Loạt trường ở phường Nghĩa Đô thu tiền tỉ/năm, phụ huynh không được trả hóa đơn tài chính

Thực hiện chuyên đề tư vấn tiêu dùng theo tôn chỉ mục đích được cấp, tạp chí Tiếp thị và Gia đình đã tiếp nhận nhiều thông tin từ phụ huynh học sinh trên địa bàn TP Hà Nội về việc sử dụng một số dịch vụ giáo dục nhưng không nhận được hóa đơn tài chính.

Để góp phần tuyên truyền các quy định về chính sách thuế theo quy định của Chính phủ, cùng đó giúp các bên liên quan gồm nhà trường, các đối tác liên kết, chính quyền địa phương thực hiện đúng nghĩa vụ, chức năng của mình, đặc biệt giúp phụ huynh học sinh tiếp cận các sản phẩm, dịch vụ đạt chuẩn pháp lý Tạp chí Tiếp thị và Gia đình đã gõ cửa các chuyên gia để cung cấp các thông tin liên quan.

Thực trạng trường thu tiền tỉ nhưng phụ huynh không được nhận hóa đơn

Theo các phụ huynh, ngoài các khoản thu đều đặn hằng tháng, tại các trường tiểu học và trung học cơ sở trên địa bàn phường mỗi năm tổ chức cho học sinh đi dã ngoại 2 lần. Trung bình, mức tiền mà phụ huynh phải nộp cho nhà trường 1 lần là khoảng 300.000 đồng nhưng chưa lần nào các phụ huynh nhận được hóa đơn tài chính.

Năm 2025, trường Tiểu học Nghĩa Tân tổ chức hoạt động dã ngoại 02 lần cho toàn bộ học sinh các lớp. Phụ huynh trường này cho biết, mọi năm trường kết hợp với một công ty truyền thống, năm nay trường kết hợp thêm với đối tác mới là Công ty CP Truyền thông và Du lịch quốc tế Thăng Long.

“Năm nay, công ty Thăng Long là đối tác mới, tổ chức cho các cháu đi trải nghiệm tại Làng Mô (xã Đoài Phương, TP Hà Nội), trường thu mỗi cháu là 300.000 đồng qua các giáo viên chủ nhiệm và không có bất kỳ hóa đơn tài chính nào được trả cho phụ huynh” – phụ huynh trường Nghĩa Tân cho biết.

Theo giới thiệu, trường Tiểu học Nghĩa Tân có trên 3.000 học sinh, tính trung bình mỗi học sinh trường thu 300.000 đồng, nếu số học sinh toàn trường đi đủ thì mỗi kỳ nhà trường thu số tiền là 900 triệu đồng. Mỗi năm tổng thu là khoảng 1.8 tỷ đồng. Do người mua không nhận được hóa đơn tài chính nên số tiền tỉ này có phải kê khai thuế hay không là điều cần làm rõ.

Công ty nói trách nhiệm thuộc nhà trường, trường né tránh

Liên quan đến việc tổ chức dã ngoại và phụ huynh không nhận được hóa đơn tài chính, ông Phạm Anh Vượng, giám đốc Công ty CP Truyền thông và Du lịch quốc tế Thăng Long cho biết, công ty là bên đứng ra thu tiền và xuất hóa đơn tổng cho nhà trường trên tổng số lượng học sinh tham gia. Về ý kiến của phụ huynh cho rằng đóng tiền nhưng không nhận được bất kỳ hóa đơn tài chính nào, ông Vượng cho biết: “Việc này thuộc trách nhiệm của bộ phận kế toán nhà trường, họ (nhà trường) làm việc với phụ huynh học sinh”.

Để có thông tin tư vấn tiêu dùng đúng pháp luật cho phụ huynh học sinh, ngày 28/10, phóng viên Tạp chí Tiếp thị và Gia đình liên hệ với cán bộ phụ trách văn phòng trường Tiểu học Nghĩa Tân tên là Thúy, bà này cho biết: “Hiệu trưởng (bà Nguyễn Thị Bích Nga – PV) nói là không phối hợp, không tiếp. Không phải cơ quan báo chí nào nhà trường cũng phải phối hợp”. Khi phóng viên hỏi liệu nhà trường có trả lời bằng văn bản hay hình thức nào khác không, bà Thúy khẳng định: “Không tiếp nhé. Bên mình không tiếp và cũng không làm việc”.

