Pickleball là gì mà khuấy đảo mạng xã hội? Luật chơi, cách chơi ra sao?

Pickleball là gì?

Pickleball là môn thể thao kết hợp giữa bóng bàn, tennis, cầu lông và cả bóng chuyền. Trò chơi này sử dụng vợt và một quả bóng nhựa rỗng, đục lỗ, đánh qua lưới có chiều cao 0,86 mét. Pickleball có thể chơi trong nhà hoặc ngoài trời, phù hợp cho mọi lứa tuổi và trình độ kỹ năng.

Nguồn gốc ra đời và sự phát triển của Pickleball

Vào năm 1965, tại đảo Bainbridge, Washington (Mỹ), một trò chơi mới ra đời trên một sân cầu lông. Joel Pritchard, một chính trị gia người Mỹ, cùng với hàng xóm Bill Bell và Barney McCallum, tổ chức một trận cầu lông giải trí giữa các gia đình trong kỳ nghỉ mát. Tuy nhiên, họ không có vợt và cầu lông. Vì vậy, họ quyết định sử dụng vợt bóng bàn và bóng Wiffle thay thế. Từ đó, môn thể thao Pickleball ra đời.

Trong một cuộc phỏng vấn trên kênh truyền hình ESPN, Frank - con trai của Pritchard - tiết lộ rằng cha anh cảm thấy cuộc sống ở Washington đang trở nên nhàm chán, và đó chính là động lực đằng sau việc phát minh ra trò chơi này. Ngoài tên gọi chính thức là Pickleball, trò chơi còn được gọi là “Pickles”, lấy cảm hứng từ tên của chú chó cưng trong gia đình Pritchard. 

Pickleball là môn thể thao dễ tiếp cận, phù hợp với mọi lứa tuổi. Vợt nhẹ giúp cả trẻ nhỏ và người cao tuổi có thể dễ dàng chơi và sử dụng. Sân đấu chỉ bằng 1/4 sân tennis, không yêu cầu không gian lớn.

Theo thống kê của Hiệp hội Pickleball Hoa Kỳ tính đến năm 2023, số lượng người chơi Pickleball tại Hoa Kỳ là hơn 4,8 triệu người, tăng 14,8% so với năm trước đó. Chỉ tính riêng tháng 2/2023, môn thể thao này đã tăng trưởng đến 70.000 người. Con số này đã khiến Pickleball trở thành môn thể thao có mức tăng trưởng nhanh nhất nước Mỹ trong ba năm liên tiếp.

Nhờ hiệu ứng quảng cáo từ tỷ phú Bill Gates và sự tham gia của ngôi sao bóng rổ LeBron James, cùng với sự tham gia thi đấu của những cựu tay vợt hàng đầu thế giới như: Sharapova, Graf, Agassi,... Pickleball đã trở thành môn thể thao mới có mức tăng trưởng nhanh nhất thế giới trong vài năm qua.

Năm 2018, Liên đoàn Pickleball thế giới đã ra đời và đến nay đã có 60 liên đoàn thành viên. Ngày 10/10 được chọn là ngày “Pickleball thế giới.”

Tại Việt Nam, Pickleball đã xuất hiện từ năm 2018. Ban đầu chưa được chú ý nhiều, nhưng thời gian gần đây, môn này bắt đầu phát triển mạnh tại nước ta. Sân chơi Pickleball đã xuất hiện ở nhiều tỉnh thành. Các nhóm chơi môn này cũng xuất hiện trên nền tảng mạng xã hội, sở hữu hàng trăm cho đến hàng nghìn thành viên. HLV tuyển quần vợt Việt Nam Trương Quang Vũ và cựu VĐV bóng bàn Lý Minh Triết cũng đã thử sức với môn này và đều tỏ ra hào hứng. 

Mới đây nhất, Đại hội Liên đoàn Quần vợt TP HCM nhiệm kỳ VII (2024 - 2029) đã diễn ra vào cuối tháng 6/2024. Đại hội lần này quyết định sáp nhập môn Pickleball vào Liên đoàn và đổi tên thành Liên đoàn Quần vợt - Pickleball TP HCM. Đây là bước tiến quan trọng nhằm khẳng định vị thế và tầm quan trọng của môn Pickleball ngày càng được ưa chuông tại Việt Nam. Quyết định này giúp chuyên môn hóa công tác quản lý, tổ chức các giải đấu, đào tạo lực lượng HLV, VĐV cho cả hai môn thể thao trên địa bàn TP HCM.

