Tọa lạc nơi hợp lưu của những dòng sông lớn, Mường Lay từ lâu được ví như “viên ngọc” bên dòng Đà Giang. Trên mảnh đất giàu bản sắc ấy, Lễ hội Đua thuyền đuôi én đã trở thành sự kiện văn hóa tiêu biểu, gắn bó mật thiết với đời sống sông nước và tín ngưỡng dân gian của đồng bào dân tộc Thái trắng. Trải qua nhiều kỳ tổ chức thành công, lễ hội ngày càng khẳng định vai trò là điểm nhấn văn hóa – du lịch đặc sắc của tỉnh Điện Biên mỗi dịp đầu xuân.
Năm 2026, Lễ hội Đua thuyền đuôi én lần thứ XI được tổ chức trong 3 ngày, từ 2/1 đến 4/1/2026, với chủ đề “Trở lại dòng Đà Giang”. Sự kiện mang thông điệp kết nối quá khứ – hiện tại – tương lai, thể hiện khát vọng gắn kết cộng đồng, bảo tồn giá trị truyền thống và khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch sông nước trong thời kỳ mới.
Tôn vinh di sản, lan tỏa bản sắc văn hóa
Đối với người Thái trắng Mường Lay, đua thuyền đuôi én không đơn thuần là hoạt động thể thao mà còn là nghi lễ văn hóa tâm linh, thể hiện lòng tri ân với các vị thần sông nước, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Những con thuyền đuôi én lướt nhanh trên mặt nước không chỉ mang theo tinh thần thượng võ mà còn kết tinh giá trị đoàn kết cộng đồng được gìn giữ qua nhiều thế hệ.
Lễ khai mạc lễ hội năm nay sẽ được dàn dựng công phu với chương trình nghệ thuật đặc sắc, tái hiện vẻ đẹp thiên nhiên, con người và chiều sâu văn hóa Mường Lay, đồng thời lan tỏa tinh thần đoàn kết giữa đồng bào Thái trắng với các dân tộc anh em trên địa bàn. Chương trình được livestream trên các nền tảng số, góp phần quảng bá hình ảnh địa phương đến đông đảo Nhân dân, du khách trong và ngoài nước.
Không gian trải nghiệm đa dạng, sôi động
Bên cạnh nội dung đua thuyền truyền thống, lễ hội còn tổ chức chuỗi hoạt động thể thao và giải trí hấp dẫn như: dù lượn, lướt ván phản lực, đua thuyền Kayak, đua xe đạp địa hình, kéo co, cùng các trò chơi dân gian đặc sắc như tung còn, đẩy gậy, đi cà kheo, nhảy sạp, Tó mák lẹ…, tạo nên không khí ngày hội rộn ràng, giàu tính trải nghiệm.
Song hành với đó là các chương trình giao lưu văn hóa – văn nghệ, hội thi ẩm thực, trưng bày – quảng bá sản phẩm OCOP, nông sản, thủ công mỹ nghệ tiêu biểu. Không gian văn hóa dân tộc Thái và Mông được tổ chức công phu với nhà sàn truyền thống, hiện vật, trang phục, nhạc cụ, cùng các hoạt động trải nghiệm như dệt thổ cẩm, dệt lanh, đan lát, rèn, giã bánh dày, thổi khèn, thổi sáo, mang đến cho du khách cái nhìn sinh động về đời sống văn hóa bản địa.
Dấu ấn kỷ lục và cơ hội phát triển du lịch
Điểm nhấn nổi bật của lễ hội là hoạt động xác lập Kỷ lục Việt Nam “Vòng xòe đoàn kết bên dòng Đà Giang” với sự tham gia của khoảng 10.000 người. Đây không chỉ là sự kiện tôn vinh giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc Thái mà còn là biểu tượng sinh động của khối đại đoàn kết toàn dân, góp phần nâng tầm hình ảnh Mường Lay trên bản đồ du lịch văn hóa Việt Nam.
Với định hướng lấy văn hóa làm nền tảng, du lịch làm động lực phát triển, Lễ hội Đua thuyền đuôi én Mường Lay 2026 được kỳ vọng trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng, hấp dẫn các nhà đầu tư trong lĩnh vực du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, dịch vụ trải nghiệm sông nước. Qua đó, từng bước xây dựng thương hiệu Mường Lay trở thành điểm đến văn hóa – du lịch độc đáo của vùng Tây Bắc, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Điện Biên trong giai đoạn mới.