“Siết” quản lý doanh nghiệp “ma”, hộ kinh doanh trốn thuế, những đối tượng sau sẽ bị công khai thông tin, chuyển hồ sơ sang công an
Cục Thuế cảnh báo, hộ kinh doanh trốn thuế, nợ thuế sẽ được công khai và chuyển hồ sơ sang cơ quan công an để xử lý hình sự nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
Chân dung ông chủ có doanh thu trăm tỷ trên sàn thương mại điện tử nhưng trốn thuế
Công an Hà Nội khám phá vụ án che giấu doanh số bán hàng thực tế nhằm trốn thuế tiền tỷ
Nhận diện các doanh nghiệp “ma”, hộ kinh doanh trốn thuế
Tại thư ngỏ mới đây liên quan tới việc các doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh ngừng hoạt động nhưng chưa đóng mã số thuế, không còn hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký, Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết, hiện nay có một bộ phận chủ doanh nghiệp, cá nhân, đại diện hộ kinh doanh không thực hiện đúng, đủ các nghĩa vụ và trách nhiệm của người nộp thuế trong quá trình hoạt động, tạm ngừng kinh doanh và chấm dứt hoạt động.

Điển hình, các hành vi vi phạm bao gồm: Ngừng hoạt động nhưng không thực hiện khai báo, không hoàn tất thủ tục chấm dứt hiệu lực mã số thuế, hoặc không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh. Đáng chú ý, một số doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh ngừng hoạt động nhưng không thực hiện đầy đủ các thủ tục quyết toán thuế, chấp hành các quy định kiểm tra thuế của cơ quan thuế.
Nghiêm trọng hơn là tình trạng doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh vẫn phát sinh doanh thu nhưng không xuất hóa đơn, hoặc xuất hóa đơn nhưng không kê khai, không nộp thuế hoặc kê khai nhưng không đầy đủ. Thậm chí, có trường hợp khai báo thuế nhưng không nộp, hoặc đang nợ thuế thì bất ngờ "biến mất", không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký và cũng không thông báo với cơ quan thuế.
"Mặc dù cơ quan thuế đã thực hiện nhiều biện pháp để liên hệ với các doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh có các hành vi vi phạm nêu trên nhưng không liên hệ được hoặc không nhận được phản hồi", Cục Thuế cho biết.
Cơ quan này nêu rõ, các hành vi vi phạm nêu trên là các hành vi trốn thuế, nợ thuế theo quy định của pháp luật quản lý thuế gây hậu quả tiêu cực, làm thất thu ngân sách Nhà nước, ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh và khiến các doanh nghiệp kinh doanh chân chính bị liên đới.
"Cơ quan thuế hiện cơ bản đã xác định đầy đủ danh tính, cùng các thông tin liên quan về chủ, người đại diện pháp luật của doanh nghiệp, cá nhân đại diện cho hộ kinh doanh chịu trách nhiệm theo quy định pháp luật đối với số tiền thuế trốn, số tiền thuế nợ và các hành vi vi phạm nêu trên", Cục Thuế nhấn mạnh.
Người nộp thuế trốn thuế có thể bị xử lý hình sự
Cục Thuế thông tin, từ ngày 1/7/2022, hệ thống hóa đơn điện tử được triển khai trên toàn quốc, giúp ngành thuế thiết lập một cơ sở dữ liệu lớn (big data) từ các giao dịch mua bán, kê khai thuế, nghĩa vụ nộp thuế, kết quả sản xuất kinh doanh…
Dữ liệu này không chỉ liên thông với hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư mà còn được kết nối với dữ liệu của các cơ quan quản lý khác như cơ quan đăng ký kinh doanh, ngân hàng, sàn thương mại điện tử… Do đó, việc nhận diện chính xác các doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh có hành vi vi phạm thuế, hóa đơn đã trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn.
Nhằm xử lý tình trạng các vi phạm đã nêu trên, ngành thuế đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan như công an, Cục Quản lý xuất nhập cảnh… để áp dụng các biện pháp nghiệp vụ cần thiết.
Cụ thể, cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ được đề nghị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đối với doanh nghiệp vi phạm. Đồng thời, cơ quan xuất nhập cảnh có thể áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện pháp luật hoặc cá nhân kinh doanh đang nợ thuế.
