Chuyên gia hiến kế thành lập sàn vàng để 'hút' nguồn lực trong dân

Nên đưa vàng lên sàn…

Một số chuyên gia cho rằng thay vì phải mua bán vàng vật chất như hiện nay, nên thành lập sàn vàng, từ đó người nắm giữ vàng có thể mang lưu ký vàng ở những đơn vị được phép, mở tài khoản giao dịch và thực hiện mua bán trên đó.

Sở giao dịch vàng sẽ chuẩn hóa thị trường vàng, tránh hiện tượng lợi ích nhóm trong hoạt động kinh doanh vàng. Khi sàn giao dịch vàng hoạt động, thị trường sẽ phát triển minh bạch hơn, văn minh hơn.

Khi Việt Nam có sàn vàng, người dân sẽ thay đổi tâm lý, không phải đi xa, không phải lo cất trữ vàng, không phải lo vàng có phải 9999 thật không? Vì chứng chỉ vàng sẽ bảo đảm giá trị đúng như thế. Vàng sẽ nằm trên thị trường, hàng hóa được lưu thông trên thị trường.

Theo PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TPHCM (UEH) cho rằng, đặc điểm của thị trường vàng Việt Nam là chúng ta không có những sàn vàng tập trung, minh bạch mà chủ yếu là các tiệm vàng, theo An ninh Thủ đô.

Mức giá mua và giá bán do các tiệm vàng ấn định. Người dân mua, bán vàng chỉ là người chấp nhận giá chứ không phải là người quyết định giá. 

Sở dĩ như vậy, là do giá vàng trên thị trường đã được các "chành vàng sỉ" ấn định cho các tiệm vàng. Đây là những "nhà tạo lập thị trường" nhưng cũng chính là nhóm đầu cơ và có khả năng lũng đoạn thị trường.

Để xóa bỏ tình trạng này, nhiều chuyên gia tiếp tục kiến nghị cần thiết thành lập sàn vàng tập trung để giao dịch công khai, minh bạch.

Theo luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SBLaw, việc sửa đổi Nghị định 24 cần xem xét có nên xây dựng, thành lập sàn vàng vật chất hay không để có thể điều tiết, quản lý thị trường vàng. Ngoài ra, ông cũng kiến nghị xây dựng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát với sàn vàng trạng thái.

Nhu cầu người dân hiện nay không chỉ dừng lại ở việc tham gia vàng vật chất mà còn muốn kinh doanh trên các sàn vàng trạng thái. Trên thế giới hiện nay đã có rất nhiều quốc gia công nhận sàn vàng trạng thái, còn Việt Nam thì hoàn toàn không có.

Điều đó dẫn tới những hoạt động lừa đảo từ đối tác từ nước ngoài hay thậm chí cả ở Việt Nam cũng lôi kéo nhau kinh doanh trên sàn vàng trạng thái đó. Nếu không sớm có cơ chế quản lý thì sẽ có thêm nhiều người dân bị mất tiền vào các ứng dụng hoặc những sàn vàng như vậy.

Vàng không phải là hàng hóa thiết yếu, không có vàng thì người dân vẫn sống được

Đồng quan điểm, ông Phạm Xuân Hòe, nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng cũng cho rằng chúng ta phải quan niệm thị trường vàng gắn với thị trường tài chính hay hàng hóa phái sinh.

Theo ông Hòe, Việt Nam đã có các sàn hàng hóa như sàn cà phê, sàn cá tra do Bộ Công thương quản lý. Bản chất nó vẫn là các sàn tài chính bởi nó là hợp đồng tương lai, hợp đồng kì hạn. Do đó, ông cho rằng cần có một nghị định rất là rõ ràng về vấn đề này này và cho phép thí điểm 3 đến 5 năm.

Chia sẻ quan điểm này, TS Nguyễn Hữu Huân cũng cho rằng Việt Nam cần nghiên cứu thí điểm về tín chỉ vàng trong dân.

Một số quốc gia trên thế giới như Mỹ, Cục Dự trữ liên bang (Fed) của nước này sẽ bán cho người dân tín chỉ vàng (ETF) ghi nhận số vàng mà người dân đang nắm giữ là bao nhiêu. Ngân hàng trung ương vẫn nắm giữ lượng vàng nguyên chất làm dữ trữ ngoại hối. Người dân có thể mua bán tín chỉ đó với nhau và bán lại cho ngân hàng trung ương.

Thay vì Nhà nước cấm người dân nắm giữ vàng nguyên chất thì nên có những quy định khuyến khích người dân đem vàng gửi cho ngân hàng trung ương với mức lãi suất nho nhỏ. Như vậy, ngân hàng trung ương có thể tính toán được và trả lời cho câu hỏi của các chuyên gia về số lượng vàng thực sự trong dân là bao nhiêu.

TS Nguyễn Hữu Huân cho rằng, dự trữ ngoại hối Việt Nam không nhiều và nền kinh tế cũng đang cần rất nhiều nguồn vốn để ổn định kinh tế và thúc đẩy tăng trưởng, thay vì ổn định thị trường vàng.

Việc dùng ngoại hối để bình ổn thị trường vàng phải trả giá quá cao. Vàng không phải là hàng hóa thiết yếu. Không có vàng thì người dân vẫn sống được. Do vậy, cần phải cân nhắc lại tầm quan trọng của việc đối xử với thị trường vàng như thế nào.