Quy định mới nhất về điều kiện mua nhà ở xã hội: Người dân cần nắm để tránh rơi vào tình trạng 'nộp rồi bị loại'
Nhà ở xã hội đang trở thành tâm điểm chú ý của người dân, đặc biệt là nhóm lao động, công chức, viên chức và người thu nhập thấp tại đô thị. Tuy nhiên, để được mua hoặc thuê mua loại hình nhà ở này, người dân cần nắm rõ những điều kiện chặt chẽ về nhà ở, cư trú và thu nhập theo quy định mới nhất.
Hà Nội mở bán nhà ở xã hội mới với mức giá cao nhất từ trước đến nay
'Tin vui' cho người trẻ mua nhà ở xã hội
Cảnh báo lừa đảo mua nhà ở xã hội dưới danh nghĩa ‘suất nội bộ’, ‘suất ngoại giao’
Từ ngày 1/1/2025, Luật Nhà ở 2023 chính thức có hiệu lực, mở rộng đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội và làm rõ hơn các điều kiện mua, thuê, thuê mua. Trong bối cảnh hàng loạt dự án mới được triển khai trên cả nước, người dân cần nắm rõ quy định để tránh rơi vào tình trạng nộp hồ sơ mua nhà rồi bị loại.
Theo luật sư Nông Minh Chiến (Công ty Luật TNHH Chiến Minh) - Đoàn Luật sư Hà Nội, quy định mới tại Luật Nhà ở 2023 đã cụ thể và chặt chẽ hơn trong việc xác định đối tượng đủ điều kiện mua, thuê hoặc thuê mua nhà ở xã hội (NƠXH), nhằm đảm bảo chính sách được thực thi đúng mục tiêu nhằm hỗ trợ người thực sự khó khăn về nhà ở.

Cụ thể, Điều 76 của Luật quy định phạm vi đối tượng được hưởng chính sách NƠXH bao gồm hộ nghèo, cận nghèo ở nông thôn, nhất là tại các vùng thường xuyên chịu ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu. Ngoài ra, công nhân, người lao động tại doanh nghiệp, hợp tác xã trong và ngoài khu công nghiệp; cán bộ, công chức, viên chức; sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân công an, người làm công tác cơ yếu… cũng nằm trong diện được xem xét.
Đáng chú ý, học sinh, sinh viên các trường đại học, cao đẳng, dạy nghề, trường dân tộc nội trú công lập và các doanh nghiệp, hợp tác xã hoạt động trong khu công nghiệp cũng được bổ sung vào danh sách đối tượng thụ hưởng.
Tuy nhiên, để được mua, thuê hoặc thuê mua nhà ở xã hội, người dân phải đáp ứng đồng thời ba nhóm điều kiện về tình trạng nhà ở, cư trú và thu nhập theo quy định của Luật Nhà ở 2023 (có hiệu lực từ 1/1/2025) và nghị định hướng dẫn.
Về tình trạng nhà ở, người mua (hoặc vợ/chồng nếu có) phải chưa có nhà ở thuộc sở hữu riêng tại tỉnh, thành phố nơi có dự án nhà ở xã hội, đồng thời chưa từng được Nhà nước hỗ trợ nhà ở, đất ở hay mua/thuê mua nhà ở xã hội trước đó. Trường hợp đã có nhà, nếu diện tích bình quân dưới 15 m² sàn/người, vẫn có thể được xem xét. Riêng với cán bộ, công chức, lực lượng vũ trang đang sử dụng nhà công vụ thì không được đồng thời đăng ký mua nhà ở xã hội.

Về điều kiện cư trú, người đăng ký phải có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú từ 1 năm trở lên tại địa phương nơi có dự án. Nếu làm việc tại địa phương nhưng chưa có hộ khẩu thường trú, cần có hợp đồng lao động từ 1 năm trở lên và tham gia bảo hiểm xã hội tại địa phương để chứng minh mối quan hệ lao động ổn định.
Về thu nhập, nhóm người thu nhập thấp, công nhân, cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang phải có thu nhập bình quân không vượt quá 15 triệu đồng/người/tháng trong 12 tháng liền kề trước khi nộp hồ sơ. Nếu đã kết hôn, tổng thu nhập của hai vợ chồng không vượt quá 30 triệu đồng/tháng. Riêng hộ nghèo, cận nghèo sẽ được xác định theo chuẩn nghèo do Chính phủ ban hành từng thời kỳ.
“Các trường hợp không đủ điều kiện mua nhà ở xã hội, tuyệt đối không nên sử dụng các chiêu thức ‘lách luật’ như mượn tên người thân đứng hồ sơ, kê khai sai thu nhập hoặc giả mạo tình trạng nhà ở để hợp thức hóa việc mua nhà, nhằm tránh rủi ro pháp lý về sau,” luật sư Nông Minh Chiến khuyến cáo.