Trend 'Quay về quá khứ' trên Google Maps gây sốt, nhưng tiềm ẩn rủi ro riêng tư khó lường?

Nhiều ngày qua, trào lưu xem lại hình ảnh ngôi nhà của mình trong quá khứ bằng Google Maps đang lan truyền mạnh trên TikTok. Chỉ với vài thao tác đơn giản trên chế độ Street View, người dùng có thể “quay ngược thời gian” để nhìn lại con phố cũ, ngôi nhà thân quen hay thậm chí cả những khoảnh khắc đời thường của chính mình hoặc người thân.

Trend này gợi nhiều cảm xúc hoài niệm, khiến không ít người chia sẻ video kèm caption xúc động như “một phần tuổi thơ vẫn ở đó”, hay “mẹ tôi vẫn còn đứng trước cửa năm ấy”.

Tuy nhiên, phía sau trải nghiệm tưởng như vô hại ấy lại là mối lo về quyền riêng tư, điều mà không phải ai cũng lường trước.

Khi khoảnh khắc riêng tư bị "công khai toàn cầu"

Chị T.T.T. (ngụ tại TP.HCM) chia sẻ cảm giác bất an khi tình cờ thấy hình ảnh mình mặc đồ ngủ và đang phơi đồ ngoài sân bị “bắt trọn” trong một khung hình của Google Street View. “Chuyện đó xảy ra cách đây vài năm, nhưng giờ bất kỳ ai gõ địa chỉ cũng có thể nhìn thấy. Tôi sợ hình ảnh sẽ bị mang lên mạng chế giễu hay dùng với mục đích xấu”, chị nói.

Street View, tính năng cho phép người dùng “đi dạo” ảo qua các con phố, vốn được Google giới thiệu như một công cụ hữu ích. Nhưng trong nhiều năm qua, dịch vụ này cũng vướng không ít tranh cãi vì xâm phạm đời tư, đặc biệt khi ghi lại hình ảnh con người trong những khoảnh khắc riêng tư hoặc dễ bị hiểu lầm.

Đã từng bị phản đối và xử phạt vì vi phạm dữ liệu cá nhân

Không chỉ cá nhân, nhiều chính phủ cũng từng phản ứng mạnh mẽ với Street View. Năm 2010, gần 250.000 người Đức đã yêu cầu Google làm mờ hình ảnh ngôi nhà của họ. Cùng thời điểm, chính phủ Séc và Ấn Độ cũng từng từ chối cho Street View hoạt động vì lo ngại an ninh và quyền riêng tư.

Google cũng từng bị phạt 7 triệu USD tại Mỹ vì thu thập dữ liệu cá nhân trái phép khi xe chụp ảnh Street View đi qua các khu dân cư. Sau đó, tại Đức, công ty tiếp tục bị xử phạt 145.000 euro vì thu thập dữ liệu từ các mạng wifi mở, hành vi bị cho là xâm phạm nghiêm trọng đến quyền riêng tư của người dân.

Cần cảnh giác khi dữ liệu công khai quá dễ bị lạm dụng

Các chuyên gia công nghệ nhận định: Google Maps nói chung và Street View nói riêng là những công cụ hữu ích nếu được sử dụng đúng mục đích. Tuy nhiên, trong bối cảnh dữ liệu cá nhân ngày càng dễ bị khai thác, nền tảng cần siết chặt các tiêu chuẩn kiểm soát và cung cấp tùy chọn ẩn/mờ hình ảnh dễ tiếp cận hơn cho người dùng phổ thông.

Đồng thời, người dùng mạng xã hội cũng cần cẩn trọng khi chia sẻ hình ảnh liên quan đến nhà riêng, người thân hay những địa điểm nhạy cảm, dù chỉ là để "khoe trend".