Ăn chay uống sữa được không? Các loại sữa phù hợp dành riêng cho người ăn chay

Ăn chay uống sữa được không?

Ăn chay có được uống sữa không?

Ăn chay uống sữa được không là một trong những thắc mắc phổ biến của nhiều người. Để trả lời cho câu hỏi này, cần chia ra các loại sữa theo nguồn gốc của nó.

Sữa có thể xuất phát từ động vật như sữa bò, dê, cừu… hoặc được làm từ thực vật như sữa đậu, bắp, các loại hạt… Trong ăn chay, có những trường phái cho phép người ăn chay được sử dụng cả sữa động vật và sữa thực vật; cũng có trường phái mặc định việc ăn chay chỉ được sử dụng các thực phẩm từ thực vật, trong đó có sữa.

Việc ăn chay uống được sữa không và những người ăn chay được phép uống những loại sữa nào sẽ phù thuộc theo hình thức và trường phái mà người đó theo đuổi.

Trường phái ăn chay nào cho phép uống sữa bò?

Ngoài các loại sữa thực vật có thể sử dụng cho mọi hình thức ăn chay thì hiện tại, có 2 trường phái ăn chay cho phép sử dụng thêm sữa bò, bao gồm:

Ăn chay linh hoạt (ăn bán chay)

Trường phái ăn chay linh hoạt được hiểu như tùy vào mỗi cá nhân và nhu cầu ăn chay của họ. Khi chọn hình thức này, người ăn chay sẽ tiêu thụ chủ yếu là các sản phẩm có nguồn gốc từ thực vật, song vẫn có thể được bổ sung thêm một số ít thực phẩm là động vật, bao gồm cả sữa động vật.

Ăn chay có sữa (Lacto Vegetarian)

Theo ngôn ngữ Latinh, Lacto có nghĩa là “sữa”. Trường phái ăn chay này lấy dinh dưỡng từ thực vật, không ăn thịt, cá và trứng nhưng được uống sữa động vật. Đây là cách để những người ăn chay được bổ sung đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.

Trường phái ăn chay nào chỉ uống sữa thực vật?

Ăn thuần chay

Ăn thuần chay là hình thức ăn chay không hấp thu bất kỳ loại sản phẩm động vật nào, bao gồm cả trứng, các sản phẩm từ sữa, gelatin hoặc collagen có nguồn gốc từ động vật.

Người ăn thuần chay chỉ nạp vào cơ thể những thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật, bao gồm cả sữa được làm từ thực vật.

Ăn chay có trứng (Ovo Vegetarian)

Người theo trường phái ăn chay có trứng (Ovo Vegetarian) sẽ cung cấp năng lượng từ thực vật và được phép bổ sung thêm trứng, không được ăn thịt, cá và sữa có nguồn gốc từ thực vật.

Ăn chay Ovo có thể sử dụng sữa từ các loại hạt.

Giá trị dinh dưỡng của sữa đối với người ăn chay

Đối với sữa động vật

Sữa bò tươi chứa hàm lượng lớn các chất dinh dưỡng. Một ly sữa 250ml chứa: 28% (276 mcg) nhu cầu canxi hàng ngày, 24% (205 mcg) phốt pho, 15% (112 mcg) vitamin A, 10% (322 mcg) kali, 18% (1.1 mcg) vitamin B12, 11% (0.9 mcg) kẽm, 14% (6-7g) protein, 3% (2.4g) chất béo, 26% (13g) đường.

Cung cấp sữa thường xuyên giúp người ăn chay nhận về nhiều lợi ích cho cơ thể như:

- Hỗ trợ xương chắc khỏe

Sữa bò cung cấp hàm lượng canxi cao cùng nhiều khoáng chất cần thiết khác cho mật độ xương.

- Tăng cường sức khỏe tim mạch

Sữa bò có hàm lượng axit béo omega-3 cao. Đây là dạng cholesterol tốt giúp cải thiện sức khỏe tim mạch.

