Bộ Y tế đề xuất kéo dài nghỉ thai sản cho phụ nữ sinh con thứ 2

Cục Dân số (Bộ Y tế) đã tham mưu Bộ Y tế trình Chính phủ Hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Dân số và dự thảo Luật Dân số.

Trong dự thảo Luật Dân số phiên bản mới nhất có đề xuất gồm các nhóm chính sách liên quan mục tiêu duy trì mức sinh thay thế; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh và đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; nâng cao chất lượng dân số...

Theo ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số -Bộ Y tế, so với dự thảo từng được đưa ra lấy ý kiến hồi tháng 9/2024, dự thảo Luật Dân số lần này vẫn dự kiến trao quyền quyết định cho các cặp vợ chồng và cá nhân trong việc sinh con, thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh phù hợp với lứa tuổi, tình trạng sức khỏe, điều kiện học tập, lao động, công tác, thu nhập và nuôi dạy con của cá nhân, cặp vợ chồng.

Điểm khác biệt là dự thảo lần này đề xuất cho phép lao động nữ khi sinh con thứ 2 được kéo dài thời gian nghỉ thai sản từ 6 tháng lên 7 tháng.

Cùng đó, tạo điều kiện cho phụ nữ sinh đủ 2 con ở các khu công nghiệp, khu chế xuất và các tỉnh, thành phố có mức sinh thấp được hỗ trợ thuê, mua nhà ở xã hội.

Theo quy định hiện hành về thời gian hưởng chế độ khi sinh con, lao động nữ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước và sau khi sinh con là 6 tháng. Trường hợp lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 1 tháng. Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 2 tháng.

Bộ Y tế cho biết mức sinh tại Việt Nam giảm nhanh trong giai đoạn 2022-2024, đạt mức thấp kỷ lục 1,91 con/phụ nữ vào năm 2024. Xu hướng này dự báo sẽ tiếp tục, gây thiếu hụt lao động, thu hẹp quy mô dân số và đẩy nhanh già hóa, ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế - xã hội.

Giáo sư Nguyễn Đình Cử nhấn mạnh, sinh con không chỉ là lợi ích của gia đình mà còn đóng vai trò quan trọng trong phát triển và bảo vệ đất nước. Khi chi phí nuôi dạy con ngày càng cao, trách nhiệm này không thể chỉ đặt lên vai gia đình.

Do đó, nhà nước, gia đình và xã hội cần chung tay hỗ trợ, đa dạng hóa chính sách chia sẻ chi phí nuôi dạy trẻ như trợ cấp, giảm thuế thu nhập cá nhân, miễn giảm học phí và các nghĩa vụ đóng góp trong cộng đồng.

Giáo sư Nguyễn Đình Cử đề xuất đa dạng hóa chế độ nghỉ việc có lương cho cha mẹ khi mang thai, sinh con, con ốm, đồng thời áp dụng chế độ làm việc linh hoạt như giảm giờ làm, đi muộn, về sớm, nghỉ không lương hoặc làm việc tại nhà.

Ông dẫn chứng Hàn Quốc có chính sách nghỉ thai sản 90 ngày cho lao động nữ, 10 ngày cho lao động nam khi vợ sinh con, và cho phép cả cha mẹ nghỉ chăm con đến một năm trước khi trẻ lên 8 tuổi.

Theo Cục trưởng Cục Dân số Lê Thanh Dũng, đề xuất tăng nghỉ thai sản từ 6 lên 7 tháng cho lao động nữ sinh con thứ hai là một trong những giải pháp khuyến khích sinh đủ hai con.