Luật sư, chuyên gia y tế bật mí cách để 'trị' cơ sở thẩm mỹ gian dối

Tăng cường giám sát khi có dư luận, báo chí phản ánh

Tạp chí Tiếp thị và Gia đình ghi nhận phản ánh của khách hàng về hai cơ sở Linh San, Haberi Minh Trần lấn sân sang các dịch vụ thẩm mỹ tiềm ẩn rủi ro sức khỏe nghiêm trọng cho người tiêu dùng.

Liên quan đến các dịch vụ thẩm mỹ chưa được cấp phép, trả lời Tạp chí Tiếp thị và Gia đình, TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu – PGĐ Sở Y tế TP.HCM cho biết, căn cứ Điều 39 Nghị định số 96/2023/NĐ-CP Việc thực hiện các kỹ thuật xâm lấn, tiêm truyền hoặc sử dụng thuốc, mỹ phẩm không rõ nguồn gốc tại cơ sở không được cấp phép không chỉ vi phạm pháp luật về hành nghề khám bệnh, chữa bệnh, mà còn tiềm ẩn nguy cơ cao gây tổn hại sức khỏe, thậm chí đe dọa tính mạng người dân.

Các dịch vụ có yếu tố xâm lấn luôn tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai biến, biến chứng nghiêm trọng, đòi hỏi phải có hệ thống hồi sức cấp cứu và đội ngũ nhân lực y tế đủ năng lực chuyên môn để xử trí kịp thời.

Tuy nhiên, các cơ sở thâm mỹ hoạt động trái phép thường không có đủ điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân sự, do đó không thế xử trí được các tình huống khẩn cấp, làm gia tăng nguy cơ tử vong hoặc di chứng nặng nề cho người sử dụng dịch vụ.

Sở Y tế đã đưa vào danh sách giám sát đối với các cơ sở cung cấp dịch vụ y tế thường xuyên vi phạm, bị xử phạt nhiều lần hoặc có nhiều phản ánh từ người dân và báo chí. 

Và Sở Y tế phối hợp Công an Thành phố, ỦY ban nhân dân phường, xã và đặc khu tăng cường kiểm tra, giám sát đột xuất. Một số cơ sở vi phạm đã bị xử lý nghiêm theo quy định cho thấy cơ quan chức năng không chỉ xử phạt hành chính, mà còn xử lý hình sự đối với hành vi cố tình vi phạm, tái phạm, gây hậu quả cho người dân.

Dùng AI để phân loại, cảnh báo tự động quảng cáo sai sự thật

Để tăng cường công tác quản lý trong lĩnh vực y tế trên mạng xã hội khi quảng cáo sai sự thật, mời chào dịch vụ thâm mỹ trái phép diễn ra phức tạp, từ năm 2024, Sở Y tế đã thành lập Tổ công tác đặc biệt xử lý vi phạm quảng cáo và hành nghề trái phép trên không gian mạng. 

Tiếp nối kết quả đạt được, hiện nay Sở Y tế đang phối hợp Trường Đại học Bách Khoa TP.HCM nghiên cứu, xây dựng phần mềm ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) phát hiện, phân loại và cảnh báo tự động các quảng cáo sai phạm về y tế trên mạng xã hội nhằm bảo vệ người dân trước những quảng cáo sai sự thật trong lĩnh vực y tế.

Sở Y tế đã chủ động ban hành kế hoạch kiểm tra, phối hợp liên ngành thường xuyên, đột xuât cùng với Công an Thành phô, Quản lý thị trường và UBND các cấp; qua kiểm tra đã phát hiện các cơ sở quảng cáo dịch vụ xâm lấn khi không có giấy phép hoạt động, sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ và quảng cáo sai sự thật lừa dối khách hàng.