Những điều bạn cần biết về Pickleball

Sân pickleball

Về kích thước sân tương tự như sân cầu lông dài 13,41 mét và rộng 6,1 mét (có thể có đôi chút chênh lệch ở từng mặt sân khác nhau, nhưng không đáng kể). 

Mặt sân chơi Pickleball được chia thành hai phần đối xứng, mỗi bên có độ rộng là 3,05 mét cộng với một khoảng ‘non-volley zone’ nằm phía trước dài 2,13 mét (tính từ lưới đến đường gạch trên sân). Tổng độ dài của mỗi bên sân là 6,7 mét.

Lưới Pickleball

Lưới ngăn sân Pickleball nằm giữa sân và có độ cao khoảng 0,86 mét và 0,91 mét ở hai bên.

Bóng Pickleball

Quả bóng dành cho bộ môn Pickleball là loại bóng có đường kính khoảng 7,6cm, trọng lượng nhẹ từ 23 đến 26 gram, cấu tạo từ nhựa hoặc cao su giúp bóng có khả năng đàn hồi. Ngoài ra, bóng Pickleball được đục lỗ giúp giảm tốc độ và vận tốc của quả bóng trong trò chơi không quá nhanh, giúp người chơi có thời gian để phản xạ và đưa ra các pha đánh chính xác.

Vợt Pickleball

Vợt dùng để chơi Pickleball có kích thước khá đặc biệt. Chiều dài của cây vợt dao động từ 40 đến 41 cm, chiều rộng từ 20 đến 24 cm và độ dày từ 1,27 đến 1,9 cm. Mặc dù dài hơn so với các cây vợt tennis hoặc cầu lông, nhưng cây vợt Pickleball lại nhẹ hơn. Điểm khác biệt lớn nhất của cây vợt Pickleball so với các loại cây vợt khác là mặt vợt được làm bằng nhựa cứng, giúp giảm thiểu sự xoắn trên mặt vợt khi tiếp xúc với bóng Pickleball. 

Đội hình khi chơi

Khi chơi Pickleball, bạn có thể lựa chọn giữa các đội hình sau:

• Chơi đơn: Một người chơi trên mỗi bên. Trong trường hợp này, bạn sẽ đối đầu với đối thủ của mình bên kia sân.

• Chơi đôi nam: Hai người nam chơi cùng nhau đối đầu với 2 người nam bên kia sân. Cả hai đối tác đều đứng ở cùng một phía của sân khi giao bóng.

• Chơi đôi nữ: Hai người nữ chơi cùng nhau đối đầu với 2 người nữ phía sân đối diện. Tương tự như đôi nam, cả hai đối tác đều đứng ở cùng một phía của sân khi giao bóng

Một điểm cần lưu ý trong trường hợp chơi đôi, việc cả 2 người đứng ở cùng một phía của sân khi giao bóng là quan trọng để tạo ra sự cân bằng trong chiến thuật và quy định của trò chơi. 

Chiến thuật khi chơi

1. Giữ vị trí: Đứng gần lưới giúp kiểm soát trò chơi tốt hơn, nhưng cần phải cẩn thận với cú đánh dài của đối phương.

2. Giao tiếp: Đặc biệt quan trọng trong trận đấu đôi, cần phải giao tiếp tốt với đồng đội để tránh đụng nhau hoặc bỏ sót bóng.

Luật chơi, cách chơi Pickleball?

Để có thể bắt đầu chơi bộ môn Pickleball trước tiên bạn cần hiểu luật chơi Pickleball. Dưới đây là Luật chơi bộ môn Pickleball được Ủy ban và hội đồng luật chơi Pickleball của Hoa Kỳ cập nhật và phê duyệt Sách luật chơi chính thức vào năm 2023.

Quy tắc 1 – Giao bóng

Bắt đầu trò chơi, đội giành quyền giao bóng phải đứng dưới cuối sân sau vạch kẻ sân (đường baseline) để giao bóng, người giao bóng phải đưa bóng trong sân, qua lưới và qua vùng trung tâm hay còn gọi là vùng “non-volley zone”. Khi giao bóng, bóng phải được giao cho đối thủ từ góc chéo sân thì mới được tính là 1 pha giao bóng hợp lệ. Đội không giành quyền giao bóng phải đánh trả lại bóng trước khi nó chạm đất hai lần (tức chỉ được chạm đất 1 lần kể từ khi giao bóng). Nếu không đội không giành quyền giao bóng sẽ bị mất điểm. Cách tính điểm khi chơi pickleball sẽ được nêu quy tắc số 2.

