảm giá nhà ở về mức phù hợp với thu nhập của đại bộ phận người dân, đặc biệt là nhóm thu nhập phù hợp và trung bình. 

Minh bạch giao dịch và phát triển nhà ở giá phù hợp

Bên cạnh việc kiểm soát dòng vốn tín dụng, Bộ Xây dựng cũng đề xuất một loạt các giải pháp đồng bộ nhằm kiểm soát và kiềm chế giá bất động sản, hướng tới mục tiêu ổn định và phát triển thị trường bền vững. Các giải pháp này không chỉ tập trung vào việc quản lý tài chính mà còn thúc đẩy tính minh bạch và tăng cường nguồn cung nhà ở phù hợp.

Một trong những đề xuất đáng chú ý là việc thành lập Trung tâm giao dịch bất động sản. Trung tâm này được hình dung sẽ là đầu mối liên thông điện tử giữa các cơ quan, tổ chức có liên quan trong việc thực hiện các giao dịch bất động sản. Nó sẽ có chức năng tổ chức, giám sát và xác thực các giao dịch bất động sản, bao gồm mua bán, chuyển nhượng, cho thuê mua.

Vai trò của Trung tâm này là cực kỳ quan trọng trong việc tăng cường tính công khai, minh bạch cho thị trường bất động sản. Hiện tại, một số giao dịch vẫn còn thiếu thông tin rõ ràng, dễ bị thao túng bởi các cá nhân hoặc tổ chức có ý đồ không lành mạnh.

Ngoài ra, để giải quyết tận gốc vấn đề giá nhà cao, bên cạnh việc kiểm soát cầu bằng tín dụng, việc tăng cường nguồn cung nhà ở với mức giá phải chăng là yếu tố then chốt. Dự thảo Nghị quyết của Bộ Xây dựng đã nêu lên chính sách về phát triển nhà ở thương mại giá phù hợp, nhằm giải quyết nhu cầu nhà ở thực sự của người dân, đặc biệt là nhóm thu nhập trung bình và phù hợp.

Theo đề xuất, tùy theo tình hình thực tế và quy hoạch phát triển của địa phương, Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh, thành phố sẽ quyết định dành tối thiểu 20% trong tổng số dự án xây dựng nhà ở thương mại dự kiến phát triển trong giai đoạn 2026 – 2030 theo kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương để phát triển dự án nhà ở thương mại giá phù hợp. Con số 20% này là một tỷ lệ đáng kể, hứa hẹn sẽ bổ sung một lượng lớn nhà ở vào thị trường với mức giá dễ chịu hơn.

Các dự án nhà ở thương mại giá phù hợp sẽ được áp dụng cơ chế chính sách đặc thù nhằm khuyến khích chủ đầu tư tham gia và đảm bảo tính khả thi: Lựa chọn chủ đầu tư dự án không thông qua đấu giá, đấu thầu. Cơ chế này giúp rút ngắn quy trình, giảm chi phí và thời gian cho chủ đầu tư, đồng thời giúp địa phương chủ động hơn trong việc lựa chọn các đơn vị có năng lực và cam kết thực hiện đúng mục tiêu nhà ở giá phù hợp.

Căn cứ tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của dự án là giá đất theo bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất theo quy định của pháp luật đất đai. Bên cạnh đó, Chủ đầu tư được hưởng lợi nhuận định mức tối đa bằng 20% tổng vốn đầu tư xây dựng dự án.

Đặc biệt, để ngăn chặn tình trạng đầu cơ đối với các căn nhà giá phù hợp này, dự thảo Nghị quyết cũng quy định rõ ràng rằng người mua nhà ở tại các dự án này không được chuyển nhượng hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở theo quy định của pháp luật kinh doanh bất động sản. 

Dù đây mới chỉ là dự thảo và cần có thời gian để thẩm định, lấy ý kiến, nhưng những giải pháp này đã và đang thắp lên niềm hy vọng về một thị trường bất động sản phát triển bền vững trong tương lai.