Đặc biệt, ngành Thuế sẽ phối hợp với cơ quan công an điều tra, khởi tố nhiều hồ sơ, vụ án vi phạm pháp luật hình sự liên quan đến doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh, mua bán hóa đơn bất hợp pháp…
Nhấn mạnh trách nhiệm thuộc về người nộp thuế trên nguyên tắc "tự khai, tự nộp, tự chịu trách nhiệm", cơ quan thuế kêu gọi các cá nhân, doanh nghiệp, hộ kinh doanh liên quan chủ động khắc phục sai phạm.
Theo đó, các chủ doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh đã ngừng hoạt động nhưng chưa hoàn tất thủ tục chấm dứt hiệu lực mã số thuế cần khẩn trương liên hệ với cơ quan thuế để hoàn thành nghĩa vụ kê khai, nộp thuế.
Trong trường hợp không nhận được sự hợp tác chủ động, cơ quan thuế sẽ công khai thông tin người nộp thuế vi phạm lên hệ thống theo quy định. Song song đó, các hồ sơ sẽ được củng cố, hoàn tất và chuyển sang cơ quan Công an để xử lý hình sự nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
Người nộp thuế có hành vi trốn thuế bị xử lý như thế nào?
Ngày 20/3/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ nhằm sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ liên quan đến quy định về hóa đơn, chứng từ. Nghị định mới này sẽ có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/6/2025.
Trong đó, Nghị định mới sẽ sửa đổi, bổ sung quy định ngừng sử dụng hóa đơn điện tử (Điều 16). Điểm đáng chú ý, từ ngày 1/6/2025, các doanh nghiệp có hành vi trốn thuế hoặc nằm trong nhóm rủi ro cao có thể bị ngừng sử dụng hóa đơn điện tử. Đây là một phần trong nỗ lực siết chặt quản lý thuế, chống thất thu ngân sách và ngăn chặn tình trạng gian lận hóa đơn đang có dấu hiệu gia tăng.
Ngoài 7 trường hợp ngừng sử dụng hóa đơn điện tử đã được quy định tại khoản 1 Điều 16 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP, theo quy định tại Nghị định số 70/2025/NĐ-CP, sẽ bổ sung một số trường hợp ngừng sử dụng hóa đơn điện tử như sau:
- Người nộp thuế có thể chủ động tạm ngừng sử dụng hóa đơn điện tử bằng cách gửi văn bản đề nghị đến cơ quan thuế; hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh chuyển đổi phương pháp từ kê khai sang phương pháp khoán hoặc nộp thuế theo từng lần phát sinh theo thông báo của cơ quan thuế, cũng sẽ bị ngừng sử dụng hóa đơn điện tử.
- Các tổ chức, cá nhân có hành vi lập hóa đơn điện tử phục vụ mục đích bán khống hàng hóa, cung cấp dịch vụ và đã bị cơ quan chức năng khởi tố; hoặc cơ quan công an, viện kiểm sát hay tòa án có văn bản đề nghị cơ quan thuế ngừng cho phép sử dụng hóa đơn điện tử.
- Cơ quan chức năng phát hiện và thông báo cho cơ quan thuế về việc người nộp thuế có hành vi vi phạm pháp luật về thuế và hóa đơn.
- Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, tổ chức khác, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đang áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có thay đổi ngành nghề kinh doanh dẫn đến không đáp ứng điều kiện sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền thì cơ quan thuế ra thông báo người nộp thuế ngừng sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.
- Trong quá trình thanh tra, kiểm tra, nếu cơ quan thuế xác định doanh nghiệp có hành vi trốn thuế, hoặc doanh nghiệp được thành lập để thực hiện giao dịch mua bán, sử dụng hóa đơn điện tử không hợp pháp hoặc sử dụng hóa đơn điện tử trái quy định để trốn thuế, thì cơ quan thuế ban hành thông báo ngừng sử dụng hóa đơn điện tử và tiến hành xử lý theo quy định.
- Người nộp thuế có hành vi trốn thuế, người nộp thuế thuộc diện rủi ro rất cao theo mức độ rủi ro người nộp thuế thì cơ quan thuế cũng sẽ thực hiện ngừng sử dụng hóa đơn điện tử.