Việc giao bóng đúng theo luật quy định mục tiêu là để cuộc chơi được bắt đầu một cách công bằng nhất.

Quy tắc 2 – Điểm số

Điểm số tối đa của mỗi ván Pickleball tương tự trong môn bóng bàn là 11 điểm/ván và phải thắng thắng cách biệt đến 2 điểm mới được tính là thắng 1 ván. Nếu kết quả đang là 10-10, trận đấu sẽ tiếp tục cho đến khi một đội có cách biệt 2 điểm với đội còn lại thì mới chiến thắng.

Quy tắc 3 - Lỗi

Có nhiều loại lỗi trong Pickleball, bao gồm đánh bóng ra ngoài sân, không tuân thủ quy tắc giao bóng, đánh bóng vào vùng “non-volley zone”, hoặc bóng đi vào lưới. Khi bạn mắc lỗi điểm số sẽ được tính cho đối thủ và chuyển bóng cho đối thủ giao bóng. Trong Pickleball, có nhiều loại lỗi mà người chơi cần tránh, bao gồm:

• Đánh bóng ra ngoài sân: Khi bóng bay ra ngoài giới hạn của sân, bạn sẽ mắc phải lỗi này.

• Không tuân thủ quy tắc giao bóng: Quy tắc giao bóng đòi hỏi bạn phải đứng ở phía dưới vạch kẻ cuối sân (đường baseline) và đưa bóng qua vạch ngang giữa sân, tránh vùng “non-volley zone.” Nếu không tuân thủ, bạn sẽ bị tính lỗi.

• Đánh bóng vào vùng “non-volley zone”: Vùng “non-volley zone” là khu vực gần lưới, trong đó bạn không được đánh bóng trong vùng này khi bóng chưa chạm đất chỉ có thể đánh bóng trong vùng này khi bóng đã chạm đất. Nếu đánh bóng từ vùng này chưa chạm đất, bạn sẽ mắc lỗi.

• Bóng đi vào lưới: Nếu bóng của bạn chạm vào lưới trước khi qua vạch ngang, đối thủ sẽ được tính điểm và chuyển bóng để giao bóng.

Quy tắc số 4 - Vùng non-volley-zone

Khi chơi Pickleball, bạn không được bước vào vùng “non-volley zone,” ngay cả khi bạn cố gắng cứu một quả bóng và sau đó ngã vào khu vực này vẫn tính là lỗi. Nếu bạn đánh bóng từ vùng này, đó sẽ là lỗi. Tuy nhiên, nếu đối thủ của bạn đánh bóng rơi vào vùng “non-volley zone,” bạn mới được phép bước vào và đánh trả. 

Quy tắc 5 – Bóng phải được chạm sân hai lần ở cả hai bên trước khi trò chơi bắt đầu

Đội giành quyền giao bóng phải thực hiện giao bóng chéo sân, bóng chạm sân một lần và đối thủ đánh trả. Khi bóng được đánh trả trở lại, phải được chạm sân lần thứ hai thì đội giao bóng mới có quyền đánh trả để nhập cuộc.

Quy tắc này giúp cho cuộc chơi được công bằng. Nếu không, đội giao bóng sẽ tấn công một cách dễ dàng sau khi hoàn thành cú giao bóng.

Quy tắc số 6 - Giành điểm và đổi vị trí giao bóng

Khi bạn giao bóng và giành được điểm cho đội, bạn sẽ đổi chỗ với đồng đội của mình (khi đánh cặp) để tiếp tục giao bóng cho đối thủ khác.

Quy tắc số 7 - Giao bóng hỏng và đổi vị trí

Nếu bạn là người giao bóng đầu tiên khi trận đấu mới bắt đầu và pha giao bóng của bạn không thành công (phạm lỗi), bóng sẽ được chuyển cho đồng đội của bạn để giao bóng lại, chưa tính là mất điểm. Nếu đồng đội của bạn cũng giao bóng không đạt (hỏng), khi ấy lượt giao bóng mới chuyển sang đối thủ. Tuy nhiên, bạn sẽ không bị trừ điểm và đối thủ cũng không được cộng điểm.

