Nên mua máy bắn vít hay máy khoan? Thiết bị nào tốt hơn?

Máy khoan và máy bắn vít đều là những công cụ hữu ích trong gia đình, xưởng hoặc gara. Dù đôi khi máy bắn vít còn được gọi là máy khoan va đập, nhưng thực tế nó không được thiết kế để khoan lỗ.

Hai loại máy này có một số điểm tương đồng, khiến nhiều người dễ nhầm lẫn. Tuy nhiên, hiểu rõ sự khác biệt giữa chúng sẽ giúp bạn lựa chọn đúng dụng cụ cho từng công việc, đồng thời tận dụng tối đa lợi ích của cả hai.

So sánh máy bắn vít và máy khoan

Mặc dù cả hai đều có một số chức năng giống nhau chẳng hạn như siết chặt ốc vít và bu lông trong các dự án sửa chữa, cải tạo nhà cửa hoặc xây dựng nhưng mũi khoan của máy khoan có thể được thay đổi, cho phép công cụ này tạo lỗ trên nhiều loại vật liệu khác nhau. Trong khi đó, máy bắn vít chỉ được thiết kế để siết chặt ốc vít, nhưng lại thực hiện công việc này hiệu quả hơn so với máy khoan.

Sự khác biệt chính khác giữa máy bắn vít và máy khoan là máy bắn vít sẽ tự động tạo ra các xung lực nhanh, liên tục để xuyên qua các vật liệu khác nhau, trong khi với máy khoan, bạn cần phải nhấn và nhả cò thủ công để đạt được hiệu ứng tương tự.

Máy khoan

Máy khoan có cả hai loại có dây và không dây, hoạt động bằng cách tạo mô-men xoắn (lực xoay) để quay mũi khoan theo chiều kim đồng hồ và khoan lỗ trên vật liệu. Khi sử dụng đầu vặn vít, máy khoan cũng có thể siết chặt ốc vít, bu lông và các loại chốt khác, đồng thời có chế độ đảo ngược để tháo chúng ra.

Một trong những hạn chế chính của máy khoan là để tăng lực khoan, bạn cần phải nhấn xuống và duy trì áp lực ổn định bằng tay, điều này có thể gây mỏi cổ tay và cánh tay khi làm việc lâu dài. Ngoài ra, máy khoan đôi khi bị đuối lực hoặc khó hoạt động trơn tru, nhất là khi khoan vào vật liệu cứng. Để khắc phục, bạn có thể nhấn nhả cò liên tục trong thời gian ngắn, nhưng điều này cũng phải thực hiện thủ công.

Ưu và nhược điểm của máy khoan

Ưu điểm:

• Đa năng hơn máy bắn vít, có thể sử dụng cho nhiều công việc khác nhau.
• Có thể vừa khoan lỗ vừa siết chặt ốc vít.
• Mũi khoan và đầu vặn vít có giá thành rẻ, dễ thay thế.

Nhược điểm:

• Kém hiệu quả khi siết chặt ốc vít dài.
• Cần khoan mồi trước đối với những loại ốc vít khó.
• Gây mỏi tay, cổ tay và cánh tay khi sử dụng trong thời gian dài.

Máy bắn vít

Có thiết kế tương tự máy khoan, nhưng máy bắn vít thường ngắn hơn, nhỏ hơn và gọn hơn. Nó cũng có nhiều đặc điểm giống máy khoan, như tay cầm, cò bấm và đầu lục giác để giữ các loại mũi vít khác nhau. Mặc dù có thể sử dụng máy bắn vít để khoan lỗ trong trường hợp cần thiết, nhưng nó thực sự được thiết kế để siết chặt ốc vít với lực mạnh và mô-men xoắn cao.

Máy bắn vít hoạt động ở một tốc độ cố định và tự động chuyển sang chế độ xung lực mạnh, liên tục nếu phát hiện vật liệu có lực cản, giúp xiết vít dễ dàng và hiệu quả hơn.

Ưu & nhược điểm của máy bắn vít

Ưu điểm:

• Giảm mỏi tay và cổ tay, vì lực xoắn được tạo ra bởi máy chứ không phải người dùng.
• Hạn chế tình trạng toét đầu vít, giúp siết chặt ốc vít hiệu quả hơn.
• Kích thước nhỏ gọn hơn hầu hết các loại máy khoan, dễ dàng thao tác trong không gian hẹp.
• Tỷ lệ công suất cao so với kích thước, giúp làm việc nhanh và mạnh hơn.

