Quảng cáo phụ nữ chỉ làm nội trợ 'tiếp tay' cho bất bình đẳng giới
Video quảng cáo phụ nữ luôn là người chịu trách nhiệm chăm sóc gia đình, còn nam giới rất giỏi kiếm tiền chính là rào cản trong việc thúc đẩy bình đẳng giới.
Trong rất nhiều video quảng cáo, người phụ nữ luôn gắn liền với căn bếp, công việc dọn dẹp nhà cửa. Trong khi đó, người đàn ông luôn được khắc họa là người năng động, sáng tạo, giỏi kiếm tiền, đại diện cho những sản phẩm hiện đại, công nghệ cao.
Theo thống kê của dự án Thanh niên tham gia thách thức định kiến giới và thúc đẩy bình đẳng giới (Youth & Gender), hầu hết các bài quảng cáo, truyền thông cho các mặt hàng là nguyên liệu nấu ăn như nước mắm, nước tương, sản phẩm nhà bếp đều gắn liền với hình ảnh người phụ nữ đang nấu nướng trong căn bếp nhỏ; mặt hàng như cây lau nhà, bột giặt thường quảng cáo phụ nữ/trẻ em đang lau nhà, giặt quần áo. Các hình ảnh điện từ như điện thoại, máy tính bảng hoặc mặt hàng cơ khí như máy và dụng cụ cầm tay thường gắn liền với nam giới thông qua các hoạt động khoan, cắt, đục.
Trên thực tế, các video quảng cáo và truyền thông, hình ảnh phụ nữ và trẻ em gái không được trao quyền với vai trò là người lãnh đạo, quản lý, giao thông, cảnh sát... Phái đẹp còn bị nhiều đơn vị quảng cáo nhấn mạnh vai trò kép như phải giỏi việc nước, đảm việc nhà, bị thúc đẩy định kiến về ngoại hình và tình dục hóa.
Tại môi trường làm việc, người ta ít thấy hình ảnh người đàn ông làm y tá, vũ công, người trông trẻ; càng ít có hình ảnh người phụ nữ làm giám đốc, nhà ngoại giao. Những sản phẩm không lành mạnh đang được tiêu thụ thường gắn với nam giới như rượu bia, thuốc lá; hình ảnh đàn ông, trẻ em nam ít khi thành thạo việc nhà và có khả năng chăm lo cho gia đình.
Công ty phân tích CreativeX công bố, trong số 10.000 quảng cáo được phân tích vào năm 2022, phụ nữ được đặt trong bối cảnh gia đình hoặc nội trợ tăng lên tới 66%, gấp đôi so với kết quả năm 2021 là 32%. Trong khi đó, tỷ lệ phụ nữ xuất hiện trong những vai trò chuyên nghiệp như lãnh đạo, bác sĩ giảm từ 16% xuống 7%.
Nhà báo Vĩnh Quyên - nguyên Phó Tổng Giám đốc Kênh Truyền hình Quốc hội - chia sẻ trong tọa đàm “Báo chí qua lăng kính giới”: “Thời gian qua, Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu về bình đẳng giới, thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái. Tuy nhiên, định kiến giới vẫn “ẩn mình” trong các tác phẩm quảng cáo phụ nữ gắn liền với hình ảnh bếp núc, nội trợ, thậm chí là sách giáo khoa. Điều này ảnh hưởng tới nhận thức, thái độ và đánh giá thiên lệch, tiêu cực về vị trí, năng lực và vai trò của nam hoặc nữ giới”.
