Từ vụ phát hiện đường dây sữa giả: Làm sao nhận biết sữa bột giả giữa thị trường hỗn loạn?
Giữa thị trường sữa bột đa dạng và phức tạp, thông tin về một đường dây sản xuất, tiêu thụ sữa giả vừa bị phát hiện khiến nhiều người tiêu dùng hoang mang. Vậy làm thế nào để nhận biết sữa bột giả giữa “ma trận” thương hiệu, bao bì và chiêu trò tinh vi hiện nay?
Phát hiện đường dây sữa giả lớn
Mới đây, một đường dây sản xuất, buôn bán, tiêu thụ sữa bột giả với số lượng cực lớn trên địa bàn TP Hà Nội và các tỉnh lân cận vừa bị các đơn vị nghiệp vụ Bộ Công an phát hiện.
Kết quả điều tra bước đầu xác định: Từ tháng 8/2021 đến nay, các đối tượng đã thành lập Công ty Cổ phần Dược quốc tế Rance Pharma và Công ty Cổ phần Dược dinh dưỡng Hacofood Group để sản xuất kinh doanh sữa bột.
Tài liệu xác định, đường dây này đã sản xuất 573 nhãn hiệu sữa bột các loại. Các loại sữa dành cho những người bị tiểu đường, suy thận, trẻ sinh non, thiếu tháng và phụ nữ có thai.
Các thành phần công bố như chiết xuất tổ yến, đông trùng hạ thảo, bột macca, bột óc chó... nhưng trên thực tế, hoàn toàn không có những chất này. Các đối tượng đã bỏ một số nguyên liệu đầu vào và thay thế, bổ sung thêm một số chất phụ gia. Cơ quan công an xác định, sữa bột có chỉ tiêu chất lượng một số chất đạt dưới 70% so với mức công bố, đủ điều kiện để xác định là hàng giả.
Trong khoảng 4 năm, các đối tượng đã tiêu thụ sữa các loại ra thị trường, mang lại doanh thu gần 500 tỷ đồng.
Cách phân biệt sữa bột thật - giả trên thị trường
Sữa bột giả, không rõ nguồn gốc đã gây nhiều nguy hại cho người tiêu dùng, đặc biệt là các em nhỏ và phụ nữ mang thai. Theo TS.BS Bùi Thị Nhung – Trưởng khoa Dinh dưỡng Học đường và Ngành nghề, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, khi sử dụng các loại sữa bột giả, kém chất lượng có thể làm nguy hại đến sức khỏe của người dùng, nhất là trẻ em.
Tùy vào các thành phần giả làm nên sữa giả sẽ gây các mức độ nguy hại khác nhau. Có thể kể như, sữa có melamine khi trẻ uống gây nên bệnh sỏi, sạn thận, suy dinh dưỡng… Ngoài ra, sữa bột giả với nguyên liệu không đúng với tỷ lệ, trẻ uống sẽ không đảm bảo được yếu tố dinh dưỡng. Đồng thời, quy trình sản xuất không đảm bảo sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm mốc xâm nhập, khi sử dụng có thể gây ra tình trạng tiêu chảy, ngộ độc, ảnh hưởng hệ hô hấp.
Vậy làm cách nào để phân biệt được sữa thật- sữa giả?
Việc phân biệt sữa thật và giả khi có quá nhiều loại sữa được bày bán tràn lan trên thị trường hiện nay rất khó khăn. Theo TS.BS Bùi Thị Nhung, việc phân biệt sữa thật hay giả với cách quan sát bằng mắt thường không dễ, đặc biệt với những loại sữa giả 'ruột'. Tuy nhiên, bạn bạn vẫn có thể nhận diện được thông qua những cách này:
Nhận diện từ bên ngoài
- Xem mã vạch sản phẩm: Khi mua sữa bột, bạn cần quan sát trên hộp giấy hoặc hộp thiếc phải có mã vạch, kiểm tra kĩ mã vạch sản phẩm. Sản phẩm nhập khẩu từ nước ngoài cần kiểm tra thêm tem phụ và hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt từ nhà phân phối.
- Kiểm tra hạn sử dụng: Sữa thật có hạn sử dụng được dập nổi, in rõ ràng, không bị nhòe, còn sữa giả có dấu hiệu bị tẩy xóa, in chồng lên nhau.
- Về bao bì: Với sữa bột chính hãng, bao bì sẽ còn nguyên vẹn, chữ in trên bao bì sắc nét, đẹp mắt, nổi bật, hộp không bị biến dạng, méo mó và có tem nhãn đảm bảo. Tuy nhiên đối với sữa giả do chi phí sản xuất thấp nên họa tiết in nhợt nhạt, không rõ nét, nhòe nhoẹt.
Nhận biết sữa bên trong hộp
- Màu sắc của sữa bột: Sữa bột chất lượng khi mở nắp ra sẽ có mùi thơm mát dễ chịu, có màu vàng nhạt và bột mềm mịn. Trong khi đó, sữa bột giả có màu lạ, không đẹp mắt và có thể bị vón cục.
- Mùi vị: Hàng giả thường có mùi thơm rất gắt hoặc có vị chua, ngái. Còn sữa thật thì có mùi thơm nhẹ dịu, ngửi rất dễ chịu.
- Kiểm tra bằng nước nguội: Thêm một cách để phân biệt sữa thật - giả là cho một thìa sữa bột ra cốc và đổ nước nguội vào để kiểm tra. Sữa bột kém chất lượng hoặc giả sẽ lắng ngay xuống đáy và tan nhanh, còn sữa bột tốt sẽ nổi lơ lửng, không tan nếu chưa khuấy lên.
- Kiểm tra bằng nước nóng: Bạn khuấy sữa vào một cốc nước nóng, nếu sữa thật thì sữa sẽ lơ lửng trong nước và phải khuấy mới tan, sau khi tan thì không có cặn. Còn sữa giả không cần khuấy cũng tan và sẽ có cặn sau khi tan.
- Nếm thử: Với sữa thật bạn sẽ cảm thấy mịn, hơi dinh dính nơi đầu lưỡi và vòm ngạc, tan chậm. Trong khi đó, nếu hạt to, thô, vị chua, chóng tan, không có mùi đặc trưng thì là sữa giả.
Trong bối cảnh thị trường đầy rẫy hàng giả, hàng nhái, việc trang bị kiến thức để phân biệt sữa bột thật – giả là điều cần thiết đối với mỗi người tiêu dùng. Bằng sự quan sát kỹ lưỡng, thói quen kiểm tra sản phẩm và ưu tiên những nguồn cung uy tín, bạn hoàn toàn có thể tự bảo vệ mình trước những rủi ro đến từ các sản phẩm kém chất lượng đang trà trộn từng ngày.
