Vì sao Trung Quốc nhập khẩu lượng lớn chuối Việt Nam?
Trong 4 tháng đầu năm 2024, Trung Quốc đã nhập 729.800 tấn chuối, với trị giá 360 triệu USD. Trong đó, Việt Nam chiếm gần một nửa (48,6%) tổng sản lượng chuối nhập khẩu vào nước này.
Tạp chí Thương hiệu và Sản phẩm đưa tin, số liệu mới nhất do Tổng cục Hải quan Trung Quốc công bố số lượng chuối xuất khẩu của Philippines sang Trung Quốc đã giảm 1/3 trong 4 tháng đầu năm nay. Việt Nam trở thành nguồn cung chuối lớn nhất của đất nước tỷ dân.
Số liệu cho thấy 4 tháng đầu năm nay, Trung Quốc đã nhập 729.800 tấn chuối, trị giá 360 triệu USD. Trong đó, 147.700 tấn chuối được nhập khẩu từ Philippines, chiếm 20% tổng lượng nhập khẩu và chỉ đạt trị giá 80 triệu USD.
Ngược lại, Việt Nam đã xuất khẩu 354.500 tấn chuối sang Trung Quốc trong 4 tháng đầu năm, chiếm 48,6% tổng sản lượng chuối nhập khẩu vào Trung Quốc.
Chuối Philippines đã thống trị thị trường Trung Quốc trong nhiều năm qua. Dữ liệu cho thấy năm 2018-2019 là giai đoạn cao điểm xuất khẩu chuối của Philippines sang Trung Quốc, với lượng xuất khẩu hàng năm vượt 1 triệu tấn.
Đến năm 2022 - 2023, chuối Philippines vẫn chiếm vị trí số một tại thị trường tỷ dân nhưng vị trí dẫn đầu liên tục bị Việt Nam theo sát và bị vượt mặt đáng kể trong 4 tháng đầu năm nay.
Theo báo cáo hồi tháng 4 của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), mùa bán hàng cao điểm của chuối tại Trung Quốc kéo dài từ tháng 2 đến tháng 3 hàng năm. Năm nay, do thu hoạch chuối tại Trung Quốc muộn hơn do điều kiện thời tiết nên mùa cao điểm nhập khẩu chuối kéo dài đến tháng 4.
Năm 2024, sản lượng chuối Philippines thấp đã đẩy giá lên cao, tạo ra khoảng cách giá đáng kể với chuối của Việt Nam. Trước đây, chuối của Philippines được đánh giá cao về hương vị thì chất lượng mùa này lại không được như mong đợi, trong khi chất lượng của chuối Việt Nam và Campuchia cải thiện hơn. Người tiêu dùng Trung Quốc đang dần chú ý hơn tới chuối nhập khẩu từ thị trường Việt Nam và Campuchia.
Dẫu vậy, giá chuối xuất khẩu của 10 quốc gia sang Trung Quốc đồng loạt giảm mạnh 2-39%. Trong đó riêng hàng Việt giảm 16% so với cùng kỳ năm ngoái, xuống 407,7 USD một tấn. Đây cũng là lý do khiến giá trị xuất khẩu chuối Việt Nam 4 tháng chỉ đạt 145 triệu USD, tăng 3% so với cùng kỳ 2023, trong khi sản lượng tăng 22%.
Tại thị trường Trung Quốc, Việt Nam không chỉ cạnh tranh tốt với Philippines mà các nguồn cung chính ở Đông Nam Á như: Campuchia, Lào, Thái Lan cũng đang lép vế. Đặc biệt, giá chuối từ Thái Lan tăng vọt đang khiến phía Trung Quốc không còn mặn mà với hàng nhập từ nước này.
Riêng Ecuador - quốc gia có diện tích chuối lớn nhất thế giới - đang thâm nhập thị trường Trung Quốc với sản lượng lớn. Tuy nhiên, nước này cũng bị hạn chế khi chi phí logistic tăng khiến giá sản phẩm cao ngất ngưởng.
Ngoài Trung Quốc, chuối Việt còn xuất mạnh sang Malaysia, Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản, Qatar với số lượng tăng nhanh mỗi năm.
Hiện tại, Việt Nam đang có 14 mặt hàng nông sản xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc gồm sầu riêng, tổ yến, khoai lang, thanh long, nhãn, chôm chôm, xoài, mít, dưa hấu, chuối, thạch đen, măng cụt, vải và chanh dây…
Theo ước tính, xuất khẩu hàng rau quả của Việt Nam trong tháng 5 đã đạt 700 triệu USD, tăng 16% so với tháng 4. Tính chung 5 tháng đầu năm, trị giá xuất khẩu hàng rau quả ước đạt 2,59 tỷ USD, tăng 28% so với cùng kỳ năm 2023.