81 máy bay tạm dừng khai thác: Hành khách cần làm gì để không bị gián đoạn hành trình?

Vì sao phải cập nhật máy bay ngay?

Cuối ngày 28/11, Airbus phát cảnh báo kỹ thuật khẩn yêu cầu các hãng hàng không trên thế giới cập nhật hệ thống ELAC (bộ phận ảnh hưởng trực tiếp đến điều khiển độ cao và hướng bay) trên dòng A319, A320 và A321.

Chỉ thị của Cơ quan An toàn Hàng không châu Âu (EASA) yêu cầu việc cập nhật hoàn tất trước chuyến bay đầu tiên từ 6h59 ngày 30/11 (giờ Việt Nam).

Yêu cầu cập nhật xuất phát từ sự cố ngày 30/10 của JetBlue khi nhiễu từ bức xạ mặt trời khiến ELAC hoạt động sai, làm máy bay bất ngờ chúi mũi.

Điều tra sơ bộ chỉ ra nguy cơ tái diễn trên toàn bộ dòng A320 nếu không cập nhật phần mềm. Khoảng 6.000 máy bay A320 trên toàn cầu phải xử lý, trở thành một trong những cuộc "triệu hồi" lớn nhất của Airbus.

Tại Việt Nam, việc cập nhật mất khoảng 1 - 2 giờ mỗi máy bay nhưng công suất kỹ thuật chỉ có 5 - 6 bộ thiết bị cập nhật. Tong khi việc có đến 81 tàu bay phải dừng cùng lúc tạo áp lực lớn lên hệ thống khai thác.

Cục Hàng không đã yêu cầu các hãng điều chỉnh lịch bay, thông tin sớm và đảm bảo đầy đủ quyền lợi hành khách.

• Vietnam Airlines kích hoạt phương án kỹ thuật từ rạng sáng 29/11 tại ba trung tâm lớn, dự kiến hoàn tất đúng hạn.

• Vietjet triển khai họp khẩn, điều chỉnh khai thác và khẳng định sẽ cập nhật liên tục thông tin chính thức.

Do hệ số sử dụng tàu bay cao, bất kỳ sự tạm dừng nào đều có thể gây chậm chuyến, đổi tàu bay trong 48 giờ tới.

Hướng dẫn cho hành khách: Làm sao để không bị ảnh hưởng?

Đây là giai đoạn các hãng phải điều chỉnh liên tục, vì vậy hành khách càng chủ động thì hành trình càng ít bị xáo trộn.

Kiểm tra lịch bay nhiều lần trước giờ khởi hành

• Truy cập website hoặc ứng dụng của hãng 2 - 3 lần trong ngày bay.

• Theo dõi SMS, email và thông báo đẩy.

• Nhập mã đặt chỗ (PNR) để xem tình trạng chuyến bay theo thời gian thực.

Thông tin thay đổi thường được cập nhật nhanh trong vòng 12 giờ trước chuyến.

Dành nhiều thời gian nếu bay nối chuyến

Trong trường hợp phải di chuyển nhiều chặng, không nên đặt các chuyến nối sát nhau. Giai đoạn này nên giữ khoảng cách tối thiểu:

• 120 phút cho nối chuyến nội địa

• 180 - 240 phút cho nối chuyến quốc tế

Nếu đã đặt vé quá sát, hành khách có thể liên hệ hãng để đổi miễn phí trong thời gian chỉ thị có hiệu lực.

Chuẩn bị phương án dự phòng cho lịch trình quan trọng

Với các chuyến bay phục vụ họp, thi, sự kiện:

• Chọn chuyến sớm hơn trong ngày.

• Xem xét phương án thay thế như tàu hỏa, ô tô

• Gọi tổng đài để được hỗ trợ đổi chuyến không mất phí nếu thuộc diện ảnh hưởng.

Chỉ theo dõi thông tin từ kênh chính thức

Tin lan truyền trên mạng xã hội dễ gây hiểu nhầm. Hành khách nên ưu tiên:

• Tổng đài của hãng

• Ứng dụng di động

• Website, fanpage chính thức

• Thông báo tại sân bay

Hạn chế dựa vào nguồn tin chưa xác thực từ cộng đồng mạng.

Nắm rõ quyền lợi khi chuyến bay bị chậm hoặc hủy

Theo quy định:

• Hành khách được đổi chuyến miễn phí, hoàn vé hoặc chuyển sang chuyến gần nhất.

• Được phục vụ ăn uống nếu chậm vượt ngưỡng theo quy định.

• Khi hủy chuyến, hãng phải bố trí phương án thay thế hoặc hoàn tiền.

Trong thời gian cập nhật ELAC, Cục Hàng không yêu cầu các hãng mở rộng hỗ trợ, đảm bảo hành khách không phát sinh thêm chi phí.

Nên đến sân bay sớm

Trong 48 giờ cao điểm (29/11 - 1/12), hành khách nên:

• Có mặt trước 2 giờ với chuyến nội địa

• Trước 3 giờ với chuyến quốc tế

Đi sớm giúp xử lý kịp thời nếu thay đổi cửa khởi hành, đổi tàu bay hay phát sinh thủ tục bổ sung.

Việc cập nhật ELAC là yêu cầu bắt buộc nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối. Các hãng đang huy động tối đa kỹ thuật để đưa đội bay trở lại hoạt động sớm nhất. Hành khách có thể yên tâm rằng gián đoạn chỉ mang tính ngắn hạn.

Sự chủ động kiểm tra lịch bay, chừa thời gian, chuẩn bị phương án dự phòng và nắm rõ quyền lợi sẽ giúp hành trình diễn ra suôn sẻ, hạn chế tối đa ảnh hưởng trong giai đoạn nhạy cảm này.