Xuất khẩu cá ngừ sang Anh tăng hơn 13 lần
Bên cạnh sự sụt giảm của xuất khẩu cá ngừ sang thị trường Mỹ và EU trong 2 tháng đầu năm thì xuất khẩu cá ngừ sang Anh là một điểm sáng với giá trị 971 nghìn USD trong tháng 2/2023.
Theo báo cáo của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản (VASEP), trong 2 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu cá ngừ liên tục sụt giảm và chỉ đạt 109 triệu USD, giảm 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Các thị trường chính như Mỹ, EU giảm mạnh 50%. Nguyên nhân của việc sụt giảm là lạm phát tăng cao, thói quen của người tiêu dùng thay đổi khi tập trung các sản phẩm có giá rẻ. Việc Việt Nam chưa gỡ được "Thẻ vàng IUU" cũng là những trở ngại cho ngành cá ngừ.
Tuy nhiên, vẫn có những tín hiệu lạc quan từ xuất khẩu cá ngừ sang Anh, Nhật, Bản, Israel, Đức. Xuất khẩu cá ngừ sang Nhật Bản, Thái Lan, Đức và Israel trong 2 tháng đầu năm cũng lần lượt tăng trưởng 32%-99%.
Đặc biệt, tháng 2/2023, giá trị xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Anh đã bất ngờ tăng gấp hơn 13 lần so với cùng kỳ, đạt 971 nghìn USD. Con số này đã góp phần bù đắp lại lượng sụt giảm trong tháng 1 và nâng tổng kim ngạch xuất khẩu trong 2 tháng đầu năm 2023 lên hơn 1,3 triệu USD, tăng gần gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2022.
Anh hiện đang là thị trường nhập khẩu cá ngừ đơn lẻ lớn thứ 15 của Việt Nam và là 1 trong 10 thị trường nhập khẩu cá ngừ lớn trên thế giới. Anh nhập khẩu cá ngừ từ hơn 45 nước trên thế giới, trong đó Việt Nam là nguồn cung cá ngừ lớn thứ 13, chiếm 1% tổng nhập khẩu cá ngừ của nước này. Năm 2022, mặc dù xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Anh vẫn tăng gần 10% về giá trị, nhưng nguyên nhân là do giá trung bình xuất khẩu sang thị trường này tăng.
Việt Nam có trữ lượng và tiềm năng khai thác lớn đối với cá ngừ. Hiện có 9 loài cá ngừ phân bố ở các vùng biển Việt Nam, với trữ lượng ước tính khoảng 600.000 tấn, trong đó cá ngừ sọc dưa chiếm hơn 50%. Bình Định, Phú Yên và Khánh Hòa là 3 tỉnh khai thác lớn nhất. Hiện nay, Việt Nam đang xuất khẩu chủ yếu thịt/loin cá ngừ đông lạnh mã HS0304 sang thị trường Anh, chiếm tới 93% tổng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này trong 2 tháng đầu năm.
Trong số các nền kinh tế lớn, Anh là nước có tỷ lệ lạm phát thuộc top cao nhất. Bước sang năm 2023, lạm phát tại Anh trong tháng 1 đã giảm về mức 10,1%, tuy nhiên sau đó đã bất ngờ tăng tốc trong tháng 2/2023 đạt 10,4%. Hiện lạm phát làm thay đổi xu hướng tiêu thụ thủy sản của Anh, gia tăng tiêu thụ thủy sản đông lạnh và chế biến.
Tại thị trường Anh, với lợi thế về nguồn cung cá ngừ nguyên liệu có xuất xứ thuần túy, các nhà xuất khẩu cá ngừ của Ecuador và Mauritius đang chiếm lĩnh thị trường. Các sản phẩm của Việt Nam vẫn khó lòng cạnh tranh được với các nước này. Tuy nhiên, với lợi thế từ thuế quan ưu đãi theo hiệp định thương mại tự do UKVFTA, các nhà nhập khẩu Anh đang tăng cường nhập khẩu cá ngừ từ Việt Nam trong những tháng đầu năm 2023.
Tuy nhiên, VASEP cũng dự báo với tính hình lạm phát như hiện nay thì nhiều khả năng nhu cầu nhập khẩu tiêu thụ cá ngừ tại Anh vẫn chưa thể phục hồi. Và do đó, xuất khẩu cá ngừ sang Anh vì thế sẽ tăng trưởng chậm hơn trong những tháng tới khi hạn ngạch ưu đãi thuế quan được sử dụng hết.