Ngoài ra, Sở đã thành lập Tổ công tác đặc biệt và đường dây nóng (0989.401.155) đề ghi nhận phản ánh từ người dân. Về quảng cáo trực tuyển, Sở Y tế đang triển khai xây dựng và ứng dụng nền tảng tích hợp trí tuệ nhân tạo để phát hiện sớm các thông tin quảng cáo như trên nhằm kiểm tra giám sát và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm hành chính lĩnh vực y tế, nội dung này sẽ được đưa vào sử dụng trong thời gian tới sau khi được Sở Khoa học Công nghệ nghiệm thu.

Sở Y tế chỉ cách nhận diện chiêu trò của cơ sở gian

Theo Sở Y tế TP.HCM, một điểm chung của các cơ sở “chân mày phong thuỷ” là quảng cáo trên các trang mạng xã hội với nội dung: điêu khắc chân mày, thay tướng đổi vận, sử dụng hình ảnh các nghệ sĩ nổi tiếng với công nghệ cao và chi phí hấp dẫn nhưng khi đến cơ sở được nhân viên tư vấn, dẫn dụ sử dụng các dịch vụ “Vip” với chi phí rất cao và nguy cơ xảy ra các sự cố y khoa khi tiêm các chất không rõ nguồn gốc vào vùng mặt.

Sở Y tế cho biết, chỉ những cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cung cấp các dịch vụ thẩm mỹ mới được phép dùng thuốc, các chất, thiết bị để can thiệp vào cơ thể, làm thay đổi màu sắc da, hình dạng, cân nặng, khiếm khuyết của các bộ phận, hoặc xăm, phun, thêu trên da có sử dụng thuốc gây tê dạng tiêm. Nhóm này gồm bệnh viện chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ; bệnh viện đa khoa, chuyên khoa có khoa/đơn vị thẩm mỹ, da liễu; phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ, hoặc da liễu.

Ông Tăng Chí Thượng - GĐ Sở Y tế Tp.HCM cho rằng hiện nay hoạt động các cơ sở "chân mày phong thủy" tại thành phố đang có xu hướng tăng, xuất phát từ nhu cầu làm đẹp và cải thiện diện mạo cá nhân ngày càng cao. Nhiều cơ sở quảng cáo không đúng sự thật, không có cơ sở khoa học về dịch vụ thẩm mỹ kèm các yếu tố phong thủy nhằm lôi kéo, dẫn dụ khách hàng phun xăm, điêu khắc, tư vấn phong thủy để cải thiện vận mệnh, sức khỏe, tài lộc.

Nhiều cơ sở sử dụng hình ảnh các nghệ sĩ nổi tiếng với công nghệ cao, chi phí hấp dẫn nhưng khi đến sẽ được nhân viên tư vấn, dẫn dụ sử dụng các dịch vụ "VIP" với chi phí rất cao, nguy cơ xảy ra các sự cố y khoa khi tiêm các chất không rõ nguồn gốc vào vùng mặt.

Sở Y tế khuyến cáo người dân thận trọng trước những thông tin quảng cáo có nội dung thay tướng đổi vận, giúp cải thiện vận may, tài lộc, sử dụng hình ảnh nghệ sĩ nổi tiếng, công nghệ hiện đại cùng với các chương trình khuyến mãi hấp dẫn...

Việc chưa có những kiểm chứng khoa học liên quan phong thủy dễ sa vào hoạt động mê tín dị đoan, gây nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Đồng thời, người dân cần thận trọng khi lựa chọn cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và nên sử dụng dịch vụ tại các cơ sở đã được cấp phép.

Người dân cần tìm hiêu kỹ thông tin về giấy phép hoạt động, phạm vi chuyên môn và nhân sự trước khi quyết định, đặc biệt cảnh giác với kỹ thuật xâm lấn tại cơ sở không phép, không có hệ thống hồi sức câp cứu.

