Đất thương mại, dịch vụ là gì? Có nên đầu tư không?

Đất thương mại, dịch vụ - “gà đẻ trứng vàng”

Luật Đất đai 2024 được xây dựng dựa trên nền tảng chính trị là Nghị quyết số 18-NQ/TW của Đảng về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất. Nghị quyết 18 đã đề ra những nhiệm vụ quan trọng cho việc sửa đổi Luật Đất đai, theo Thương hiệu & Sản phẩm.

Đất thương mại, dịch vụ vẫn thường được coi là “gà đẻ trứng vàng”. Khi trao loại tư liệu sản xuất này cho doanh nghiệp thông qua hợp đồng thuê đất, Nhà nước không chỉ trông đợi khoản tiền thuê đất mà doanh nghiệp nộp vào ngân sách. Thậm chí tiền thuê đất chỉ giữ vai trò thứ yếu, kỳ vọng lớn hơn cả là doanh nghiệp sẽ bỏ vốn, tạo lập tài sản trên đất và việc khai thác tài sản sẽ tạo ra giá trị cho xã hội, gồm tiền thuê đất, các khoản thuế, phí, lệ phí, cơ hội việc làm... cho người dân. Đất thương mại, dịch vụ (mở rộng ra là các loại đất sản xuất, kinh doanh) trở thành động lực dẫn dắt sự phát triển của đất nước.

Không những thế, việc yêu cầu các loại đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp cơ bản phải thuê đất trả tiền hằng năm còn giúp chấm dứt hiện tượng “ôm đất”, “găm giữ đất” - hiện tượng đang diễn ra tràn lan.

Người sử dụng đất thương mại, dịch vụ có những quyền nào?

Theo Luật Đất đai năm 2013, người sử dụng đất thương mại, dịch vụ có các quyền sau:

- Được thuê, thuê lại, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển nhượng, nhận góp vốn, nhận thừa kế từ hộ gia đình, cá nhân, tổ chức kinh tế khác.

- Được hưởng kết quả đầu tư trên đất, lợi nhuận thu được từ hoạt động kinh doanh thương mại dịch vụ trên đất.

- Được Nhà nước bồi thường khi bị thu hồi đất theo luật định.

- Được thực hiện việc tố cáo, khiếu nại, khởi kiện về tranh chấp đất đai hoặc khi bị xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất.

Người sử dụng đất thương mại, dịch vụ có nghĩa vụ gì?

- Sử dụng đất đúng mục đích ghi trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sử dụng đúng ranh giới của thửa đất, đảm bảo bảo vệ các công trình công cộng trong lòng đất đúng quy định về vấn đề sử dụng độ sâu trong lòng đất và chiều cao trên không và các quy định khác.

- Thực hiện các biện pháp bảo vệ đất, môi trường, không xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng bất động sản liền kề.

- Thực hiện các nghĩa vụ tài chính;

- Giao trả lại đất khi Nhà nước có thu hồi đất hoặc khi hết thời hạn sử dụng đất mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép việc gia hạn thời hạn sử dụng.

- Khi tìm thấy vật trong lòng đất phải tuân theo các quy định của pháp luật liên quan.

Thời hạn sử dụng đất thương mại dịch vụ là bao lâu?

Theo quy định của pháp luật về đất đai hiện hành, thời hạn sử dụng đất được phân thành hai hình thức: Đất có thời hạn sử dụng ổn định lâu dài và đất có thời hạn. Đất thương mại dịch vụ là đất có thời hạn sử dụng nhất định.

Khoản 3, Điều 126, Luật Đất đai năm 2013 quy định, đối với đất thương mại dịch vụ được các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức sử dụng do được Nhà nước cho thuê đất, giao đất hoặc được phê duyệt dự án đầu tư, thời hạn sử dụng đất không quá 50 năm.

Với những dự án đầu tư thương mại dịch vụ lớn và quá trình thu hồi vốn chậm hoặc các dự án đầu tư thương mại dịch vụ tại các khu vực mà có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn cần thời hạn đầu tư dài hơn, thời hạn sử dụng đất là không quá 70 năm.

Có được mua bán, chuyển nhượng đất thương mại, dịch vụ?

Căn cứ theo Điều 167, Luật Đất đai năm 2013, hộ gia đình, cá nhân, tổ chức kinh tế hoặc người Việt định cư ở nước ngoài sử dụng đất thương mại, dịch vụ được thực hiện quyền chuyển nhượng, mua bán loại đất này. Tuy vậy, trong một số trường hợp quyền chuyển nhượng sử dụng có thể bị hạn chế, cụ thể: 

- Hộ gia đình, cá nhân, tổ chức kinh tế nhận chuyển nhượng sử dụng đất từ hộ gia đình, cá nhân khác.

- Người nước ngoài được chuyển nhượng do việc sử dụng đất từ hộ gia đình, cá nhân khác hoặc từ nhận tặng cho, thừa kế.

- Các tổ chức kinh tế có thể chuyển nhượng quyền sử dụng khi nguồn gốc đất do nhận chuyển nhượng hoặc nhận góp vốn. 

Đất thương mại, dịch vụ có được cấp sổ đỏ?

Về mặt pháp lý, đất thương mại, dịch vụ là đất mà Nhà nước giao bồi thường cho người bị thu hồi đất nông nghiệp trên 30% tổng diện tích đất nông nghiệp của hộ gia đình. Loại đất này được cấp để hỗ trợ cho người mất đất sản xuất chuyển đổi sang kinh doanh dịch vụ thương mại mà không phải mục đích để ở.

Theo đó, đất thương mại dịch vụ thuộc nhóm đất phi nông nghiệp có thể được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) nếu đảm bảo các loại giấy tờ theo quy định của Luật Đất đai hiện hành.