Tại sao shipper lừa đảo đọc được đúng tên, địa chỉ, món hàng mà bạn đang mua?

Thời gian gần đây, nhiều  người tiêu dùng phản ánh sự việc. Cụ thể, chỉ vài phút sau khi đặt hàng online, họ liền nhận được cuộc gọi từ người lạ tự nhận là shipper. Điều đáng nói, người này có đầy đủ thông tin chi tiết, từ tên, địa chỉ đến chi tiết món hàng và số tiền phải thanh toán. Với lý do xác nhận đơn, họ đề nghị người mua thanh toán trước một khoản tiền. Tình huống tưởng như hợp lý nhưng thực chất là một kịch bản lừa đảo được tính toán kỹ lưỡng.

Theo cảnh báo từ Công an Hà Nội, những đối tượng này không phải nhân viên giao hàng thật sự mà là kẻ lừa đảo giả mạo, lợi dụng các thông tin đơn hàng bị rò rỉ để tiếp cận nạn nhân. Bằng cách cung cấp chính xác các dữ liệu cá nhân, chúng đánh vào tâm lý tin tưởng của người nhận khiến họ mất cảnh giác, dễ dàng thực hiện chuyển tiền theo yêu cầu mà không kiểm tra lại thông tin qua kênh chính thức.

Không chỉ dừng lại ở các cuộc gọi giả danh shipper, thông tin đơn hàng nếu bị lọt ra ngoài có thể trở thành "tài nguyên" cho nhiều hành vi bất chính: từ việc phân tích thói quen tiêu dùng trái phép, tiếp thị sản phẩm kém chất lượng, phát tán tin nhắn rác cho đến xây dựng các chiến dịch tấn công mạng tinh vi. Hậu quả có thể nghiêm trọng như mất quyền kiểm soát tài khoản ngân hàng, mạng xã hội và các dịch vụ cá nhân quan trọng.

Vấn đề bắt nguồn từ lỗ hổng bảo mật trong khâu quản lý dữ liệu của các sàn thương mại điện tử, đối tác vận chuyển và cả người dùng cuối. Nhằm ngăn chặn tình trạng này, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an Hà Nội) đưa ra loạt khuyến cáo cho cả doanh nghiệp lẫn người tiêu dùng.

Đối với các sàn TMĐT và đối tác:

Tăng cường an ninh hệ thống: Chủ động kiểm tra và khắc phục các lỗ hổng bảo mật, mã hóa toàn bộ dữ liệu khách hàng, đặc biệt là các thông tin liên quan đến đơn hàng.

Ràng buộc trách nhiệm đối tác: Các đơn vị bán hàng, vận chuyển phải cam kết tuân thủ chặt chẽ quy định về bảo vệ dữ liệu. Trường hợp vi phạm cần bị xử lý nghiêm minh.

Đào tạo nội bộ: Nâng cao nhận thức bảo mật thông tin trong toàn bộ đội ngũ, nhất là nhân viên giao nhận.

Công khai chính sách bảo mật: Minh bạch trong việc thu thập, sử dụng và lưu trữ thông tin cá nhân để tăng niềm tin từ phía người tiêu dùng.

Thiết lập kênh hỗ trợ: Tạo đầu mối tiếp nhận phản ánh của khách hàng về việc bị rò rỉ hoặc lợi dụng thông tin cá nhân.

Đối với người tiêu dùng:

Kiểm tra kỹ trước khi nhận hàng: So sánh thông tin giao nhận với đơn trên ứng dụng. Nếu có điểm bất thường, nên liên hệ ngay với bên bán.

Tuyệt đối không chuyển khoản trước: Tránh thực hiện thanh toán nếu không xác minh được danh tính người gọi hoặc nguồn gốc đơn hàng.

Sử dụng mật khẩu mạnh: Bảo vệ tài khoản mua sắm bằng mật khẩu khó đoán, bật xác thực hai lớp nếu có thể.

Không chia sẻ đơn hàng lên mạng: Hạn chế công khai ảnh chụp, mã đơn hàng hoặc địa chỉ nhận để tránh bị theo dõi, khai thác.

Tiêu hủy bao bì cẩn thận: Trước khi vứt bỏ gói hàng, nên xé bỏ hoặc làm mờ phần ghi thông tin người nhận để ngăn chặn việc bị thu thập dữ liệu.

Luôn cập nhật kiến thức an toàn mạng: Theo dõi cảnh báo từ cơ quan chức năng hoặc các chuyên gia an ninh mạng.

Trình báo khi có dấu hiệu lừa đảo: Nếu nghi ngờ bị lộ thông tin hay đã chuyển tiền theo yêu cầu bất thường, cần nhanh chóng thông báo cho sàn TMĐT, đơn vị vận chuyển và trình báo với công an.

Tổng kết lại, an toàn thông tin không chỉ là trách nhiệm của nền tảng số mà còn là quyền lợi và nghĩa vụ của chính người tiêu dùng. Trong thời đại số, sự cảnh giác là lớp bảo vệ đầu tiên và hiệu quả nhất.