“Vì vậy, người tiêu dùng nên kiểm tra giấy phép hoạt động (chỉ phòng khám hoặc bệnh viện chuyên khoa thẩm mỹ mới được phép phun xăm có tê tiêm); Khi thực hiện dịch vụ cần yêu cầu hợp đồng rõ ràng, không ký gói lớn ngay lần đầu; tham khảo review độc lập trên Google hoặc diễn đàn; và ưu tiên cơ sở có bác sĩ da liễu tư vấn, không phải “thầy phong thủy”. Làm đẹp là để tự tin, không phải để “cải mệnh” bằng tiền. Hãy tỉnh táo, vận mệnh thực sự nằm ở sự lựa chọn khôn ngoan của chính bạn”, Sở Y tế nhấn mạnh.

Luật sư mách nước khiến cơ sở làm láo lộ diện

Theo Luật sư Nguyễn Thị Sinh – Trung tâm tư vấn pháp luật Vicca (Đoàn Luật sư TP.HCM), việc cơ sở thẩm mỹ sử dụng người không chứng minh được trình độ chuyên môn hoặc không xuất trình chứng chỉ hành nghề dẫn đến những rủi ro pháp lý rất nghiêm trọng về mặt chuyên môn. Khi một thao tác thẩm mỹ, dù là xâm lấn hay bán xâm lấn, được thực hiện bởi người không đủ chuyên môn, khả năng xảy ra tai biến về sức khỏe, tổn thương cơ thể hoặc biến chứng lâu dài là rất cao.

Nếu điều đó xảy ra, cơ sở thẩm mỹ sẽ phải chịu trách nhiệm dân sự theo quy định của Bộ luật Dân sự về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng, trách nhiệm hành chính theo Nghị định 117/2020/NĐ-CP về các vi phạm trong lĩnh vực y tế sửa đổi bổ sung Nghị định 124/2021/NĐ-CP, và trong trường hợp tai biến gây thiệt hại nặng nề, cá nhân thực hiện kỹ thuật và chủ cơ sở còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 315 Bộ luật Hình sự về tội vi phạm quy định khám chữa bệnh.

Với khách hàng, khi đã lỡ ký bảng cam kết thì nên yêu cầu ghi thêm phụ lục thể hiện thỏa thuận về giá thực tế. Trường hợp cơ sở thẩm mỹ không đồng ý lập tức tìm cách để thu thập chứng cứ liên quan đến thỏa thuận về giá dịch vụ như tin nhắn, cuộc gọi, ghi âm buổi tư vấn; Bảng giá, tờ rơi quảng cáo, thông tin đăng trên mạng; Hóa đơn, biên lai, hợp đồng, bản cam kết; Chứng cứ về việc bị ép vay hoặc bị nhân viên gây sức ép.

Khi phát hiện có sai phạm thì có thể trình báo đến Sở Y tế, Cơ quan Quản lý thị trường, Hội Bảo vệ người tiêu dùng hoặc khi phát hiện có dấu hiệu của tội phạm thì tố giác, trình báo đến cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận tin báo về tội phạm như cơ quan Công an, Viện kiểm sát để xác minh, xử lý theo quy định.

“Về phía khách hàng, để tránh rủi ro, họ có quyền yêu cầu cơ sở xuất trình giấy phép hoạt động, quyết định phê duyệt phạm vi chuyên môn của cơ sở, chứng chỉ hành nghề của người thực hiện và hồ sơ theo dõi dịch vụ.

Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 cho phép khách hàng được cung cấp đầy đủ thông tin về người hành nghề, bao gồm họ tên, chức danh, phạm vi chuyên môn và số chứng chỉ hành nghề.

Nếu cơ sở không thể hoặc không dám cung cấp những thông tin này, đó là dấu hiệu rõ ràng cho thấy họ đang sử dụng nhân sự không đủ điều kiện chuyên môn, và đây là nguy cơ pháp lý lớn cho cả cơ sở và khách hàng”, Luật sư Nguyễn Thị Sinh nói.