- Hỗ trợ giảm cân

Sữa có thể giúp bạn giảm cân vì nó có thể làm giảm cơn đói nhờ hàm lượng protein cao và lượng calo thấp. 

- Chống viêm

Sữa thường được áp dụng cho các chứng bệnh gút, viêm khớp, suy hô hấp và bỏng da. Với sự kết hợp giữa axit béo omega-3 cùng các hợp chất chống oxy hóa, nó trở thành một chất có tác dụng chống viêm hiệu quả.

- Phát triển cơ thể

Đối với trẻ nhỏ, việc uống sữa thường xuyên mang lại tác dụng tuyệt vời. Thức uống bổ dưỡng này giúp hỗ trợ tăng cường sự phát triển về thể chất và tinh thần.

- Tăng cường miễn dịch

Các hợp chất chống oxy hóa có trong sữa gồm vitamin E, selen và kẽm là những hợp chất chống lại các gốc tự do.Từ đó, giúp chống oxy hóa và tăng cường hệ miễn dịch hiệu quả cho cơ thể.

Đối với sữa thực vật

Sữa thực vật được chiết xuất từ thực vật, phổ biến là sữa các loại đậu, gạo lứt, bắp, hạt sen…

Sữa ngũ cốc, sữa hạt hay các loại cây họ đậu cung cấp nhiều dưỡng chất cần thiết thay thế cho sữa động vật. Chúng chứa nhiều chất xơ, mangan, magie, axit béo omega-3, protein…

Uống sữa thực vật giúp người ăn chay nhận về nhiều lợi ích cho sức khỏe như:

- Tăng cường sức khỏe tim mạch

Hầu hết sữa thực vật đều không chứa cholesterol, giàu chất béo và axit béo có lợi nên giúp giảm cholesterol trong máu và tăng cường sức khỏe tim mạch.

- Giúp giảm cân

Sữa thực vật không đường có lượng calorie thấp và ít carb nên rất phù hợp cho người theo đuổi chế độ ăn ít tinh bột để giảm cân.

- Tăng cường hệ miễn dịch

Một số loại sữa hạt như sữa dừa có thể cải thiện mức năng lượng hoạt động của cơ thể và giúp tăng cường hệ miễn dịch.

- Hỗ trợ sức khỏe hệ tiêu hóa

Sữa thực vật giàu chất xơ hòa tan vừa giúp cơ thể no lâu, vừa có lợi đối với hệ tiêu hóa.

Các loại sữa thực vật bổ dưỡng dành cho người ăn chay

Sữa đậu nành 

Sữa đậu nành là loại sữa được sử dụng nhiều nhất để thay thế cho sữa động vật đối với người ăn chay. Không chỉ tốt cho tim mạch, loại sữa này còn có thể chống lão hóa, giảm lượng mỡ thừa, ngăn ngừa béo phì…

Sữa đậu đỏ

Sữa đậu đỏ có vị ngọt tự nhiên, vừa thơm ngon, vừa bổ dưỡng. Loại sữa này giúp tăng cơ bắp, duy trì cơ thể cân đối, chống oxy hóa và làm đẹp da. 

Sữa đậu xanh

Với nhiều dưỡng chất gồm protein, chất xơ, chất béo, magie, canxi, vitamin A, vitamin D… sữa đậu xanh có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, thanh nhiệt, giải độc và hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn. 

Sữa đậu đen

Người ăn chay thường xuyên uống sữa đậu đen sẽ được tăng cường xương chắc khỏe, hạn chế huyết áp cao, bảo vệ tim mạch, ngăn ngừa ung thư. Đặc biệt, nó rất tốt cho người tiểu đường hay người muốn dưỡng da mịn màng, ngừa lão hóa.

Sữa gạo lứt

Gạo lứt đặc biệt tốt sức khỏe và hệ tim mạch. Sữa gạo lứt giàu complex carbohydrate, lipid, chất xơ, vitamin B1, omega 3, 6, 9… giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm cholesterol hiệu quả.

