Tiếp tục tăng cường bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Chỉ thị 30-CT/TW được Ban Bí thư ban hành từ năm 2019, đánh dấu bước chuyển quan trọng trong việc đưa công tác bảo vệ người tiêu dùng trở thành nhiệm vụ chính trị thường xuyên của hệ thống chính trị. Sau hơn 5 năm thực hiện, công tác này đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Nhiều kết quả nổi bật

Theo báo cáo tổng kết của Đảng ủy Bộ Công Thương, hệ thống pháp luật về bảo vệ người tiêu dùng đã được hoàn thiện hơn, phù hợp với bối cảnh kinh tế số và hội nhập quốc tế. Việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật ngày càng hiệu quả, nhận thức xã hội được nâng cao, người tiêu dùng chủ động hơn trong việc bảo vệ quyền lợi của mình.

Hoạt động thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm cũng được tăng cường; mức xử phạt trong lĩnh vực này được điều chỉnh cao hơn, tạo sức răn đe mạnh. Bên cạnh đó, hợp tác quốc tế về bảo vệ người tiêu dùng được mở rộng, giúp Việt Nam nâng cao vị thế trong khu vực và toàn cầu.

Nhiều hạn chế cần khắc phục

Kết luận 207-KL/TW của Ban Bí thư cũng chỉ rõ, bên cạnh kết quả đạt được, công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng vẫn còn hạn chế.

Cơ chế pháp lý chưa đồng bộ; trách nhiệm giữa các bộ, ngành và địa phương chưa được phân định rõ. Một số lĩnh vực mới như thương mại điện tử, kinh tế số còn thiếu quy định cụ thể, dẫn tới nhiều bất cập trong quản lý.

Tình trạng vi phạm quyền lợi người tiêu dùng vẫn diễn biến phức tạp, xuất hiện trong nhiều lĩnh vực như y tế, thực phẩm, hàng tiêu dùng thiết yếu... Ở một số nơi, công tác quản lý bị buông lỏng, để hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng tồn tại công khai trong thời gian dài.

Nguyên nhân được nêu là do một số cấp ủy, tổ chức đảng và cơ quan quản lý nhà nước chưa nhận thức đầy đủ về vai trò, trách nhiệm của mình; công tác phối hợp giữa các cấp, ngành chưa hiệu quả; còn hiện tượng bao che, tiếp tay cho vi phạm.

Năm nhóm giải pháp trọng tâm

Để khắc phục hạn chế và nâng cao hiệu quả bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Ban Bí thư yêu cầu toàn hệ thống chính trị thực hiện 5 nhóm giải pháp trọng tâm:

Thứ nhất, hoàn thiện thể chế và hệ thống pháp luật, bảo đảm đồng bộ, phù hợp với thực tiễn phát triển, nhất là trong môi trường số và giao dịch xuyên biên giới. Phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm giữa các cơ quan, đơn vị; tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm hành vi vi phạm.

Thứ hai, đẩy mạnh thực thi pháp luật, tạo chuyển biến rõ rệt trong việc kiểm soát hàng hóa, xử lý gian lận thương mại, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, dịch vụ không an toàn, gây thiệt hại cho người tiêu dùng.

Thứ ba, phát huy vai trò của tổ chức xã hội, doanh nghiệp và ứng dụng khoa học – công nghệ, chuyển đổi số trong bảo vệ người tiêu dùng. Khuyến khích doanh nghiệp xây dựng văn hóa kinh doanh lấy người tiêu dùng làm trung tâm, hướng đến sản xuất, tiêu dùng xanh.

Thứ tư, tăng cường hợp tác quốc tế, chia sẻ thông tin, phối hợp xử lý tranh chấp xuyên biên giới và phòng, chống tội phạm công nghệ cao trong lĩnh vực tiêu dùng.

Thứ năm, đổi mới công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức và kỹ năng bảo vệ người tiêu dùng trong toàn xã hội; thúc đẩy cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”; đa dạng hóa hình thức truyền thông, đặc biệt qua nền tảng số.

Phân công trách nhiệm cụ thể

Ban Bí thư giao các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, cơ quan quản lý nhà nước từ trung ương đến địa phương chủ động xây dựng kế hoạch, tăng cường lãnh đạo, kiểm tra, giám sát việc triển khai Kết luận.

Các tỉnh ủy, thành ủy được yêu cầu siết chặt kỷ luật, xử lý nghiêm cán bộ bao che, tiếp tay cho vi phạm; bố trí nguồn lực phù hợp cho công tác bảo vệ người tiêu dùng.

Đảng ủy Quốc hội phối hợp với Đảng ủy Chính phủ rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội tăng cường tuyên truyền, phản biện, giám sát, hỗ trợ người tiêu dùng.

Ban Tuyên giáo và Ban Dân vận Trung ương chủ trì phổ biến, quán triệt nội dung Kết luận đến toàn hệ thống chính trị.

Kết luận 207-KL/TW được kỳ vọng tạo bước chuyển mạnh mẽ trong việc hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu quả thực thi và phát huy vai trò của toàn xã hội trong công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng – một trong những nhiệm vụ trọng tâm bảo đảm an sinh xã hội và ổn định kinh tế trong giai đoạn mới.