Chùa Đại Tuệ - Ngôi chùa gắn liền với lịch sử dân tộc Việt Nam

Chùa Đại Tuệ ở đâu?

Chùa Đại Tuệ nằm trên đỉnh núi cao nhất của dãy núi Đại Huệ, thuộc địa chỉ của xã Nam Anh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Chính bởi đặc điểm về độ cao như thế mà không gian của chùa luôn ở trạng thái tĩnh lặng, đem đến cảm giác thanh tịnh, an yên cho những ai hành hương đến đây.

Từ vị trí của chùa nhìn ra xung quanh là một khoảng không gian hùng vĩ có thể ngắm được toàn bộ khung cảnh của các huyện Nam Đàn, Thanh Chương, Nghi Lộc, các Hòn Mắt, Hòn Mê ở khu vực biển Đông và đặc biệt là dãy núi Hồng Lĩnh nên thơ trữ tình đã từng được ghi vào thơ ca.

Nguồn gốc hình thành Chùa Đại Tuệ 

Không chỉ là ngôi chùa có cảnh quan đẹp, linh thiêng bậc nhất của cả nước mà  chùa Đại Tuệ còn là minh chứng sống cho những trang sử hào hùng của Việt Nam ta từ thời cha ông dựng nước và đánh chiếm giặc ngoại xâm. Dạo bước ghé nơi đây, du khách cũng được biết thêm nhiều câu chuyện kỳ thú về lịch sử dân tộc.

Là một trong những ngôi chùa có nguồn gốc hình thành lâu năm của Việt Nam ta, tương truyền được xây dựng từ thời vua Mai Hắc Đế (năm 627 sau công nguyên). Khi vị vua Mai Hắc Đế lên ngôi, trong một lần dẫn quân đánh tan bọn xâm lược nhà Đường, ông đã cho xây dựng ngôi chùa cho nhân dân có nơi cúng bái, cầu bình an cho quốc gia. Đến đầu thế kỉ XV (sau công nguyên), chùa được vua Hồ Quý Ly tu sửa lại lấy làm nơi thờ phụng vị Phật bà Đại Tuệ – là người có công báo mộng bày mưu lược giúp nhà vua đánh tan giặc ngoại xâm. 

Hiện nay, chùa Đại Tuệ là nơi duy nhất trên đất nước ta thờ Phật bà Đại Tuệ, vị thần này là người đại diện cho trí tuệ của Đức Phật gồm các đặc điểm Tuệ giác, Tuệ kiến, Tuệ lực, Tuệ tâm, Tuệ mục, Tuệ nhãn. 

Ngoài ra, một số vị anh hùng có công với đất nước cũng được thờ phụng ở đây như: Chủ tịch Hồ Chí Minh, năm vị vua lớn là Mai Hắc Đế, Hồ Quý Ly, Quang Trung và Cảnh Thịnh. Đặc điểm này cũng chính là lý do ngôi chùa được đông đảo du khách đến dâng hương thăm viếng. 

Khám phá về Chùa Đại Tuệ ở Nghệ An

Từ xa xưa, Nghệ An đã là vùng đất được biết đến là nơi có nhiều trang anh hùng hào kiệt đứng lên diệt giặc ngoại xâm, bảo vệ bờ cõi. Nếu ví lịch sử Việt Nam như một cuốn sách thì Chùa Đại Tuệ ở Nghệ An là một trang không thể thiếu trong cuốn sách đó, chùa đã chứng kiến và trải qua bao thăng trầm cùng đất nước.

Trải qua sự khắc nghiệt của thời gian và biến thiên của lịch sử, ngôi chùa Đại Tuệ dần bị mài mòn về hình dáng, mãi đến năm 2011, được sự đồng thuận của Uỷ Ban Nhân Dân tỉnh Nghệ An và sự chung tay của toàn dân trong ngoài tỉnh ngôi chùa đã được trùng tu, dưới sự trụ trì của Thượng tọa Thích Thọ Lạc hoạt động cho đến nay.

Theo tương truyền, ngôi chùa Đại Tuệ mang nhiều đặc điểm linh thiêng mà khó đâu có được. Sở hữu nhiều đặc điểm kỳ lạ, trùng hợp đến kinh ngạc, chùa được người dân tôn thờ và thường xuyên đến cúng bái. Có nhiều lời đồn đại tất cả những đặc điểm độc lạ xung quanh chùa là do sự linh thiêng của Phật Mẫu Đại Tuệ vì thế người dân ở đây cũng cực kỳ  mến mộ vị đức phật này và thành tâm nhang khói để được phù hộ.