Vì theo quy tắc số 5, bóng phải được chạm mặt đất hai lần thì cuộc chơi mới bắt đầu.

Quy tắc 8 - Điểm chiến thắng phải thắng cách biệt tối thiểu 2 điểm

Một đội được coi là dành chiến thắng khi đội đó được 11 điểm, nhưng phải cách biệt tối thiểu 2 điểm với đối thủ. 

Nếu trận đấu hòa ở tỷ số 10 – 10, trận đấu sẽ không dừng lại ở 10 – 11, mà đội vừa giành chiến thắng phải thắng cách biệt lên 2 điểm, tức là 12 – 10 hoặc 13 – 15 hoặc 19 – 21, cứ như thế cho đến bạn khi bạn ghi được 2 điểm liên tiếp.

Một số điểm cần chú ý trong Pickleball

Khu vực không đánh Volley (Non-Volley Zone)

Khu vực Non - Volley Zone đầy tiềm ẩn nguy hiểm với nhiều quy tắc nghiêm ngặt về việc đánh volley. Người chơi thường cố gắng để được Volley trong khu vực này nhằm tạo cơ hội ghi điểm.

Cú smash

Cú Smash là cú đánh rất mạnh vào phần sân của đôi thủ. Cú đánh smash này có thể tạo ra một cơ hội ghi điểm rất cao nếu được thực hiện thành công và đúng cách.

Strategy

Pickleball là môn thể thao không chỉ dựa vào sức mạnh, mà còn phải dựa vào chiến thuật. Người chơi Pickleball thường sử dụng những cú đánh xoáy tạo quỹ đạo bay của bóng rất khó chịu, tạo độ khó khiến đối thủ rất khó kiểm soát và đánh hỏng.

Kỷ luật và tôn trọng

Người chơi pickleball thường tuân theo các quy tắc kỷ luật và tôn trọng đối thủ. Trò chơi này thường được xem như một trò chơi gia đình và thân thiện.

Lợi ích khi chơi PickleBall 

Pickleball là một môn thể thao không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất mà còn giúp cải thiện sức khỏe tinh thần và tạo ra cơ hội xã hội khiến nó trở thành một môn thể thao lý tưởng cho mọi người. Dưới đây là 10 lợi ích của việc chơi Pickleball:

1. Cải thiện sức khỏe tim mạch: Pickleball là một hoạt động thể chất vừa phải đến cường độ cao, giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

2. Tăng cường khả năng phối hợp: Việc đánh bóng và di chuyển trên sân giúp người chơi phát triển sự phối hợp giữa tay, mắt và toàn bộ cơ thể.

3. Phát triển sức mạnh và sự linh hoạt: Pickleball yêu cầu người chơi di chuyển nhanh nhẹn và đánh bóng với lực, giúp phát triển sức mạnh cơ bắp và sự linh hoạt.

4. Giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng: Tham gia vào các hoạt động thể thao như Pickleball có thể giúp giảm căng thẳng, cải thiện tâm trạng và tăng cường sức khỏe tinh thần.

5. Xây dựng mối quan hệ xã hội: Pickleball là một môn thể thao xã hội, thường được chơi trong các nhóm nhỏ, giúp người chơi kết nối, xây dựng mối quan hệ và giao lưu với người khác.

6. Thích hợp cho mọi lứa tuổi: Pickleball có luật chơi đơn giản và không đòi hỏi quá nhiều sức mạnh, nên phù hợp cho mọi lứa tuổi, từ trẻ em đến người cao tuổi.

7. Giúp giảm cân và duy trì vóc dáng: Chơi Pickleball đốt cháy calo, giúp giảm cân và duy trì một vóc dáng cân đối.

8. Tăng cường khả năng phản xạ: Pickleball yêu cầu phản ứng nhanh với các đường bóng, giúp cải thiện khả năng phản xạ và tăng tốc độ xử lý của bộ não.

9. Thúc đẩy sự bền bỉ: Tham gia vào môn thể thao này đòi hỏi sự kiên trì và nỗ lực, giúp tăng cường sự bền bỉ cả về thể chất và tinh thần.

10. Giải trí và thư giãn: Pickleball là một môn thể thao vui nhộn, mang lại niềm vui và sự giải trí cho người chơi, đồng thời giúp thư giãn sau những giờ làm việc căng thẳng.