Cũng liên quan đến nội dung về liên kết trong đó có hoạt động dã ngoại, khi phóng viên liên hệ với trường Tiểu học Nghĩa Đô thì cũng nhận được tình trạng né tránh nêu trên. Ngày 28/10, cán bộ tên Tú phụ trách văn phòng trường Nghĩa Đô cho biết đã chuyển nội dung của phóng viên tới Hiệu trưởng tuy nhiên trường đang nhiều việc nên chưa sắp xếp được lịch.

Tới ngày 10/11, phóng viên liên hệ lại bà Tú nhưng cũng chỉ nhận thông tin là chưa xếp được lịch. Sau đó, bà Tú đề nghị phóng viên liên hệ bà Ngạc Thị Đông hiệu phó phụ trách.

Ngày 11/11, phóng viên liên hệ tới bà Ngạc Thị Đông bà này cho biết hiện chưa nhận được bất cứ thông tin gì từ văn phòng hay hiệu trưởng chỉ đạo, bà sẽ kiểm tra lại sau đó sắp xếp lịch.

Tuy nhiên, đến ngày 14/11, khi phóng viên tiếp tục liên hệ lại bà Đông thì cũng nhận được câu trả lời tương tự và đề nghị phóng viên liên hệ lại văn phòng để nắm rõ thông tin là đã chuyển tới ai, chỉ đạo cho ai làm việc. Tiếp đó, phóng viên liên hệ lại với bộ phận văn phòng nhưng không thể kết nối.

Việc vận hành kinh doanh trong các nhà trường ở phường Nghĩa Đô nói riêng và TP Hà Nội nói chung về bản chất tương tự cách vận hành của một doanh nghiệp có hàng ngàn “khách hàng” cố định/tháng/năm. Vì sao các trường lại né tránh khi phụ huynh học sinh băn khoăn về hóa đơn? Tạp chí Tiếp thị và Gia đình sẽ cung cấp thêm thông tin tới phụ huynh học sinh.

Không tuân thủ nghiêm thì dễ có vi phạm

Cung cấp thông tin tư vấn tới tạp chí Tiếp thị và Gia đình, Chuyên gia kế toán - thuế Đặng Hồng Minh - Chủ tịch Hội đồng thành viên Liên Việt Tax (Hà Nội) cho biết các bên liên quan phải tuân thủ quy định về pháp luật thuế. Về thông tin phụ huynh học sinh không nhận được hóa đơn tài chính khi đóng tiền cho con tham gia hoạt động ngoại khóa, bà Minh nhận diện theo các trường hợp sau.

Trường hợp một, nhà trường là đơn vị tổ chức hoạt động ngoại khóa thì trường phải có chức năng tổ chức sự kiện – hoạt động ngoại khóa, hoặc đã được cấp giấy phép tổ chức hoạt động ngoại khóa nằm trong chương trình giảng dạy.

Khi thu tiền phụ huynh, nhà trường phải xuất hóa đơn cho từng học sinh, chịu thuế GTGT nếu không được cấp phép tổ chức hoạt động ngoại khóa và không phải chịu thuế GTGT nếu hoạt động thuộc chương trình giảng dạy và có giấy phép. Trường hợp này, công ty du lịch xuất hóa đơn cho nhà trường là hoàn toàn hợp lệ, vì nhà trường là người mua dịch vụ theo hợp đồng.

Trường hợp hai, nhà trường chỉ là đơn vị thu hộ – chi hộ khi trường không có chức năng tổ chức sự kiện, chỉ hỗ trợ tập hợp học sinh và thu hộ tiền. Khi này, trường không phải là bên thụ hưởng dịch vụ, công ty du lịch phải xuất hóa đơn trực tiếp cho từng phụ huynh học sinh.

Nếu nhà trường đứng tên trên hóa đơn sẽ không hợp lý, vì khoản chi phí này không gắn với doanh thu tương ứng trong hoạt động của nhà trường.