Thiết kế và kiến trúc của chùa Đại Tuệ

Tổng diện tích khuôn viên của chùa là khoảng gần 600 mét vuông, bao gồm bốn ngôi bảo điện chính là chùa Trình, chùa Hạ, chùa Trung, chùa Thượng xếp cao dần theo thứ tự từ chân núi lên đến đỉnh núi. Đặc biệt, trong đó có bảo tháp Đại Tuệ cao 32 mét gồm chín tầng thờ phụng bảy vị Phật nguyên thủy và Phật Bà Đại Tuệ cùng với Phật Di Lặc. Bên cạnh đó, chùa còn có Đại hùng Bảo Điện 2 tầng với diện tích 1200m2, nhà Tổ đường diện tích 300m2, nhà thờ Ngũ đế diện tích 300m2, nhà kỷ niệm đường 250m2, Hồ Tiên (ao sen) diện tích 500m2 cùng với khu Tăng xá,… 

Bức tượng Phật mẫu Đại Tuệ (mang ý nghĩa trí tuệ là đức mẹ sinh ra Phật, nhờ có trí tuệ chỉ đường dẫn lối mà Phật tử mới có thể tu hành, giải thoát khỏi trần tục và giác ngộ, đắc đạo thành Phật) đặt trong bảo tháp của chùa Đại Tuệ được tạc dựa trên ý tưởng Đức Phật đang thuyết kinh Đại thừa Phật Mẫu. 

Cấu tạo tự nhiên chỉ có ở chùa Đại Tuệ

Phía trước mặt chùa trùng hợp mọc lên hai trụ đá lớn hoàn toàn tự nhiên được ví như cổng chùa trời ban. Cách chùa mấy chục mét về hướng Tây có một tảng đá lớn khi gõ vào âm thanh phát ra như tiếng mõ nên được gọi là đá Mõ. 

Ngược với hướng Tây, chếch về hướng Đông chùa Đại Tuệ cũng có một tảng đá nhưng khi gõ gõ lại nghe như tiếng chuông đồng nên nhân dân gọi là đá Chuông.

Trên đỉnh núi kế chùa có một giếng nước trong xanh biếc, quanh năm nước không cạn được dân đặt tên là Giếng Ngọc. Phía sau lưng chùa là động Thăng Thiên có bộ bàn cờ bằng đá hình thành tự nhiên gọi là bàn cờ Tiên. 

Chùa có không gian thoáng đãng, không khí, môi trường trong lành. Bên cạnh đó là thái độ mến khách của các trụ trì, nhà sư trong chùa, luôn đối đãi với khách bằng cái tâm của nhà Phật. Đặc biệt, sự linh thiêng của chùa thì không một ai có thể phủ nhận, khi đến đây với cái tâm mang theo và hết lòng cầu nguyện những điều tốt lành chắc chắn du khách sẽ không phải thất vọng về điều gì.

Một số kỷ lục nổi bật của chùa Đại Tuệ

Sau khi được tu tạo lại, chùa Đại Tuệ đã trở thành nơi đạt được nhiều kỷ lục nhất trong các ngôi chùa ở Việt Nam khi được Hội Kỷ lục gia Việt Nam công nhận 4 kỷ lục là: 

• Ngôi chùa trên núi có diện tích hồ nhân tạo lớn nhất.

• Ngôi chùa có số lượng tượng tạc bằng hồng ngọc lớn nhất. 

• Ngôi chùa có số lượng tượng tạc bằng gỗ dâu nguyên khối nhiều nhất 

• Ngôi chùa có số lượng câu đối bằng thư pháp thuần Việt chiếm nhiều nhất trong các ngôi chùa nổi tiếng ở nước ta.

Một số lưu ý nhỏ cho du khách khi hành hương đến chùa Đại Tuệ

Khi đi vãn cảnh, hành hương tại chùa Đại Tuệ, du khách cần lưu ý một số điều dưới đây:

• Tìm hiểu về đường đi, địa điểm nghỉ chân xung quanh chùa, tránh tình trạng đến nơi bị lạc đường hoặc hết chỗ tá túc.

• Dành ít thời gian tìm hiểu trước về tục lệ của ngôi chùa để không phải bỡ ngỡ, hoặc không bắt kịp khi đến trực tiếp dẫn đến sai sót khi cúng bái.

• Đến với chùa nên ăn mặc lịch sự, kín đáo, màu sắc trang phục nhã nhặn, tránh gây phản cảm.

• Nên đi nhẹ, nói khẽ, cười duyên, tránh ảnh hưởng đến không gian trang nghiêm, thanh tịnh của chùa.

• Vứt rác đúng nơi quy định, không xả rác bừa bãi gây ảnh hưởng đến cảnh quan của chùa. 

Một số hình ảnh về chùa Đại Tuệ:

Chùa Đại Tuệ Nghệ An không chỉ có cảnh quan đẹp, sở hữu nhiều công trình kiến trúc độc đáo mà còn là nơi gắn liền với dấu ấn lịch sử của dân tộc Việt. Nếu có dịp ghé thăm hoặc đi du lịch tại miền đất địa linh nhân kiệt, du khách hãy dành chút thời gian để hành hương và tham quan ngôi chùa nổi danh xứ Nghệ này nhé!