TP.HCM ghi nhận 6 ca tử vong đậu mùa khỉ, cách nhận diện và phòng tránh
Sở Y tế TP.HCM vừa cập nhật tình hình bệnh đậu mùa khỉ tại khu vực phía Nam, theo báo cáo từ Viện Pasteur TP.HCM. Từ năm 2023-2024, khu vực này ghi nhận tổng cộng 199 ca mắc đậu mùa khỉ, trong đó có 8 ca tử vong.
TP.HCM, có 156 ca mắc đậu mùa khỉ và 6 ca tử vong
Riêng tại TP.HCM, có 156 ca mắc và 6 ca tử vong, chiếm tỷ lệ cao nhất trong khu vực. Đáng chú ý, trong năm 2024, TP.HCM đã ghi nhận 49 ca bệnh nhưng không có ca tử vong.
Đặc điểm dịch tễ tại TP.HCM cho thấy 100% các ca mắc là nam giới, với tuổi trung bình là 32 (nhỏ nhất là 18 tuổi và lớn nhất là 53 tuổi). Nhóm tuổi 30-39 chiếm tỷ lệ cao nhất (46%). Đặc biệt, 84% trong số này tự nhận là thuộc nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM), trong đó có 55% sống chung với HIV và 7% đang điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV.
Theo Cổng thông tin Sở Y tế TP.HCM, dịch đậu mùa khỉ tại TP.HCM hiện vẫn đang được kiểm soát nhờ các hoạt động giám sát chủ động tại cửa khẩu và cộng đồng. Dòng virus gây bệnh tại đây vẫn là clade IIb, giống như các nước trên thế giới, và chưa phát hiện clade Ib. Dịch bệnh chủ yếu lây lan trong nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới hoặc lưỡng tính, đặc biệt qua quan hệ tình dục không an toàn.
Ngành y tế TP.HCM tiếp tục duy trì các biện pháp phòng chống dịch bệnh, bao gồm giải trình tự gen một số mẫu bệnh phẩm để giám sát sự biến đổi của virus. Sở Y tế cũng khuyến cáo người dân cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế nếu phát hiện triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Người bệnh nên tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn y tế để giảm thiểu biến chứng và thực hiện các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm, trong đó quan hệ tình dục an toàn được xem là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất.
Bệnh đậu mùa khỉ là một bệnh truyền nhiễm do virus đậu mùa khỉ gây ra, với hai dòng di truyền chính là clade I và II. Bệnh này lưu hành chủ yếu tại các quốc gia thuộc miền Trung và Tây Phi. Ban đầu, virus lây truyền từ khỉ sang người và hiện nay lây lan từ người sang người qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ nốt đậu hoặc tổn thương trên da và niêm mạc của người bệnh.
Triệu chứng của bệnh thường bao gồm phát ban trên da hoặc tổn thương niêm mạc kéo dài 2-4 tuần, kèm theo sốt, đau nhức cơ, đau lưng, mệt mỏi và sưng hạch bạch huyết. Mặc dù phần lớn người bệnh sẽ hồi phục, nhưng một số có thể gặp biến chứng nghiêm trọng, thậm chí tử vong.
Đậu mùa khỉ lây qua đường nào?
Vào ngày 14/8, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố bệnh đậu mùa khỉ là tình trạng y tế công cộng khẩn cấp toàn cầu do sự gia tăng nhanh chóng của bệnh này tại nhiều quốc gia châu Phi, đặc biệt là với sự xuất hiện của biến chủng mới clade Ib. Bệnh hiện đang bùng phát dữ dội tại Cộng hòa Dân chủ Congo, với hơn 15.600 ca mắc và 537 ca tử vong trong năm nay.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo rằng bệnh đậu mùa khỉ có thể lây lan từ người sang người thông qua tiếp xúc gần gũi với người nhiễm virus. Những hình thức tiếp xúc gần bao gồm việc gặp mặt trực tiếp, da kề da (chẳng hạn như quan hệ tình dục qua đường âm đạo hoặc hậu môn), hôn, và tiếp xúc miệng kề da (chẳng hạn như quan hệ tình dục bằng miệng). Trong đợt bùng phát toàn cầu từ năm 2022, virus này chủ yếu lây lan qua quan hệ tình dục.
Người mắc bệnh đậu mùa khỉ có thể lây nhiễm cho đến khi tất cả các tổn thương trên da đóng vảy và lành hoàn toàn, quá trình này thường kéo dài từ 2 đến 4 tuần. Virus cũng có thể tồn tại trên các vật dụng cá nhân như quần áo, khăn trải giường, và đồ vật mà người bệnh đã chạm vào. Những người khác có thể nhiễm virus khi tiếp xúc với những vật dụng này, đặc biệt nếu có vết thương hở hoặc chạm vào mắt, mũi, miệng mà không rửa tay trước.
Ngoài ra, virus đậu mùa khỉ cũng có thể lây từ mẹ sang con trong thai kỳ hoặc sau khi sinh thông qua tiếp xúc gần gũi. Mặc dù đã có báo cáo về lây nhiễm từ người không có triệu chứng, nhưng hiện vẫn chưa rõ liệu virus có thể lây trước khi xuất hiện triệu chứng hoặc sau khi vết thương đã lành.
WHO khuyến cáo những người có quan hệ tình dục với nhiều bạn tình hoặc bạn tình mới cần cẩn trọng, giảm nguy cơ lây nhiễm bằng cách trao đổi cởi mở với đối tác về các triệu chứng và rủi ro của đậu mùa khỉ, sử dụng bao cao su, và tránh quan hệ tình dục tập thể. Đặc biệt, nếu bạn phát hiện phát ban hoặc tổn thương bất thường, hãy tránh tiếp xúc gần với người khác cho đến khi được xét nghiệm và điều trị đúng cách.