Thứ tư, 20/12/2023, 17:08 (GMT+7)

Cỏ mực có tác dụng gì? Vị thuốc thiên nhiên có lợi cho sức khỏe

Cây cỏ mực là một loại cỏ dại thường thấy ở những cánh đồng của Việt Nam. Vậy cây cỏ mực có tác dụng gì không? Cùng Tạp chí Tiếp Thị & Gia Đình tìm hiểu ngay dưới đây nhé!

Thông tin chung về cây cỏ mực

1. Tên gọi

Cỏ mực có tác dụng gì? Cây cỏ mực hay còn gọi là cây nhọ nồi, hàn liên thảo, kim lăng thảo, mặc liên thảo,… Tên khoa học của cỏ mực là Eclipta alba Hassk, thuộc họ nhà cúc Asteraceae. Sở dĩ cỏ mực được gọi như vậy vì khi vò nát, nước cây có màu đen như mực. Ở Ấn Độ và Java, cỏ mực thường được người dân dùng làm nguyên liệu trong chế tạo chất nhuộm đen tóc hoặc làm mỹ phẩm bôi da.

2. Đặc điểm sinh học

Cỏ mực là loại cây cỏ sống một năm hoặc nhiều năm. Cây thường mọc thẳng đứng hoặc mọc bò với chiều cao trung bình từ 0.2 – 0.4m, thậm chí có cây cao đến 0.8m. Chúng ta có thể nhận biết hình ảnh cây cỏ mực thông qua những đặc điểm nhận dạng sau:

Hình ảnh cây cỏ mực (Ảnh: sưu tầm)
Hình ảnh cây cỏ mực (Ảnh: sưu tầm)

Thân cây cỏ mực có màu xanh nhạt hoặc nâu, hơi đỏ tía và có lông thưa. Lá cỏ mực mọc đối, gần như không có cuống. Hai mặt lá có lông và các phiến lá hẹp và dài khoảng 2.5cm x 1.2cm.

Hoa cỏ mực có màu trắng, hình đầu và mọc ở ngọn thân hoặc kẽ hở lá. Thông thường, hoa cỏ mực gồm hoa lưỡng tính ở giữa và hoa cái nằm ở ngoài. Quả bế có hình dẹt hoặc cụt đầu, thường có 3 cạnh màu đen dài khoảng 3mm x 1.5cm.

3. Cây cỏ mực mọc ở đâu?

Cây cỏ mực mọc ở đâu hay cây nhọ nồi mọc ở đâu là câu được nhiều người quan tâm. Cây cỏ mực được tìm thấy nhiều ở một số nước như Ấn Độ, Trung Quốc, Việt Nam, Pakistan và một số nước thuộc vùng Nam Á. Ở mỗi quốc gia, cây cỏ mực được sử dụng với những mục đích khác nhau. Cụ thể:

  • Ấn độ: Cây thường được sử dụng như vị thuốc quý giúp trị gan, vàng da, chảy máu miệng, ăn khó tiêu. Bên cạnh đó, chúng còn dùng để làm thuốc nhuộm tóc, làm thuốc bổ tổng quát, trị nấm lác đồng tiền hoặc chữa bị bọ cạp cắn,…

  • Trung Quốc: Dùng cây cỏ mực để kích thích mọc tóc và điều trị chứng tiểu ra máu, đau lưng, sưng gan, vàng da,… Ngoài ra, lá cây cỏ mực tươi có thể dùng để bảo vệ tay, giúp phòng nhiễm độc, sưng mỗi khi làm đồng áng.

  • Pakistan: Thường được sử dụng như vị thuốc bổ tổng quát, trị nhức đầu, hói tóc, các bệnh lý ngoài da, hen suyễn,..

  • Việt Nam: Cây cỏ mực dùng chữa xuất huyệt ruột, nướu răng, chảy máu, sưng bàng quang, mụn nhọt đầu đinh hoặc dùng băng bó ngoài giúp xương mau liền.

Cây cỏ mực có tác dụng gì?

Cỏ mực có tác dụng gì là vấn đề được nhiều người quan tâm. Theo Y học cổ truyền, cây cỏ mực có tính mát, vị chua pha lẫn ngọt, tác dụng chính vào 2 kinh can thận, giúp thanh can nhiệt, điều trị xuất huyết nội tạng và các triệu chứng sưng tấy, mẩn ngứa. Bên cạnh đó, trong cuốn sách Thần nông bản thảo và Điền nam bản thảo có ghi, cây cỏ mực có thể dùng để đắp và bôi lên tóc giúp làm đen và mượt.

Cỏ mực có tác dụng gì (Ảnh: sưu tầm)
Cỏ mực có tác dụng gì (Ảnh: sưu tầm)

Theo Y học hiện đại, trong cây cỏ mực chứa nhiều tinh dầu, Carotene và các Alcaloid có tác dụng tăng tốc độ đông máu, giúp cầm máu và giảm thiểu tình trạng nhiễm trùng. Bên cạnh đó, một vài thí nghiệm về tính độc của cây nhọ nồi trên chuột nhắt trắng với liều lượng độc tố tăng gấp 5 – 80 lần. Và kết quả, không thấy bất kỳ tác dụng phụ hay xuất hiện độc tính nào trên cơ thể. Vì vậy, có thể sử dụng cây cỏ mực để chữa bệnh.