Nhược điểm:

• Không có tùy chỉnh tốc độ, chỉ hoạt động ở một mức nhất định.
• Không phù hợp để khoan lỗ, chỉ chuyên dụng để siết chặt vít.
• Không dùng được trên vật liệu cứng, giòn như bê tông hoặc gạch.
• Cần sử dụng loại mũi vít đặc biệt, giá thành cao.
• Đắt hơn so với máy khoan.

Khi nào nên dùng máy bắn khoan?

Sử dụng máy khoan cho bất kỳ dự án nào liên quan đến tạo lỗ mồi bằng mũi khoan, khoan lỗ chính xác ở góc độ nhất định, siết chặt các vít ngắn, đóng đinh nhỏ trực tiếp vào gỗ mềm, và khoan vào gạch, đá hoặc bê tông.

Máy khoan cũng là lựa chọn tốt nhất khi làm việc với tấm thạch cao. Vật liệu này đòi hỏi sự kiểm soát chính xác để tránh đầu vít đi quá sâu và làm hỏng phần lõi của tấm thạch cao. Máy khoan có thể cung cấp mức độ kiểm soát này, trong khi máy bắn vít thì không.

Khi nào nên dùng máy bắn vít?

Nhờ vào kích thước nhỏ gọn, trọng lượng nhẹ và thiết kế không dây, máy bắn vít là lựa chọn hàng đầu khi làm việc trong garage hoặc sửa chữa xe cộ. Nó cũng phù hợp nhất khi làm việc với các loại vít dài và đóng trực tiếp vào gỗ đặc biệt là gỗ cứng hoặc có mắt gỗ—một nhiệm vụ mà máy khoan khó thực hiện ngay cả khi đã khoan mồi trước.

Với công suất mạnh mẽ và thiết kế nhỏ gọn, máy bắn vít cũng là lựa chọn lý tưởng để siết chặt bu lông, vít lag, và bắt vít vào trần nhà hoặc những khu vực khó tiếp cận.

Máy khoan búa với máy bắn vít

Máy khoan búa là một loại máy khoan chuyên dụng, được thiết kế để khoan lỗ trên các vật liệu cứng như gạch, bê tông và đá, đồng thời cũng có thể sử dụng trên kính và gạch men. Máy hoạt động bằng cách xoay kết hợp với chuyển động đập tới lui nhanh, giúp đục và khoan vật liệu giống như một chiếc búa. Tuy nhiên, máy khoan búa không được thiết kế để bắt vít vào lỗ khoan.

Máy bắn vít được thiết kế chuyên dụng cho việc bắt vít và siết chặt ốc vít, đặc biệt là các loại bu lông lớn cần lực siết cao.

Máy khoan búa và máy bắn vít có mục đích sử dụng hoàn toàn khác nhau. Khi làm việc trên bê tông, gạch hoặc tường gạch xỉ, bạn sẽ cần máy khoan búa để tạo lỗ cho vít và máy bắn vít để siết chặt vít vào vị trí.

Động cơ chổi than với động cơ không chổi than

Tất cả các loại máy khoan và máy bắn vít hoạt động bằng cách chuyển đổi dòng điện thành chuyển động cơ học quay, làm quay động cơ và các đầu mũi khoan. Những công cụ này có thể sử dụng động cơ chổi than hoặc động cơ không chổi than. Các thiết bị không dây thường dùng động cơ không chổi than hiện đại, trong khi máy khoan có dây có thể sử dụng cả hai loại động cơ.

Động cơ chổi than

Đây là loại động cơ truyền thống, đã được sử dụng từ những năm 1830. Nó bao gồm nam châm, cuộn dây (còn gọi là phần ứng) với một đầu gọi là cổ góp (commutator), và hai chổi than. Chổi than này nhanh chóng chuyển đổi giữa các điện tích dương và âm để làm quay động cơ khi dòng điện chạy qua cổ góp.

Ưu điểm lớn nhất của động cơ chổi than là chi phí thấp hơn, nhưng nhược điểm là chổi than sẽ bị mòn theo thời gian, đòi hỏi phải thay thế thường xuyên để đảm bảo hoạt động ổn định.

Động cơ không chổi than

Loại động cơ này sử dụng một mạch điện tử gọi là biến tần (inverter) để tạo ra từ trường làm quay động cơ. Động cơ không chổi than có nhiều ưu điểm vượt trội như:

• Hiệu suất cao hơn
• Mô-men xoắn mạnh hơn
• Ít bộ phận hơn, không tạo nhiệt, tia lửa hoặc ma sát
• Tuổi thọ dài hơn, hầu như không cần bảo trì

Điểm hạn chế duy nhất của động cơ không chổi than là giá thành cao hơn, có thể gấp đôi so với động cơ chổi than. Tuy nhiên, xét về độ bền và chi phí bảo trì thấp, đây là một khoản đầu tư đáng giá.