Vì sao chúng ta ngủ ít hơn và thức dậy sớm hơn khi già đi?
Khi tuổi nhiều lên, nhiều người ngủ ít hơn và thức dậy sớm hơn. Tình trạng này có vẻ là một hiện tượng phổ biến, nhưng chính xác thì nguyên nhân gây ra nó là gì? Bài viết này sẽ đi sâu vào vấn đề này dưới góc độ khoa học và hé lộ những điều bí ẩn cho bạn.
Ngủ ít - thay đổi về tuổi tác và giấc ngủ
Khi chúng ta già đi, các chức năng sinh lý của cơ thể dần thay đổi, bao gồm cả những thay đổi về kiểu ngủ và thức. Người lớn tuổi thường ngủ ít hơn so với khi còn trẻ và chất lượng giấc ngủ của họ cũng có thể kém.
Ngoài ra, người lớn tuổi thường thức dậy dễ dàng hơn vào ban đêm hoặc sáng sớm hơn. Những thay đổi này có thể liên quan đến nhiều yếu tố, bao gồm các yếu tố thể chất, tâm lý và xã hội.
Tác động của những thay đổi sinh lý đến giấc ngủ
Mất ngủ có thể làm giảm tuổi thọ. Theo một số nghiên cứu, những người ngủ ít hơn làm tăng nguy cơ tử vong đến 12% so với những người ngủ từ 7 – 8 tiếng mỗi đêm.
Một số nghiên cứu gần đây cho biết, chứng mất ngủ kinh niên có thể làm tăng khoảng 97% nguy cơ tử vong ở người cao tuổi.
Ngủ ít do mức độ melatonin giảm
Melatonin là một loại hormone do tuyến tùng tiết ra, có chức năng điều chỉnh chu kỳ ngủ và thức. Khi chúng ta già đi, lượng melatonin tiết ra giảm dần, điều này có thể dẫn đến chất lượng giấc ngủ kém làm ngủ ít hơn và hay thức giấc sớm.
Vấn đề về hô hấp
Người cao tuổi dễ mắc các vấn đề về hô hấp như ngáy và ngưng thở khi ngủ. Những vấn đề về hô hấp này có thể dẫn đến chất lượng giấc ngủ kém, khiến người lớn tuổi dễ thức giấc hơn, thời gian ngủ ít hơn.
Đau và khó chịu
Lão hóa đi kèm với sự xuất hiện của nhiều bệnh mãn tính, chẳng hạn như viêm khớp, tiểu đường... Những tình trạng này có thể gây đau, khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ ở người lớn tuổi.
Tác động của yếu tố tâm lý, xã hội đến giấc ngủ
Lo lắng và trầm cảm
Khi có tuổi, người lớn tuổi có thể gặp các vấn đề về tâm trạng như lo lắng và trầm cảm. Những vấn đề về cảm xúc này có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, khiến người lớn tuổi khó ngủ, ngủ ít hoặc khó ngủ sâu.
Các vấn đề xã hội
Người lớn tuổi thường phải đối mặt với việc giảm các hoạt động xã hội, điều này có thể dẫn đến cảm giác cô đơn và căng thẳng tâm lý. Những căng thẳng tâm lý này có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của người lớn tuổi.
Thay đổi thói quen sinh hoạt
Khi tuổi tác tăng lên, thói quen sinh hoạt của người cao tuổi có thể thay đổi như nghỉ hưu, mất bạn đời, v.v.. Những thay đổi này có thể ảnh hưởng đến kiểu ngủ và chất lượng giấc ngủ ở người lớn tuổi.
Một số vấn đề sức khỏe khi ngủ ít
Khi bạn khó ngủ và ngủ ít sẽ làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe khác như:
- Đột quỵ
- Hen suyễn
- Co giật
- Hệ thống miễn dịch yếu
- Nhạy cảm quá mức với cơn đau
- Viêm
- Béo phì
- Bệnh tiểu đường
- Huyết áp cao
- Bệnh tim
Ngoài ra, mất ngủ ở người lớn tuổi cũng dẫn đến phiền muộn, lo lắng, bối rối, thất vọng và nhiều vấn đề sức khỏe tinh thần khác. Mất ngủ vào ban đêm có thể dẫn đến thiếu năng lượng vào ban ngày, gây ra các phản ứng thiếu nhạy bén, làm tăng nguy cơ xảy ra tai nạn, té ngã và nhiều rủi ro sức khỏe khác.
4 cách cải thiện chất lượng giấc ngủ của người già
Thiết lập thói quen ngủ đều đặn
Người lớn tuổi nên duy trì thói quen ngủ đều đặn nhất có thể, ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày. Điều này giúp điều chỉnh đồng hồ sinh học và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Tạo môi trường ngủ thoải mái
Người cao tuổi nên tạo môi trường ngủ thoải mái như giữ phòng ở nhiệt độ thích hợp và sử dụng nệm, gối thoải mái. Ngoài ra, việc giảm tiếng ồn và nhiễu loạn ánh sáng cũng có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Điều chỉnh chế độ ăn uống và lượng nước uống
Người lớn tuổi nên tránh ăn quá nhiều và uống đồ uống có chứa caffein trước khi đi ngủ vì chúng có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Thay vào đó, hãy ăn một số thực phẩm có thể giúp bạn ngủ ngon như sữa và chuối.
Thực hiện bài tập phù hợp
Tập thể dục đúng cách có thể giúp cải thiện sức khỏe thể chất và trạng thái tinh thần của người cao tuổi, từ đó cải thiện chất lượng giấc ngủ. Tuy nhiên, nên tập thể dục vào ban ngày và tránh vận động mạnh trước khi đi ngủ.
Tìm kiếm sự trợ giúp y tế
Nếu vấn đề về giấc ngủ của người lớn tuổi ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày của họ thì nên tìm kiếm sự trợ giúp y tế. Các bác sĩ có thể kê đơn thuốc hoặc cung cấp các phương pháp điều trị khác để cải thiện chất lượng giấc ngủ ở người lớn tuổi.
Tóm lại, càng lớn tuổi thì càng ngủ ít và thức dậy quá sớm, đây là một vấn đề phức tạp liên quan đến các yếu tố thể chất, tâm lý và xã hội. Hiểu được những yếu tố này có thể giúp người lớn tuổi thực hiện các bước thích hợp để cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Bằng cách thiết lập thói quen ngủ đều đặn, tạo môi trường ngủ thoải mái, điều chỉnh lượng thức ăn và đồ uống, tập thể dục phù hợp và tìm kiếm sự trợ giúp y tế, người lớn tuổi có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ và tận hưởng cuộc sống khỏe mạnh và trọn vẹn hơn.