Bắt buộc người bán hàng trên mạng phải 'định danh' để truy vết khi có sai phạm

Chế tài ngày càng mạnh

Chia sẻ tại tọa đàm “Chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử” diễn ra ngày 18/12, ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) nhấn mạnh, để ngăn chặn hiệu quả hàng giả trên môi trường số, cần thực hiện song song hai nhiệm vụ: hoàn thiện khung pháp lý và tổ chức thực thi nghiêm túc các quy định đó trong thực tế.

Theo ông Linh, hệ thống pháp luật dù đầy đủ đến đâu nhưng nếu không triển khai hiệu quả thì sẽ khó phát huy tác dụng. Giao dịch trực tuyến có những đặc thù riêng, từ việc ẩn danh người bán, khó kiểm chứng nguồn gốc hàng hóa cho đến việc truy vết khi xảy ra vi phạm, đòi hỏi các quy định phải được thiết kế phù hợp với thực tiễn thương mại điện tử.

“Quy định có thể rất đầy đủ, nhưng nếu không thực thi được thì hiệu quả sẽ không cao; thương mại điện tử có những đặc thù riêng, đòi hỏi công cụ quản lý và cách làm cũng phải thay đổi tương ứng”, ông Trần Hữu Linh nhấn mạnh.

Thời gian qua, Bộ Công Thương đã tập trung hoàn thiện khuôn khổ pháp lý nhằm theo kịp tốc độ phát triển nhanh của thương mại điện tử, tránh tình trạng chính sách “đi sau” thực tiễn. Luật Thương mại điện tử được thông qua đã đặt ra nhiều yêu cầu chặt chẽ hơn, đặc biệt là quy định bắt buộc định danh rõ ràng các tổ chức, cá nhân bán hàng trên sàn thương mại điện tử, tạo cơ sở để cơ quan chức năng có thể truy vết khi phát sinh sai phạm, đồng thời đảm bảo nghĩa vụ thuế và trách nhiệm pháp lý.

Bên cạnh đó, các chế tài xử phạt tiếp tục được rà soát, hoàn thiện theo hướng đủ mạnh để răn đe. Từ ngày 1/1/2026, các quy định về quản lý chất lượng hàng hóa sẽ được triển khai đồng bộ, gắn với yêu cầu khai báo và truy xuất nguồn gốc đối với các nhóm hàng hóa có rủi ro cao, đồng thời xây dựng hệ thống cảnh báo sớm và tăng cường thanh tra, kiểm tra trên môi trường số.

Định danh người bán để 'làm sạch' thương mại điện tử

Theo Cục trưởng Trần Hữu Linh, khó khăn lớn nhất hiện nay vẫn nằm ở khâu thực thi pháp luật. Muốn xử lý hiệu quả các sai phạm trên môi trường số, cơ quan quản lý phải có các công cụ hiện đại, trong đó xác minh danh tính người bán là yếu tố mang tính nền tảng.

Cùng quan điểm, ông Hà Tiến Dũng, Chủ tịch Công ty Cổ phần Tập đoàn Tây Bắc TV cho rằng, hai nội dung khiến doanh nghiệp đặc biệt kỳ vọng trong giai đoạn tới là hoàn thiện hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng hơn và xây dựng cơ chế xác thực danh tính điện tử đối với người bán hàng trên các nền tảng thương mại điện tử.

“Nếu trong thương mại truyền thống người kinh doanh buộc phải có địa chỉ cụ thể, thông tin rõ ràng, thì trên môi trường số cũng cần cơ chế xác thực danh tính để đảm bảo trách nhiệm và tính minh bạch”, ông Hà Tiến Dũng nhận định.

Theo ông Dũng, trong thương mại truyền thống, người kinh doanh buộc phải có địa chỉ cụ thể, thông tin rõ ràng. Trong khi đó, trên môi trường số, sự ẩn danh đang trở thành “kẽ hở” để một bộ phận đối tượng lợi dụng kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, gây thiệt hại cho người tiêu dùng và doanh nghiệp chân chính. Việc định danh rõ ràng người bán sẽ giúp sàng lọc các đối tượng vi phạm, xác lập trách nhiệm pháp lý và nâng cao tính minh bạch của thị trường.

Các doanh nghiệp kỳ vọng rằng, khi việc định danh người bán được thực hiện nghiêm túc, đồng bộ với hệ thống pháp luật mới, thương mại điện tử sẽ phát triển theo hướng an toàn, lành mạnh hơn. Đây cũng được xem là nền tảng quan trọng để xây dựng niềm tin số, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng và tạo môi trường cạnh tranh công bằng cho cộng đồng doanh nghiệp.