Phân biệt thực phẩm sạch, organic, natural, bio: Người tiêu dùng nên chọn loại nào để đảm bảo sức khỏe và đúng giá trị?

Thế nhưng, không phải ai cũng hiểu rõ sự khác biệt giữa các loại thực phẩm này. Nhiều người tiêu dùng sẵn sàng trả giá cao hơn, nhưng đôi khi vẫn mua nhầm hoặc bị nhầm lẫn bởi các chiến thuật tiếp thị.

Bài viết dưới đây Tiếp thị và Gia đình sẽ giúp bạn hiểu đúng, mua đúng, bảo vệ quyền lợi của chính mình, tránh rơi vào bẫy marketing và lựa chọn thực phẩm an toàn, chất lượng cho gia đình.

 “Thực phẩm sạch” khái niệm phổ biến nhưng dễ gây hiểu lầm

Hiện ở nước ta, “thực phẩm sạch” là thuật ngữ được sử dụng rất rộng rãi, nhưng thực tế không có định nghĩa thống nhất hay hệ thống chứng nhận chính thức riêng cho khái niệm này.

Thực phẩm sạch thường được hiểu là, sản xuất theo quy trình đảm bảo an toàn, hạn chế tối đa phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hóa học.

Có thể áp dụng các tiêu chuẩn như VietGAP, GlobalGAP, hoặc quy chuẩn nội bộ của doanh nghiệp. Ưu tiên môi trường sản xuất kiểm soát tốt, truy xuất được nguồn gốc.

Tuy nhiên, không phải tất cả thực phẩm ghi “sạch” đều được kiểm chứng. Doanh nghiệp có thể tự công bố mà không có cơ quan độc lập xác nhận.

Vì vậy, khi mua thực phẩm “sạch”, người tiêu dùng cần đòi hỏi minh bạch, xem chứng nhận kèm theo, kiểm tra nơi sản xuất, hoặc chọn thương hiệu uy tín lâu năm.

Organic (Hữu cơ)

Là thực phẩm mang tiêu chuẩn cao nhất, có chứng nhận rõ ràng. Nếu bạn muốn lựa chọn thực phẩm an toàn nhất theo tiêu chuẩn quốc tế thì organic (hữu cơ) là lựa chọn đáng tin cậy.

Sản phẩm organic phải đáp ứng các tiêu chí, không dùng phân bón hóa học tổng hợp, thuốc trừ sâu tổng hợp. Không dùng giống biến đổi gen (NON-GMO). Không chất tạo màu, tạo mùi nhân tạo.

Đối với vật nuôi, không được dùng kháng sinh thường xuyên và phải được chăn thả tự nhiên.

Thực phẩm hữu cơ thường có những chứng nhận phổ biến: USDA Organic (Mỹ); EU Organic (Châu Âu); JAS Organic (Nhật)

Các chứng nhận này yêu cầu kiểm tra nghiêm ngặt, giám sát định kỳ, bảo đảm quy trình từ trang trại đến bàn ăn.

Thực phẩm hữu cơ có ưu điểm là độ an toàn cao, hạn chế tồn dư hóa chất. Sản phẩm thân thiện môi trường. Tuy vậy,  giá thành khá cao do quy trình sản xuất phức tạp. Do vậy, nếu gia đình bạn ưu tiên sức khỏe lâu dài, đặc biệt cho trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc người có hệ miễn dịch yếu, organic là lựa chọn tối ưu.

Natural (Tự nhiên): “Gợi cảm giác tốt” nhưng chưa chắc an toàn như bạn nghĩ

“Natural” là từ ngữ được sử dụng rộng rãi trong ngành thực phẩm và mỹ phẩm, nhưng đây là thuật ngữ mô tả, không phải chứng nhận.

Thực phẩm natural thường có nghĩa là: Thành phần có nguồn gốc tự nhiên. Ít hoặc không qua tinh chế. Không thêm hương liệu, chất tạo màu nhân tạo.

Tuy nhiên, Natural không có nghĩa là không dùng thuốc trừ sâu hay phân hóa học.

Thực phẩm natural không đồng nghĩa với organic. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp lạm dụng từ “natural” để gây hiểu nhầm.

Vì vậy, đừng chọn sản phẩm chỉ vì nhãn “tự nhiên”, hãy xem thành phần chi tiết và thông tin quy trình sản xuất.

Bio – Từ đồng nghĩa của Organic trong tiêu chuẩn châu Âu

Ở thị trường Việt Nam, nhiều người còn xa lạ với khái niệm “Bio”, nhưng tại châu Âu, Bio = Organic.

Thực phẩm Bio phải đạt các yêu cầu giống như Organic: Không hóa chất tổng hợp. Không GMO, quy trình canh tác bền vững, bảo vệ môi trường.

Nhãn EU Organic (lá xanh hình sao) chính là logo thường gặp của thực phẩm Bio. Nói cách khác, nếu bạn thấy sản phẩm có nhãn Bio từ châu Âu, bạn hoàn toàn có thể xem nó như hàng Organic.

Gợi ý lựa chọn thông minh cho từng nhu cầu sử dụng

Theo các chuyên gia thực phẩm, nếu ưu tiên sức khỏe tuyệt đối hãy chọn các sản phẩm gốc Organic/Bio.

Thực tế cho thấy, các sản phẩm này đặc biệt phù hợp cho trẻ nhỏ, người bệnh, phụ nữ mang thai.

Nếu muốn an toàn nhưng vẫn hợp túi tiền hãy chọn sản phẩm có chứng nhận VietGAP, GlobalGAP hoặc thuộc thương hiệu uy tín. Quan trọng là tránh mua sản phẩm chỉ ghi “sạch” mà không có chứng từ kèm theo.

Trường hợp ưu tiên khẩu vị tự nhiên Natural có thể phù hợp, nhưng chỉ nên mua khi bạn hiểu rõ nguồn gốc và thành phần.

Cách bảo vệ quyền lợi khi mua thực phẩm “sạch, organic, natural, bio”

Để tránh mua nhầm hàng gắn mác “xanh – sạch” một cách không minh bạch, người tiêu dùng nên:

Kiểm tra chứng nhận thật – giả: Tìm logo chuẩn (USDA, EU, JAS...). Kiểm tra mã QR hoặc thông tin doanh nghiệp.

Tìm sản phẩm có truy xuất nguồn gốc: Xem rõ nơi sản xuất, ngày thu hoạch, quy trình canh tác.

Mua tại hệ thống uy tín như: Siêu thị lớn, cửa hàng chuyên thực phẩm hữu cơ, nhà bán hàng có thương hiệu.

Đừng bị “từ ngữ đẹp” đánh lừa: Từ khóa như “fresh”, “home-made”, “natural”, “sạch” không có giá trị pháp lý nếu không có chứng nhận.

Sự bùng nổ thông tin khiến người tiêu dùng dễ bị cuốn vào “ma trận xanh sạch”. Phân biệt rõ sạch, organic, natural, bio giúp chúng ta không chỉ bảo vệ sức khỏe mà còn tránh lãng phí tiền bạc vì các sản phẩm được thổi phồng giá trị.

Hãy luôn ưu tiên minh bạch, chứng nhận nguồn gốc rõ ràng. Bởi chỉ khi đó, bạn mới thật sự là người tiêu dùng thông thái và bảo vệ được quyền lợi của chính mình.