Một số tác dụng tuyệt vời của cây nhọ nồi đối với sức khỏe:

  • Cầm máu

  • Diệt khuẩn và tiêu viêm

  • Giúp tăng cường hệ miễn dịch, ức chế tế bào ung thư biến tính

  • Dưỡng da

  • Làm đen tóc

  • Điều trị chảy máu cam hoặc nôn máu từ dạ dày

  • Chữa tiểu hoặc tiêu ra máu

  • Điều trị râu tóc bạc sớm

  • Chữa chảy máu dạ dày – hoành tá tràng

  • Trị trĩ ra máu và vết đứt nhỏ

  • Chữa rong kinh

  • Điều trị chứng tưa lưỡi ở trẻ

  • Trị loét ống tiêu hóa

  • Suy nhược cơ thể, ăn kém ngon

  • Cải thiện tình trạng chóng mặt, hoa mắt do can thận âm hư tổn

  • Chữa ho ra máu

  • Điều trị và phòng ngừa viêm da

  • Trị chảy máu tử cung

  • Chữa sỏi thận

  • Điều trị sốt xuất huyết

  • Chữa ngứa âm đạo

Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây cỏ mực

Nhờ những tác dụng tuyệt vời nêu trên, do đó cây cỏ mực thường được người dân sử dụng để điều trị các bệnh lý dưới đây.

1. Chữa chảy máu cam và thổ huyết, di mộng tinh

Đối với trường hợp này, bệnh nhân chỉ cần sử dụng một cành cỏ mực bao gồm cành và lá tươi đem đi rửa sạch và giã lấy nước uống.

Cỏ mực có khả năng trị chứng chảy máu cam (Ảnh: sưu tầm)
Cỏ mực có khả năng trị chứng chảy máu cam (Ảnh: sưu tầm)

2. Tiểu ra máu

Dùng mã đề và cây cỏ mực với trọng lượng bằng nhau, rửa sạch. Sau đó, người bệnh giã nát và vắt lấy nước cốt. Mỗi ngày uống 3 chén hỗn hợp thuốc vào lúc đói, giúp hỗ trợ điều trị bệnh tiểu ra máu. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể sử dụng 100g cây nhọ nồi nấu cháo với 3 lát gừng và ăn mỗi ngày, bệnh sẽ có dấu hiệu thuyên giảm sau đó.

3. Chảy máu dạ dày – hành tá tràng

Nguyên liệu:

  • Cây cỏ mực: 50 gram

  • Đại táo: 4 quả

  • Bạch cập: 25 gram

  • Cam thảo: 15 gram

Cách thực hiện: Mỗi ngày sắc một thang thuốc với 4 bát nước cho đến khi cạn còn 2. Chia đều ra uống 2 lần trong ngày.

4. Trĩ ra máu

Người bệnh sử dụng một nắm cây cỏ mực còn nguyên rễ đem rửa sạch, giã nát và cho vào chén rượu trắng nóng. Sau khi thuốc thành hỗn hợp dịch đặc, bệnh nhân sử dụng phần nước uống và phần bã đắp ngoài.

5. Rong kinh

Bệnh nhân có thể sử dụng cỏ mực tươi, giã nát và vắt lấy nước uống để điều trị chứng rong kinh. Bên cạnh đó, người bệnh có thể cải thiện triệu chứng bệnh bằng cách sắc nước cỏ mực khô. Trong trường hợp, máu ra nhiều, ngoài cỏ mực, bệnh nhân nên thêm vào một vài vị thuốc tự nhiên khác như cây huyết dụ hoặc cây trắc bá diệp để làm tăng công dụng đông máu.

Cây nhọ nồi giúp cải thiện tình trạng rong kinh hiệu quả (Ảnh: sưu tầm)
Cây nhọ nồi giúp cải thiện tình trạng rong kinh hiệu quả (Ảnh: sưu tầm)

6. Cây cỏ mực làm đẹp da

Nguyên liệu: 15 – 20g cỏ mực khô.

Cách thực hiện: Rửa qua cỏ mực khô bằng nước sạch. Sau đó đem sắc với khoảng 500ml nước, đun đến khi còn khoảng 200ml thì tắt bếp. Bạn nên thực hiện cách này mỗi tuần 3 – 4 lần.

Một số lưu ý khi sử dụng

Theo nghiên cứu của Viện Dược liệu, cây cỏ mực có tác dụng cầm máu, trị hói, làm chắc răng và tóc. Bên cạnh đó, cây cỏ mực cũng không gây hạ huyết áp hoặc giãn tĩnh mạch. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ có thai, đặc biệt những chị em mang thai 3 tháng đầu không nên sử dụng vì hoạt chất trong loại cây này có thể gây sảy thai.

Trên đây là những thông tin về cây cỏ mực và cỏ mực có tác dụng gì. Hi vọng qua bài viết này, bạn đọc đã biết thêm nhiều kiến thức về Y học và bỏ túi cho mình cách chữa bệnh liên quan. Để có thêm nhiều thông tin hữu ích khác, bạn đừng quên theo dõi chuyên mục Bác sĩ gia đình của Tiếp thị & Gia đình nhé!

Cùng chuyên mục