Cây bìm bịp là gì? Tác dụng của cây bìm bịp trong y học

Cây bìm bịp là gì? 

Cây bìm bịp là gì?

Hãy cùng tìm hiểu xem cây bìm bịp là gì nhé. Cây bìm bịp hay còn được biết đến với nhiều cái tên khác như cây xương khỉ, cây mảnh cộng… Theo khoa học, đây là loại cây thân leo thuộc họ Ô rô, tên đầy đủ là Clinacanthus nutans.

Ưa sinh trưởng và phát triển ở khí hậu nóng ẩm nên cây bìm bịp mọc hoang rất nhiều ở các vùng lãnh thổ các nước châu Á, trong đó có Việt Nam. Từ Bắc vào Nam, người ta đều có thể tìm thấy cây bìm bịp mọc nhiều ở các bụi cây ven đường vùng nông thôn.

Dưới đây là một số đặc điểm đặc trưng giúp bạn nhận diện cây bìm bịp:

• Thân cây nhỏ hình trụ, mọc thành bụi cao trung bình từ 2-3m, khi khô thân chuyển sang màu vàng.

• Lá thuôn dài, đầu nhọn, kích thước dài 7-9cm, rộng 2-3cm, mặt trên lá có màu xanh thẫm, bóng nhẵn, mặt dưới lá có nhiều gân, màu xanh nhạt hơn mặt trên.

• Ra hoa vào mùa xuân, hoa có màu đỏ hay màu hồng, phần ngọn thường rũ xuống.

• Mùa hạ thì cây ra trái, quả hình chùy dài khoảng 1-1,5cm, cuống ngắn, có 4 hạt.

Công dụng của cây bìm bịp

Bìm bịp là loại cây mọc dại rất dễ thu hái, hầu hết các bộ phận từ thân cho đến lá đều có công dụng khác nhau. Trong đó:

• Lá bìm bịp dùng làm bánh hay nấu xôi

• Cây bìm bịp tươi còn dùng nấu canh

• Thân, lá bìm bịp hái về rửa sạch bụi bẩn, để ráo nước rồi dùng ở dạng tươi hay sấy khô làm thuốc chữa bệnh đều được. Hiện nay, người ta còn trồng cây bìm bịp trong vườn nhà để chữa bệnh.

Phân biệt cây bìm bịp với cây hoàn ngọc

Tuy nhiên, chỉ với một số đặc điểm này vẫn có nhiều người nhầm lẫn cây bìm bịp với các loại cây khác có đặc điểm tương tự như cây hoàn ngọc hay cây dâm bụt. Vì vậy, có một số mẹo phân biệt như sau:

• Hai loại cây có hình dáng gần giống nhau nhưng thân và lá của cây bìm bịp đều màu xanh thẫm, hoa màu đỏ, còn cây hoàn ngọc ở mặt dưới sẽ có màu đỏ, thân nhìn kỹ có màu tím và nở hoa màu trắng. 

• Về mùi, cây bìm bịp ngửi sẽ hắc hơn trong khi cây hoàn ngọc không có mùi.

Thành phần dược liệu có trong cây bìm bịp

Từ các nghiên cứu y học đều cho thấy trong cây bìm bịp có chứa rất nhiều các thành phần dược liệu quý có công dụng bồi bổ sức khỏe và chữa bệnh:

• Flavonoid: đóng vai trò là chất xúc tác giúp cơ thể hấp thụ được vitamin C có trong dinh dưỡng mỗi ngày, tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa và ngăn ngừa ung thư

• Glycosid: là hoạt chất đóng vai trò cải thiện sức khỏe tim mạch, cung cấp năng lượng cho tế bào

• Cerebroside: tham gia thúc đẩy quá trình chuyển hóa năng lượng trong cơ thể

• Glycerol: có tác dụng thanh nhiệt, giải độc cơ thể

• Tanin: là hoạt chất có công dụng khử các gốc sinh học tự do, bảo vệ tim mạch, chống oxy hóa và ngăn ngừa ung thư

• Nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể như đạm, chất béo, chất xơ, canxi...

Tác dụng của cây bìm bịp

Ngày nay, các thử nghiệm và công trình nghiên cứu của nước ngoài cho thấy, các chất flavonoid, glycerol, cerebroside, glycosid… trong cây có tác dụng làm chậm sự phát triển của các tế bào ung thư. Do vậy, cây được sử dụng làm thuốc để hỗ trợ điều trị bệnh ung thư. Đây là tác dụng đáng quý nhất của cây, bởi hiện nay cây thuốc có tác dụng với bệnh ung thư không nhiều và chỉ tính trên đầu ngón tay.

Bên cạnh đó, loại cây này còn mang đến các công dụng tốt khác với sức khỏe như:

• Cây xương khỉ trị viêm xoang

• Cung cấp những dưỡng chất có lợi, đặc biệt tốt cho sức khỏe, giúp tăng cường sức khỏe cho con người.

• Hữu ích trong quá trình điều trị các bệnh lý ngoài da, cũng như công dụng trong điều trị bệnh viêm về họng, viêm về dạ dày.

• Hỗ trợ con người trong việc làm giảm lượng đường trong máu, làm giảm cholesterol mang đến một sức khỏe tốt cho người bệnh.

• Hỗ trợ điều trị các bệnh viêm liên quan đến gan như viêm gan, làm lợi mật, khả năng làm mát gan, cải thiện được huyết áp và giúp máu lưu thông tốt hơn. Khả năng làm giảm men gan, phục hồi chức năng của gan do tác động không tốt từ các chất kích thích bia, rượu,...

• Có công dụng trong điều trị những bệnh lý về xương khớp. Hỗ trợ trong việc điều trị ung thư trong những giai đoạn đầu.

Một số lưu ý khi sử dụng cây bìm bịp

Để phát huy tối đa công dụng các bài thuốc trị bệnh từ cây bìm bịp và hạn chế các tác dụng phụ, người dùng cần lưu ý:

• Các bài thuốc cây bìm bịp chỉ nên dùng trong ngày, tránh để qua đêm.

• Bài thuốc trị ung thư bằng cây bìm bịp cần kiêng một số thực phẩm bao gồm tôm, cá, thịt heo, bò và dê.

• Không kết hợp các bài thuốc cây bìm bịp cùng thuốc Tây y.

• Không sử dụng cây bìm bịp quá liều lượng, sản phẩm không đạt chất lượng hay đã bị ẩm mốc, hư hỏng.

• Không dùng cho phụ nữ đang mang thai, cho con bú, người bị huyết áp thấp và người bị thoái hóa cột sống.

Từ những thông tin chi tiết trên mà Tạp chí Tiếp Thị & Gia Đình đã chia sẻ, hi vọng bạn đã hiểu rõ hơn về cây bìm bịp là gì cũng như tác dụng của cây bìm bịp. Đừng quên chia sẻ bài viết cùng người thân, bạn bè để áp dụng đúng các vị thuốc Đông y. Để có thêm nhiều thông tin hữu ích khác, bạn đừng quên theo dõi chuyên mục Bác sĩ gia đình của Tiếp thị & Gia đình nhé!