Chuyển hồ sơ của SJC, PNJ và Bảo Tín Minh Châu sang Bộ Công an vì loạt vi phạm trong kinh doanh vàng

Tổng giám đốc Công ty SJC tự quyết giá vàng

Theo kết luận thanh tra tại Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC), kết quả xác minh khách hàng cho thấy có dấu hiệu vi phạm quy định của pháp luật về thuế. Mặc dù chưa có cơ sở xác định mức tăng giá trong giai đoạn từ ngày 2/10/2023 đến ngày 15/4/2024 là bất hợp lý.

Tuy nhiên, tại Công ty SJC, giá mua, giá bán vàng do Tổng giám đốc Công ty SJC quyết định và chỉ đạo trực tiếp giá mua, giá bán khi không có quy định, quy trình nội bộ về các chỉ tiêu, căn cứ cụ thể trong cơ chế xác định giá mua, giá bán vàng, không phân tách trách nhiệm của các bộ phận có liên quan trong quá trình tham mưu xác định giá. 

Như vậy, việc quyết định giá mua, giá bán vàng do 1 cá nhân là Tổng giám đốc quyết định khi không có các chỉ tiêu, căn cứ cụ thể dẫn đến rủi ro trong việc xác định giá ảnh hưởng đến hoạt động của Công ty SJC cũng như thị trường vàng do SJC chiếm thị phần tương đối lớn.

Về việc chấp hành quy định pháp luật về phòng, chống rửa tiền, Công ty SJC vi phạm một số quy định pháp luật về phòng, chống rửa tiền, cụ thể như: Ban hành quy định nội bộ có nội dung không đầy đủ theo quy định; không có hệ thống quản lý rủi ro để xác định khách hàng nước ngoài là cá nhân có ảnh hưởng chính trị...

Về kế toán, lập hóa đơn, chứng từ và nghĩa vụ thuế, Công ty SJC vi phạm về lập hoặc thay thế và phát hành một số hóa đơn bán hàng nhưng không có mã của cơ quan thuế; về chưa thực hiện các thủ tục xử lý hóa đơn sai sót đối với một số hóa đơn; về hạch toán khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho vào giá vốn hàng bán dẫn đến thiếu thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp, làm giảm thuê thu nhập doanh nghiệp của Công ty, không ghi đầy đủ thông tin hoặc thông tin có thể chưa chính xác về số CMTND/CCCD của một số khách hàng trên Bảng kê 01/TNDN.

Thanh tra NHNN cho rằng, người đại diện theo pháp luật, lãnh đạo, nhân viên Công ty SJC chưa nghiêm túc chấp hành một số quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng, phòng chống rửa tiền và hạch toán kế toán, lập và sử dụng chứng từ kế toán, kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế.

Ngay khi kết thúc thanh tra trực tiếp, NHNN đã có văn bản chuyển thông tin vụ việc vi phạm về chế độ hóa đơn, chứng từ kế toán, thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự tại Công ty SJC sang Bộ Công an để xác minh điều tra, xử lý.

Chánh Thanh tra NHNN đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty SJC về các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về chế độ thông tin báo cáo mua, bán vàng miếng và hoạt động phòng, chống rửa tiền, với tổng số tiền phạt là 2,14 tỷ đồng.

PNJ có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế

Đối với, Công ty CP vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ), kết quả xác minh cho thấy có dấu hiệu PNJ vi phạm quy định của pháp luật về thuế. Căn cứ quy định của pháp luật, NHNN đã có văn bản chuyển thông tin sang cơ quan có thẩm quyền để xem xét, xử lý theo quy định.

Trong lĩnh vực phòng, chống rửa tiền, PNJ vi phạm nhiều quy định như: ban hành quy định nội bộ không đầy đủ; không phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro; báo cáo không đủ nội dung theo quy định; không báo cáo các giao dịch có giá trị lớn liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng; không thực hiện kiểm toán nội bộ về phòng, chống rửa tiền; chưa có quy định về phong tỏa tài khoản, tạm giữ tài sản và nhiều thiếu sót khác trong việc nhận biết, cập nhật thông tin khách hàng cũng như xác định chủ sở hữu hưởng lợi...

Về kế toán, lập hóa đơn, chứng từ và nghĩa vụ thuế, PNJ bị xác định có hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm, một số giao dịch thiếu thông tin hoặc có thể không phải là số CMND/CCCD thật của khách hàng trên Bảng kê 01/TNDN.

Về biện pháp xử lý, ngay khi kết thúc thanh tra trực tiếp, NHNN đã có văn bản chuyển thông tin vụ việc vi phạm về chế độ hóa đơn, chứng từ kế toán, thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự tại PNJ sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý.

Đồng thời, Chánh Thanh tra NHNN đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với PNJ về các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về chế độ thông tin báo cáo mua, bán vàng miếng và hoạt động phòng, chống rửa tiền với tổng số tiền phạt là hơn 1,3 tỷ đồng.

Bảo Tín Minh Châu bán vàng cao hơn giá niêm yết

Theo kết luận thanh tra, Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu có các vi phạm về chế độ hóa đơn, chứng từ kế toán, thuế,... trong hoạt động kinh doanh vàng. Thanh tra đã báo cáo, trình Thống đốc NHNN phê duyệt và có văn bản chuyển thông tin vụ việc vi phạm sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý.

Ngoài ra, Công ty Bảo Tín Minh Châu còn vi phạm về chấp hành chế độ báo cáo hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng; vi phạm về giao dịch bán vàng với giá bán cao hơn giá niêm yết. 

Công ty Bảo Tín Minh Châu có dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn về sản phẩm, hàng hóa do doanh nghiệp cung cấp nhằm thu hút khách hàng của doanh nghiệp khác, liên quan đến hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

Công ty Bảo Tín Minh Châu vi phạm một số quy định của pháp luật về hoạt động phòng chống rửa tiền như ban hành quy định nội bộ có nội dung không đầy đủ; không có hệ thống quản lý để xác định khách hàng nước ngoài là cá nhân có ảnh hưởng chính trị; không thực hiện báo cáo giao dịch có giá trị lớn phải báo cáo liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng; không thực hiện nhận biết thông tin khách hàng...

Ngoài ra, Công ty Bảo Tín Minh Châu hạch toán chi phí quà tặng vào giá vốn của hàng hóa dịch vụ mua vào không đúng quy định, dẫn đến giảm số thuế giá trị gia tăng phải nộp. Người đại diện theo pháp luật, lãnh đạo, nhân viên Công ty Bảo Tín Minh Châu chưa nghiêm túc chấp hành một số quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng, phòng chống rửa tiền và hạch toán kế toán, lập và sử dụng chứng từ kế toán, kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế.

Ngay khi kết thúc thanh tra trực tiếp, Thanh tra NHNN đã có báo cáo một số vụ việc qua thanh tra hoạt động kinh doanh vàng tại Công ty Bảo Tín Minh Châu có vi phạm pháp luật, dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, Thống đốc NHNN đã phê duyệt và có văn bản chuyển thông tin sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý. 

Chánh Thanh tra NHNN đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Bảo Tín Minh Châu liên quan đến một số vi phạm quy định về hoạt động phòng, chống rửa tiền và chế độ thông tin báo cáo mua, bán vàng miếng với tổng số tiền phạt là 2,64 tỷ đồng.