Về mặt hóa đơn – nếu đúng bản chất giao dịch và đúng đối tượng mua – thì hóa đơn luôn hợp lệ. Tuy nhiên, nếu nhà trường không xuất hóa đơn cho phụ huynh, nhưng lại nhận hóa đơn chi phí từ công ty du lịch, thì hóa đơn đó không hợp lý để hạch toán vào chi phí của nhà trường.

Chỉ khi nhà trường vừa có chức năng tổ chức hoạt động, vừa xuất hóa đơn cho phụ huynh, thì việc nhận hóa đơn từ công ty mới hợp lệ và hợp lý.

Bà Minh cho rằng, các bên liên quan phải có trách nhiệm tuân thủ quy định về hóa đơn điện tử. Theo nghị định 123/2020/NĐ-CP được sửa đổi bổ sung một số điều tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP và Luật Quản lý thuế thì công ty du lịch phải xuất hóa đơn điện tử khi cung cấp dịch vụ.

Hóa đơn phải thể hiện: Các nội dung cơ bản như thông tin người bán (tên, địa chỉ, MST), thông tin người mua (tên, địa chỉ, MST/Số ĐDCN), tên hàng hóa/dịch vụ, đơn vị tính, số lượng, đơn giá, thành tiền, thuế suất, tổng tiền; đặc biệt bổ sung yêu cầu ghi Số định danh cá nhân (CCCD/CMND) hoặc Số hộ chiếu của người mua không có MST, cùng các quy định về thời điểm lập, chữ ký số và phương thức gửi hóa đơn

Nhà trường chỉ được xuất hóa đơn nếu là đơn vị cung cấp dịch vụ. Nếu chỉ thu hộ thì không được xuất hóa đơn, chỉ lập chứng từ thu hộ – chi hộ nếu cần.

Cũng theo bà Minh, nếu không tuân thủ nghiêm các quy định thì các bên liên quan sẽ dễ mắc một số sai phạm như: Nhà trường không có chức năng, nhưng lại nhận hóa đơn của công ty du lịch dẫn đến chi phí không hợp lý. Nhà trường thu tiền phụ huynh nhưng không xuất hóa đơn thì vi phạm quy định về hóa đơn điện tử. Công ty du lịch xuất hóa đơn cho nhà trường trong khi đúng bản chất phải xuất cho phụ huynh thì đối diện rủi ro bị ấn định thuế.

Phường sẽ kiểm tra về mảng tài chính

Liên quan tới thực trạng liên kết và chấp hành các nghĩa vụ về thuế, tài chính ở các trường trên địa bàn, UBND phường Nghĩa Đô đã cung cấp các thông tin tới tạp chí Tiếp thị và Gia đình.

Ngày 9/12, bà Đinh Thị Hương, Phó Trưởng phòng Văn hóa – Xã hội phường Nghĩa Đô, cho biết, các chương trình học liên kết tại hai trường đều triển khai theo chủ trương đã được phê duyệt, đồng thời phải tuân thủ quy trình đầy đủ từ khâu chuẩn bị đến tổ chức. Mọi hoạt động thu – chi liên quan đến chương trình đều phải xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ rõ ràng. Giữa nhà trường, phụ huynh và doanh nghiệp đều có biên bản thỏa thuận và hợp đồng cụ thể.

Về công tác kiểm tra, bà Hương cho hay Phòng đã thực hiện kiểm tra chuyên môn, bao gồm cả kiểm tra định kỳ và đột xuất. Tuy nhiên, ở mảng tài chính, việc kiểm tra vẫn chưa được tiến hành.

“Để kiểm tra tài chính, cần có cán bộ chuyên môn và phải triển khai theo hình thức liên ngành, phối hợp với các phòng ban liên quan để đảm bảo đánh giá toàn diện” bà Hương nhấn mạnh.

Theo bà, kế hoạch kiểm tra liên ngành đã được xây dựng và sẽ được tiến hành trong thời gian tới. Khi có kết quả Phòng sẽ thông tin cụ thể tới Tạp chí.