'Miếng bánh' 1.000 tỷ USD, cơ hội nào cho doanh nghiệp Việt?

Cơ hội lớn nhưng cần thực tế và sự hợp tác cùng phát triển

Thông tin này được ông Trần Hải Đăng – Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dịch vụ Kỹ thuật Hàng không (AESC) chia sẻ tại Hội nghị bàn tròn “Từ khát vọng đến cơ hội phát triển công nghiệp hàng không” diễn ra chiều ngày 5/9.

Tại hội nghị, các chuyên gia, doanh nghiệp và cơ quan quản lý đã thảo luận về những rào cản, tiềm năng và hướng đi để Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu của ngành công nghiệp hàng không.

Ông Đăng cho hay, trình độ kỹ thuật của Việt Nam đủ khả năng, nhưng chi phí đầu tư lớn và khó chen chân vào chuỗi cung ứng quốc tế là rào cản chính. Ngoài ra, Việt Nam cũng chưa có chương trình phát triển công nghệ chế tạo máy bay đúng nghĩa và chưa tham gia vào các phân khúc quan trọng như vật liệu, thiết bị điện tử, hay sơn phủ máy bay.

Ông Đăng nhấn mạnh, ngành hàng không có tiêu chuẩn khắt khe và yêu cầu các chứng chỉ quốc tế đắt đỏ như của IATA, FAA (Mỹ) hay EASA (châu Âu). Do đó, doanh nghiệp Việt cần nhìn thẳng vào thực tế, xác định rõ hướng đi, tránh đầu tư dàn trải và chạy theo ưu đãi ngắn hạn.

Kêu gọi sự hợp tác, chia sẻ nguồn lực, xây dựng các cơ sở thử nghiệm chung, cùng phát triển năng lực cốt lõi, ông Đăng cũng đề xuất Nhà nước cần xây dựng chương trình phát triển máy bay cụ thể, đóng vai trò dẫn dắt để doanh nghiệp vệ tinh có thể bám theo và tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

Đồng quan điểm với ông Đăng, bà Nguyễn Thu Hồng – Giám đốc Công ty Indema nhấn mạnh, các doanh nghiệp cần đồng hành, chia sẻ thay vì cạnh tranh về giá hay dẫm chân nhau về năng lực, để cùng phát triển bền vững trong ngành.

Năng động nhưng còn thiếu nền công nghiệp

Ở góc độ quản lý, ông Uông Việt Dũng – Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam cho biết, hàng không Việt Nam đang phát triển mạnh với 14 hãng bay thương mại và chuyên dụng, đội tàu bay dự kiến đạt 400 chiếc vào năm 2030. Đường bay nội địa và quốc tế đều được mở rộng, và trong gần 30 năm qua không xảy ra tai nạn nghiêm trọng nào.

Tuy nhiên, ông Dũng thừa nhận, Việt Nam vẫn chưa có một nền công nghiệp hàng không đúng nghĩa. Sự thiếu liên kết giữa doanh nghiệp, định hướng chưa rõ ràng và nguồn nhân lực cho nghiên cứu, phê duyệt tiêu chuẩn còn yếu là những điểm nghẽn cần sớm tháo gỡ.

Theo ông Dũng, trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang dịch chuyển, cùng với xu hướng công nghệ mới, nhiên liệu bền vững và nhu cầu đào tạo nhân lực ngày càng cao, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn.

“Chúng ta có khát vọng và quyết tâm. Nếu đi cùng nhau, có chiến lược rõ ràng và đầu tư đúng trọng tâm, Việt Nam hoàn toàn có thể hình thành các trung tâm đào tạo và sản xuất hàng không lớn trong khu vực” – ông Dũng lạc quan.

Cũng theo ông, Cục Hàng không Việt Nam cam kết đóng vai trò cầu nối giữa các bên để hỗ trợ chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực và hình thành hệ sinh thái công nghiệp hàng không bền vững.