Sữa hạnh nhân

Với hương vị thơm ngon cùng nhiều dưỡng chất bổ trợ sức khỏe, sữa hạnh nhân là một trong những thực phẩm được nhiều người ăn chay yêu thích. Loại hạt này giàu canxi, vitamin và các khoáng chất thiết yếu. Nó có khả năng hỗ trợ phát triển xương ở trẻ nhỏ và thanh thiếu niên, phòng ngừa loãng xương cho người từ độ tuổi trung niên trở lên.

Sữa hạt óc chó

Sữa hạt óc chó có độ ngậy vừa, ngọt bùi và dễ uống. Loại quả này giàu vitamin (vitamin B, vitamin C…), khoáng chất, axit béo, canxi… và có cung cấp lượng calo vừa đủ cho cơ thể. Người ăn chay có thể uống sữa hạt óc chó mỗi bữa sáng để cung cấp năng lượng cho các hoạt động trong ngày.

Sữa yến mạch

Một lựa chọn khác cũng phù hợp với những người ăn chay chính là sữa yến mạch. Một cốc sữa yến mạch trung bình 110 - 130 calo chứa khoảng 2 - 4 gram protein và 2 gram chất xơ để cơ thể phát triển khỏe mạnh. Đồng thời, nó cũng bổ sung hàm lượng vitamin và khoáng chất thiết yếu để cải thiện sức khỏe, hỗ trợ nuôi dưỡng, làm đẹp da.

Sữa dừa

Một cốc sữa dừa thường chứa khoảng 45 calo và 1 gram chất xơ. Nó còn cung cấp vitamin B12, vitamin D cũng nhiều dinh dưỡng quan trọng khác nên được khuyến nghị dùng mỗi ngày để tăng cường sức khỏe.

Một số câu hỏi liên quan đến sữa và sản phẩm từ sữa trong ăn chay

Nên uống bao nhiêu sữa là đủ với người ăn chay?

Đối với sữa bò, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người trưởng thành nên uống khoảng 235ml sữa tươi/ngày; trẻ em nên bổ sung 100 - 150ml/ngày (dưới 1 tuổi), 200 - 300ml/ngày (trên 2 tuổi) và 400 - 500ml/ngày (từ 3 - 6 tuổi).

Đối với sữa hạt, để tận dụng tối đa lợi ích, bạn nên giới hạn mức uống mỗi lần khoảng 200 - 250ml và không nên vượt quá 1 lít sữa hạt mỗi ngày.

Ăn chay có ăn sữa chua được không?

Tương tự khi trả lời câu hỏi ăn chay uống sữa được không thì sữa chua cũng có đáp án tương tự. Sữa chua có nguồn gốc từ động vật. Người ăn chay linh hoạt hoặc ăn chay có sữa sẽ được phép sử dụng sữa chua trong thực đơn dinh dưỡng. Ngược lại, người ăn thuần chay sẽ không được ăn sữa chua.

Ăn chay uống trà sữa được không?

Những người ăn thuần chay sẽ không uống được trà sữa bởi nó có thành phần từ sữa bò và topping làm từ trứng. Nhưng vẫn có thể uống trà sữa được làm từ sữa thực vật và các topping khác không làm từ trứng.

Đối với người ăn bán chay hoặc ăn chay có trứng và sữa thì có thể uống trà sữa.

Phô mai ăn chay được không?

Phô mai là một thực phẩm được chế biến từ sữa dê, sữa cừu hoặc các loại động vật có vú khác. Đối với trường hợp bạn ăn chay linh hoạt hay ăn chay có sữa thì có thể thoải mái ăn phô mai mà không sợ ảnh hưởng.

Ngược lại, nếu là người tuân theo phương pháp ăn thuần chay thì bạn không thể sử dụng phô mai.